| My, z Bożej Łaski cesarz Austrii, apostolski król Węgier, król Czech, Dalmacji, Chorwacji, Sławonii, Galicji, Lodomerii i Ilyrii etc, etc..., arcyksiążę Austrii Górnej i Dolnej, wielki książę Krakowa, książę Lotaryngii, Salzburga, Styrii, Karyntii, Krainy i Bukowiny, wielki książę Siedmiogrodu, margrabia Moraw, książę Dolnego i Górnego Śląska, Oświęcimia i Zatoru, Cieszyna, Friaul, Raguzy i Zary, hrabia Habsburga i Tyrolu, Kyburga, Goricy i Kradiski, książę Trydentu i Brixen, margrabia Łużyc Dolnych i Górnych oraz Istrii, hrabia Hohenembs, Feldkirch, Bregencji, Sonnenebergu, pan Triestu, Cattaro i Marchii Wendyjskiej, wielki wojewoda Banatu, etc., Franciszek Józef II Habsburg Lotaryński<br /> <br /> przy ogromnym udziale i dziejowej roli Ludów Monarchii Naszej, pomni wysiłków naszych ludów i przodków ich chwalebnych o rozwój Monarchii Austro-Węgier w duchu poszanowania prawdy, sprawiedliwości i dobra, w duchu poszanowania praw, wolności i obowiązków obywatelskich, pomni doświadczeń wielkich Narodów zamieszkujących naszą Monarchię, pomni dzieł marszałka Radetzky'ego, walki narodowowyzwoleńczej Lajosa Kossutha, Ljudevita Gaja i Franciszka Palackiego, ustanawiamy niniejszą Ugodę jako najważniejszy w Państwie dokument łączący w sobie idee przyświecające wszelakim jego mieszkańcom oraz kartę praw i obowiązków jego Narodów.<br /> Uczyniono w Wiedniu dnia dwunastego sierpnia roku pańskiego dwa tysiące ósmego za zgodą, aprobatą i poparciem Monarchy, jak i Wszystkich Ludów Naszych.<br /><br />'''ROZDZIAŁ I Monarchia Austro - Węgier'''<br /><br />Art. 1.<br />Monarchia Austro - Węgier jest dobrem wspólnym wszystkich obywateli jej krajów koronnych.<br /><br />Art. 2.<br />Monarchia Austro - Węgier jest dualistyczną monarchą parlamentarną.<br /><br />Art. 3.<br />Monarchia Austro - Węgier strzeże niepodległości i nienaruszalności swojego terytorium i krajów koronnych, zapewnia wolność i prawa człowieka i obywatela oraz bezpieczeństwa obywateli i mieszkańców.<br /><br />Art. 4.<br />Monarchia Austro - Węgier zapewnia pomoc jej obywatelom znajdującym się poza jego granicami.<br />Organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa.<br /><br />Art. 5.<br />Ugoda jest najwyższym prawem w Monarchii Austro - Węgier.<br /><br />Art. 6.<br />Zakazanie jest istnienie partii i innych organizacji głoszących nienawiść rasową, narodowościową lub inną, stosowanie przemocy w celu zdobycia władzy, lub wpływu na politykę państwa.<br /><br />Art. 7.<br />Monarchia Austro - Węgier zapewnia wolność prasy i innych środków społecznego przekazu.<br /><br />Art. 8.<br />Społeczna gospodarka rynkowa oparta jest na wolności działalności gospodarczej, własności prywatnej, dialogu i współpracy partnerów społecznych Monarchii Austro - Węgier, to podstawa ustroju gospodarczego Monarchii Austro - Węgier.<br /><br />Art. 9.<br />Praca jest dobrem i obowiązkiem każdego obywatela Monarchii Austro - Węgier, i znajduje się pod jego ochroną. Państwo sprawuje nadzór nad warunkami wykonywania pracy.<br /><br />Art. 10.<br />1. Godłem Monarchii Austro-Węgier w wersji dużej jest wizerunek tarcz herbowych: Cesarstwa Austriackiego o wyglądzie orła czarnego na żółtym tle, dzierżącego w szponach miecz, berło i jabłko wraz z tarczą herbową złożoną z herbów prowincji Królestw i Krajów w Radzie Państwa Reprezentowanych, oraz tarcza herbowa Krajów Korony Świętego Stefana zawierająca herby ziem wchodzących w skład Krajów Korony Świętego Stefana, oraz widniejącej pomiędzy nimi tarczy herbowej Domu Panującego otoczonej przez wizerunek Orderu Złotego Runa. Poniżej znajdują się wizerunki: Orderu Świętego Stefana, Orderu Marii Teresy oraz Orderu Leopolda. Tarczę herbową Cesarstwa Austriackiego podtrzymuje z lewej strony gryf. Tarczę herbową Krajów Korony Świętego Stefana podtrzymuje z prawej strony anioł. Nad tarczą herbową Cesarstwa Austriackiego widnieje wizerunek Cesarskiego Diademu. Nad tarczą herbową Krajów Korony Świętego Stefana widnieje wizerunek Korony Świętego Stefana. Poniżej tarcz herbowych widnieje motto: "Indivisibiliter ac inseparabiliter".<br />Godłem małym jest wizerunek trzech tarcz herbowych. Z lewej strony widnieje tarcza herbowa Cesarstwa Austriackiego, to jest czarny, dwugłowy orzeł trzymający w szponach miecz, berło i jabłko z czerwono-biało-czerwoną tarczą herbową arcyksięstwa Austrii pośrodku. Z prawej strony widnieje tarcza herbowa Krajów Korony Świętego stefana zawierająca w sobie symbole Królestwa Węgierskiego oraz Królestwa Chorwacji i Sławonii. Pomiędzy nimi tarcza herbowa Domu Panującego wraz z wizerunkiem Orderu Złotego Runa. Nad tarczą herbową Cesarstwa Austriackiego widnieje wizerunek Cesarskiego Diademu. Nad tarczą herbową Krajów Korony Świętego Stefana widnieje wizerunek Korony Świętego Stefana. Poniżej tarcz herbowych widnieje motto "Indivisibiliter ac inseparabiliter".<br />3. Barwami Monarchii Austro - Węgier są kolory: czarny i żółty w stosunku szerokości 1:1 na fladze o stosunku długości 5:3<br />4. Hymnem Monarchii Austro - Węgier jest "Hymn ludów"<br />5. Godło, barwy oraz hymn Monarchii Austro - Węgier podlegają ochronie prawnej.<br /><br />Art. 11.<br />Stolicami Monarchii Austro - Węgier są stolice jej krajów koronnych, jednakże jako stolicę w rozumieniu prawa międzynarodowego podaje się Wiedeń.<br /><br />Art. 12.<br />2. Władze Monarchii Austro-Węgier zachowują bezstronność w sprawach przekonań religijnych, światopoglądowych i filozoficznych, zapewniając swobodę ich wyrażania w życiu publicznym.<br />3. Stosunki między Monarchią Austro - Węgier a kościołem, oraz innymi związkami wyznaniowymi są kształtowane na zasadzie uszanowania ich autonomii oraz wzajemnej niezależności.<br />4. Stosunki między Monarchią Austro - Węgier a kościołem, oraz innymi związkami wyznaniowymi są kształtowane na podstawie umów międzynarodowych oraz innych dokumentów zawartych przez Cesarski i Królewski Rząd z ich właściwymi przedstawicielami.<br /><br />'''ROZDZIAŁ II Mieszkańcy i obywatele'''<br /><br />Art. 13.<br />1. Obywatelami Monarchii Austro-Węgier określa się mieszkańców posiadających obywatelstwo.<br />2. Obywatele mają prawo brać udział w wyborach władz, które gwarantują im konstytucje krajów koronnych.<br />3. Mieszkańcem Monarchii Austro-Węgier zostaje każda osoba, która wypełni prawidłowo formularz rejestracji.<br />4. Obywatelem Monarchii Austro-Węgier zostaje każdy mieszkaniec, który ubiega się o obywatelstwo i spełni wszystkie warunki opisane w osobnej ustawie.<br /><br />Art. 14.<br />1. Monarchia Austro-Węgier gwarantuje swoim obywatelom i mieszkańcom nienaruszalne i niezbywalne prawo do życia oraz sprawiedliwego i rzetelnego sądu.<br />2. Wolność człowieka podlega ochronie prawnej.<br />3. Zakazane i niedopuszczalne jest naruszanie praw jednostki i jej godności.<br /><br />Art. 15.<br />1. Monarchia Austro-Węgier gwarantuje wolność zrzeszania się narodów w partiach politycznych, związkach zawodowych, stowarzyszeniach i fundacjach.<br />2. Monarchia Austro-Węgier gwarantuje wolność prowadzenia działalności gospodarczej podług kodeksów ustanowionych w innych ustawach.<br />3. Monarchia Austro-Węgier gwarantuje wolność wyznania i wspólnot religijnych.<br />4. Monarchia Austro-Węgier gwarantuje wolność słowa, prasy i wszelkich mediów.<br />5. Monarchia Austro-Węgier gwarantuje równość wobec prawa.<br />6. Monarchia Austro-Węgier gwarantuje równy dostęp do edukacji i kultury.<br /><br />Art. 16.<br />Nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakichkolwiek przyczyn.<br /><br />Art. 17.<br />1. Odpowiedzialności karnej podlega tylko ten, kto dopuścił się czynu zabronionego pod groźba kary przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia.<br />2. Każdy ma prawo do sprawiedliwego i jawnego procesu przed niezawisłym i bezstronnym sądem.<br />3. Każdy ma prawo do obrony we wszystkich stadiach postępowania.<br />4. Każdego uważa się za niewinnego, dopóki jego wina nie zostanie stwierdzona prawomocnym wyrokiem sądu.<br /><br />Art. 18.<br />1. Każdemu zapewnia się nietykalność i wolność osobistą, która może zostać naruszona tylko na zasadach i w trybie określonych w ustawie.<br />2. Każdy pozbawiony wolności na podstawie wyroku sądowego ma prawo do odwołania się od tego wyroku do sądu wyższej instancji.<br />3. Zapewnia się każdemu wolność i ochronę tajemnicy komunikowania się. Ich ograniczenie może nastąpić jedynie w przypadkach określonych w ustawie i w sposób w niej określony.<br /><br />Art. 19.<br />1. Ekstradycja obywatela austro-węgierskiego jest zakazana.<br />2. Zakazana jest ekstradycja osoby podejrzanej o popełnienie bez użycia przemocy przestępstwa z przyczyn politycznych.<br />3. W sprawie dopuszczalności ekstradycji orzeka sąd.<br /><br />Art. 20.<br />1. Obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne.<br />2. Obywatel ma prawo dostępu do dokumentów oraz prawo wstępu na posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z wyborów powszechnych.<br />3. Prawo określone w ust. 1 i 2 może zostać ograniczone wyłącznie w formie i trybie jakim zakłada ustawa.<br /><br />Art. 21.<br />Każdy kto znajduje się pod władzą Monarchii Austro-Węgier korzysta z wolności i praw zapewnionych w Ugodzie oraz Konstytucji danego kraju koronnego.<br /><br />Art. 22.<br />1. Obowiązkiem obywatela austro-węgierskiego jest wierność Monarchii Austro-Węgier.<br />2. Obywatel ma obowiązek bronić honoru Monarchii poza jej granicami.<br />3. Obywatel ma obowiązek w przypadku wojny bronić Monarchii, wstępując do wojsk pospolitego ruszenia lub innych, wskazanych przez Sztab Generalny, lub jego przedstawicielstwo.<br />4. Każdy przebywający na terenie Monarchii Austro-Węgier ma obowiązek przestrzegać uchwalonego przez władze państwowe prawa.<br /><br />Art. 23.<br />1. Mieszkaniec ma prawo złożyć skargę na działanie każdej władzy państwowej, której podlega, niezależnie od jej pełnomocnictw.<br />2. Skargi wymienione w punkcie 1. niniejszego artykułu winne być rozpatrzone bezstronnie przez Sąd Najwyższy, a w przypadku ich pozytywnego rozpatrzenia kwestia w nich poruszona winna być natychmiastowo rozwiązana.<br /><br />'''ROZDZIAŁ III Źródła obowiązującego prawa'''<br /><br />Art. 24.<br />1. Źródłami powszechnie obowiązującego prawa są w Monarchii Austro-Węgier są: Ugoda, Konstytucje Krajów Koronnych, ratyfikowane umowy międzynarodowe, ustawy centralne i dekrety z mocą ustaw, rozporządzenia i postanowienia.<br />2. Źródłami powszechnie obowiązującego prawa Monarchii Austro-Węgier na obszarze działania organów, które je ustanowiły, są statuty i zarządzenia.<br /><br />Art. 25.<br />1. Warunkiem wejście w życie ustaw, dekretów, rozporządzeń i postanowień jest ich opublikowanie w Dzienniku Ustaw Monarchii Austro-Węgier.<br />2. Warunkiem wejścia w życie statutów i zarządzeń jest ich ogłoszenie.<br />3. Zasady i tryb ogłaszania miejscowych aktów normatywnych określa ustawa.<br />4. Umowy międzynarodowe ratyfikowane za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie są ogłaszane w trybie ustaw.<br />5. Umowy międzynarodowe ratyfikowane nie wymagające zgody w ustawie są ogłaszane w trybie ustaw.<br />6. Uchwały Cesarskiego i Królewskiego Rządu ratyfikowania umów międzynarodowych określonych w ust. 5 ogłaszane są w trybie rozporządzeń.<br /><br />Art. 26.<br />1. Ratyfikacja przez Monarchę umowy międzynarodowej i jej wypowiedzenie wymaga uprzedniej zgody wyrażonej w ustawie, jeżeli umowa dotyczy:<br />1) pokoju, sojuszy, układów politycznych lub układów wojskowych,<br />2) wolności, praw lub obowiązków określonych w Ugodzie,<br />3) członkostwa Monarchii Austro-Węgier w organizacji międzynarodowej,<br />spraw uregulowanych w ustawie lub w dekrecie z mocą ustawy.<br />2. W wypadkach gdy Zgromadzenie Parlamentarne nie może się zebrać lub uzyskać kworum<br />niezbędnego do udzielenia zgody lub też jej nie udzielenia, a także w wypadku gdy narażony jest na niebezpieczeństwo interes Monarchii Austro-Węgier, Monarcha może ratyfikować lub wypowiedzieć umowę międzynarodową określoną w ust. 1 bez zgody w ustawie.<br />3. Zasady oraz tryb zawierania, ratyfikowania i wypowiadania umów międzynarodowych określa ustawa.<br /><br />Art. 27.<br />Monarcha wydaje dekrety na mocy ustawy.<br /><br />Art. 28.<br />1. Rozporządzenia wydają: Premier, Rząd oraz ministrowie kierujący działem administracji rządowej.<br />2. Rząd, na wniosek Premiera, może uchylić rozporządzenie ministra.<br />3. Uchwały rządu oraz zarządzenia Premiera i ministrów mają charakter wewnętrzny i obowiązują tylko jednostki organizacyjne podległe organowi wydającemu te akty.<br />4.Organy samorządu terytorialnego oraz terenowe organy administracji rządowej, na podstawie i w granicach upoważnień zawartych w ustawie, ustanawiają akty prawa miejscowego obowiązujące na obszarze działania tych organów. Zasady i tryb wydawania aktów prawa miejscowego określa<br />ustawa.<br /><br />'''ROZDZIAŁ IV Monarcha'''<br /><br />Art. 29.<br />1. Głową państwa jest cesarz Austrii, apostolski król Węgier, król Czech, Dalmacji, Chorwacji, Sławonii, Galicji, Lodomerii i Ilyrii etc, etc..., arcyksiążę Austrii Górnej i Dolnej, wielki książę Krakowa, książę Lotaryngii, Salzburga, Styrii, Karyntii, Krainy i Bukowiny, wielki książę Siedmiogrodu, margrabia Moraw, książę Dolnego i Górnego Śląska, Oświęcimia i Zatoru, Cieszyna, Friaul, Raguzy i Zary, hrabia Habsburga i Tyrolu, Kyburga, Goricy i Kradiski, książę Trydentu i Brixen, margrabia Łużyc Dolnych i Górnych oraz Istrii, hrabia Hohenembs, Feldkirch, Bregencji, Sonnenebergu, pan Triestu, Cattaro i Marchii Wendyjskiej, wielki wojewoda Banatu, etc.<br />2. Monarcha odpowiada przed Bogiem i narodami Austro-Węgier, oraz przed własnym sumieniem i historią.<br />3. Jego obowiązkiem jest troska o dobro państwa i jego obywateli.<br />4. Ma za zadanie troszczyć się o pozycję międzynarodową państwa.<br /><br />Art. 30.<br />1. Monarcha pełni funkcję reprezentacyjną.<br />2. Jest osobą, która czuwa nad funkcjonowaniem państwa.<br /><br />Art. 31.<br />1. Monarcha kontroluje i nadzoruje dyplomację państwa.<br />2. Monarcha, za zgodą Zgromadzenia Parlamentarnego i Rządu, decyduje o wypowiedzeniu wojny i zawarciu pokoju.<br />3. W przypadku gdy Zgromadzenie Parlamentarne nie może się zebrać lub uzyskać kworum niezbędnego do udzielenia zgody lub też jej nie udzielenia, a także w wypadku gdy znacznie narażony jest na niebezpieczeństwo interes Monarchii Austro-Węgier oraz bezpieczeństwo jej obywateli, Monarcha może wypowiedzieć wojnę lub zawrzeć pokój bez uzyskania zgody Zgromadzenia Parlamentarnego i Rządu.<br />4. Monarcha, za zgodą Zgromadzenia Parlamentarnego, może zawierać i wypowiadać umowy międzynarodowe.<br />5. Monarcha może także zawierać i wypowiadać umowy międzynarodowe na zasadach opisanych w Art. 26. ust. 2.<br />6. Monarcha może ułaskawić każdego ukaranego przez sąd.<br />7. Monarcha sprawuje władzę wykonawczą i ustawodawczą wraz z władzami krajów koronnych oraz Monarchii Austro-Węgier.<br /><br />Art. 32.<br />1. Monarcha może wskazać swego następcę według prawa dworskiego.<br />2. Jego kompetencje w poszczególnych krajach koronnych określają ich konstytucje.<br /><br />Art. 33.<br />1. Każdy obywatel może wnieść skargę do Monarchy.<br />2. Jeśli skarga zostanie rozpatrzona pozytywnie - Monarcha ma obowiązek rozwiązać problem poruszony w skardze.<br /><br />'''ROZDZIAŁ V Parlament'''<br /><br />Art. 34.<br />Parlament Monarchii Austro-Węgier jest dwuizbowy, składa się ze Zgromadzenia Parlamentarnego oraz Rady Monarchii.<br /><br />Art. 35.<br />1. W skład Zgromadzenia Parlamentarnego wchodzą delegaci Izby Delegatów Rady Państwa, posłowie Izby Poselskiej Sejmu oraz przedstawiciel Cesarskiego i Królewskiego Rządu.<br />2. Przedstawiciel Cesarskiego i Królewskiego Rządu nie może brać udziału w głosowaniu nad wyborem Premiera.<br />3. W skład Zgromadzenia Parlamentarnego mogą wchodzić także inne podmioty jeżeli tak stanowi ustawa.<br />4. W przypadku podmiotów opisanych w pkt.3. art.37., art. 54., art.55. i art.56. pkt.2. stosuje się odpowiedniego<br /><br />Art. 36.<br />1. W skład Rady Monarchii wchodzą członkowie Izby Panów Rady Państwa, Izby Magnatów Sejmu, oraz Premierzy Cesarskiego i Królewskiego Rządu pełniący urząd od dnia 1 stycznia 2008 r., jeśli wyrażą taką wolę.<br />2. Zasady i tryb wyborów do Rady Monarchii określa ustawa.<br />3. Nie można być jednocześnie członkiem Rady Monarchii i Zgromadzenia Parlamentarnego. Wyjątki od tego zapisu reguluje ustawa.<br /><br />Art. 37.<br /><br /><br />1. Zasady i tryb wyborów do Izby Poselskiej i Izby Delegatów określają osobne akty prawne.<br />2. Przed rozpoczęciem sprawowania mandatu posłowie i delegaci składają przed Zgromadzeniem Parlamentarnym następujące ślubowanie: "Ja, ... (podać imię i nazwisko wraz z tytułami, jeśli takowe istnieją), wyborem obywateli Monarchii Austro-Węgier otrzymując godność Delegata/Posła (zależnie od Kraju Koronnego) uroczyście ślubuję: bronić praw obywateli Monarchii Austro- Węgier, podążać jedynie drogą uwielbienia naszej Ojczyzny i Kraju Koronnego oraz strzec praw Ugody i Konstytucji jako najwyższego prawa uzyskanego dzięki zgodzie". Dopuszcza się dodanie "Tak mi dopomóż Bóg".<br /><br />Art. 38.<br />1. Obradom Zgromadzenia Parlamentarnego przewodniczy wybierany przez Zgromadzenie Przewodniczący Zgromadzenia, który sprawuje nad nim pieczę i dba o jego prawidłowe funkcjonowanie.<br />2. Przewodniczącego Zgromadzenia Parlamentarnego Zgromadzenie Parlamentarne wybiera spośród własnego grona głosowaniem na swoim pierwszym posiedzeniu.<br />3. Obradom Rady Monarchii przewodniczy Monarcha.<br /><br />Art. 39.<br />Monarcha ma prawo odebrać mandat członkowi Zgromadzenia Parlamentarnego w przypadku, gdy wspomniany członek:<br />1) nie pojawia się bez uprzedniego uzasadnienia swojej nieobecności na trzech kolejnych głosowaniach Zgromadzenia Parlamentarnego,<br />2) zwleka przez długi okres czasu ze złożeniem przysięgi,<br />3) odmówi złożenia ślubowania,<br />4) udowodni mu się działalność antypaństwową.<br /><br />Art. 40.<br />Rada Monarchii ma prawo odebrać mandat członkowi Zgromadzenia Parlamentarnego w przypadkach wspomnianych w art. 39.<br /><br />Art. 41.<br />Monarcha nie może odwołać członka Zgromadzenia Parlamentarnego bez zgody Rady Monarchii, która wydaje taką zgodę w ciągu tygodnia od momentu złożenia przez Monarchę zapytania.<br /><br />Art. 42.<br />Rada Monarchii nie może odwołać członka Zgromadzenia Parlamentarnego bez zgody Monarchy.<br /><br />Art. 43.<br />W przypadku odebrania członkowi Zgromadzenia Parlamentarnego mandatu, przechodzi on w posiadanie tego kandydata wyborów, w których wyłoniono pracującą w momencie odwołania członka Zgromadzenia Parlamentarnego, który otrzymał najwięcej głosów, a zarazem nie otrzymał mandatu członka Zgromadzenia Parlamentarnego, co odbywa się zależnie od Kraju Koronnego, w którym występuje niedobór mandatów.<br /><br />Art. 44.<br />Jeśli kandydat, o którym mowa w art. 43 niniejszego aktu prawnego nie wyrazi zgody na otrzymanie mandatu członka Zgromadzenia Parlamentarnego, lub z innych przyczyn nie będzie mógł go przyjąć, to otrzymuje go kandydat wymieniony w art. 43 niniejszego aktu prawnego, z pominięciem kandydata, który nie wyraził zgody na pełnienie obowiązków członka Zgromadzenia Parlamentarnego.<br /><br />Art. 45.<br />Jeśli liczba kandydatów, o których mowa w art. 43 i art. 44 niniejszego aktu prawnego, jest większa niż jeden, rozpisuje się wybory uzupełniające, rozgrywające się między wymienionymi w art. 43 i art. 44 niniejszego aktu prawnego kandydatami; niniejszy punkt nie obowiązuje w przypadku, gdy kandydaci, o których w nim mowa, zrezygnują z możliwości otrzymania mandatu i będzie możliwa procedura wymieniona w art. 43 i art. 44 niniejszego aktu prawnego, tj. będzie można określić kandydata, który ma prawo otrzymać mandat.<br /><br />Art. 46.<br />W przypadku, gdy nie ma kandydatów, którzy spełnialiby powyższe punkty, lub takowi kandydaci w ostatnich wyborach nie otrzymali głosów, rozpisuje się wybory uzupełniające, w których może brać udział każdy obywatel Kraju Koronnego, w którym występuje niedobór mandatów.<br /><br />Art. 47.<br />1. Kadencja Zgromadzenia parlamentarnego trwa 4 miesiące i zaczyna się wraz ze złożeniem ostatniej przysięgi przez członka Zgromadzenia Parlamentarnego, natomiast Rady Monarchii jest nieograniczona.<br />2. Wybory do Zgromadzenia Parlamentarnego zarządza Monarcha nie później niż przed upływem 14 dni przed upływem 4 miesięcy od rozpoczęcia kadencji Zgromadzenia Parlamentarnego, wyznaczając wybory na dzień przypadający w ciągu 5 dni przed upływem 4 miesięcy od rozpoczęcia kadencji Zgromadzenia Parlamentarnego.<br />3. Zgromadzenie Parlamentarne może skrócić swoją kadencję uchwałą podjętą większością co najmniej 3/5 głosów ustawowej liczby członków Zgromadzenia Parlamentarnego.<br />4. W przypadku skrócenia kadencji stosuje się odpowiednio ust. 1.<br /><br />Art. 48.<br />Inicjatywę ustawodawczą posiada Zgromadzenie Parlamentarne, Rada Monarchii, Monarcha, Rząd Monarchii Austro-Węgier oraz 6 obywateli.<br /><br />Art. 49.<br />Parlament obraduje jawnie. Na wniosek członka Parlamentu lub członka Rządu jawność może być wyłączona większością trzech piątych głosów.<br /><br />Art. 50.<br />Organizację wewnętrzną i porządek prac Zgromadzenia Parlamentarnego oraz tryb powoływania i działalności jego organów, jak też sposób wykonywania konstytucyjnych i ustawowych obowiązków państwowych wobec Zgromadzenia parlamentarnego określa Regulamin Zgromadzenia Parlamentarnego.<br /><br />Art. 51.<br />1. Zgromadzenie Parlamentarne może, ustawową większością głosów, powoływać stałe komisje parlamentarne.<br />2. Głównymi celami stałych komisji parlamentarnych są:<br />1) nadzorowanie praz Rządu z zakresu obowiązków i kompetencji danej komisji;<br />2) opiniowanie Zgromadzeniu parlamentarnemu projektów ustaw rządowych z zakresu obowiązków i kompetencji danej komisji;<br />3) współpraca z Rządem w zakresie obowiązków i kompetencji danej komisji.<br />3. Inne, nie wymienione w tym dokumencie, cele stałych komisji parlamentarnych reguluje każdorazowo osobna ustawa.<br />4. Pkt. 1, 2 i 3 stosuje się odpowiednio do Rady Monarchii.<br /><br />Art. 52.<br />1. Komisje Parlamentu Monarchii Austro-Węgier mogą domagać się obecności każdego członka Rządu na obradach i posiedzeniach komisji.<br />2. Komisje Parlamentu Monarchii Austro-Węgier mogą domagać się od członków Rządu wyjaśnień w sprawie, która leży w granicach kompetencji danej komisji.<br />3. Członkowie Rządu, jak również ich pełnomocnicy, mają prawo wstępu na wszystkie posiedzenia Parlamentu i jego komisji. Muszą być w każdej chwili wysłuchani.<br /><br />Art. 53.<br />1. Premier i pozostali członkowie Rządu mają obowiązek udzielenia odpowiedzi na interpelacje i zapytania poselskie Zgromadzenia Parlamentarnego w ciągu 7 dni.<br />2. Premier i pozostali członkowie Rządu mają obowiązek udzielenia odpowiedzi w sprawach bieżących posłom Zgromadzenia parlamentarnego niezwłocznie w jak najszybszym terminie.<br /><br />Art. 54.<br />Delegat i poseł nie może być w żadnym czasie sądownie ścigany, a nadto pociągnięty do odpowiedzialności karnej lub cywilnej za swoje głosowanie lub za wypowiedź w Parlamencie lub jego komisjach. Przepis ten nie obowiązuje odnośnie oszczerstw.<br /><br />Art. 55.<br />1. Posłowie i delegaci Zgromadzenia Parlamentarnego, członkowie Rady Monarchii oraz Rządu mają prawo do stosownego wynagrodzenia, zabezpieczającego ich niezależność.<br />2.<br />Wysokość tych wynagrodzeń reguluje rozporządzenie ministra właściwego do spraw skarbu.<br /><br />Art. 56.<br />1. Zgromadzenie Parlamentarne rozpatruje ustawy w czytaniach.<br />2. Prawo wnoszenia poprawek do projektu ustawy w czasie rozpatrywania go przez Zgromadzenie Parlamentarne przysługuje wnioskodawcy projektu, posłom i delegatom oraz Rządowi.<br />3. Wnioskodawca może wycofać projekt ustawy w każdym momencie postępowania ustawodawczego w Zgromadzeniu Parlamentarnym.<br /><br />Art. 57.<br />Zgromadzenie Parlamentarne uchwala ustawy zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby swych członków, chyba że Ugoda lub Konstytucje Krajów Koronnych przewidują inaczej. W tym samym trybie Zgromadzenie Parlamentarne podejmuje uchwały, jeżeli ustawa lub uchwała Zgromadzenia Parlamentarnego nie stanowi inaczej.<br /><br />Art. 58.<br />1.Projekty ustaw rządowych są wnoszone do Zgromadzenia Parlamentarnego przez Rząd z łona przedstawiciela C. i K. Rządu w Zgromadzeniu Parlamentarnym oraz samego Rządu.<br />2. Projekty ustaw rządowych rozpatrywane są przez Zgromadzenie Parlamentarne w ciągu 7 dni, kiedy to następuje czytanie. Po 7 dniach następuje głosowanie nad projektem ustawy rządowej. Czas na głosowanie to 3 dni.<br />3. Jeżeli w ciągu 3 dni nie wszyscy oddadzą swój głos, głosowanie zostaje zakończone z wynikiem takim, jaka została zebrana ilość głosów.<br />4. Jeżeli projekt ustawy po 10 dniach od przesłania go do Zgromadzenia Parlamentarnego nie zostanie poddany pod głosowanie, zostaje on przyjęty w kształcie w jakim została przedstawiona Zgromadzeniu Parlamentarnemu.<br />5. Jeżeli projekt ustawy zostanie przyjęty, zostaje on przekazany pod obrady Rady Monarchii.<br /><br />Art. 59.<br />1. Ustawę uchwaloną przez Zgromadzenie Parlamentarne Przewodniczący Zgromadzenia Parlamentarnego przekazuje Radzie Monarchii.<br />2. Rada Monarchii w ciągu 14 dni od dnia przekazania ustawy może ją przyjąć bez zmian, uchwalić poprawki albo uchwalić odrzucenie jej w całości. Jeżeli Rada Monarchii w ciągu 14 dni od dnia przekazania ustawy nie podejmie stosownej uchwały, ustawę uznaje się za uchwaloną w brzmieniu przyjętym przez Zgromadzenie Parlamentarne.<br />3. Uchwałę Rady Monarchii odrzucającą ustawę albo poprawkę zaproponowaną w uchwale Rady Monarchii, uważa się za przyjętą, jeżeli Zgromadzenie Parlamentarne nie odrzuci jej bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów i delegatów.<br /><br />Art. 60.<br />1. Po zakończeniu postępowania określonego w art. 58 i 59 uchwaloną ustawę przedstawia się do podpisu Monarsze.<br />2. Monarcha może:<br />1) zaakceptować projekt i opublikować go w Dzienniku Ustaw Monarchii Austro-Węgier,<br />2) skierować do Sądu Najwyższego wniosek o zbadanie zgodności projektu z aktualnie obowiązującą Ugodą, który to Sąd Najwyższy orzeka w sprawie dalszego postępowania z projektem,<br />3) odmówić podpisania projektu ustawy, wówczas to projekt nie będzie podejmowany przez Parlament.<br />3. Pkt. 3 ust. 2 art. 60 nie obowiązuje w przypadku głosowań nad:<br />1) powołaniem Premiera,<br />2) powołaniem Przewodniczącego Zgromadzenia Parlamentarnego,<br />3) powoływaniem innych urzędników, których wybór jest ściśle określony przez odrębne akty prawne.<br /><br />Art. 61.<br />1. Rząd może uznać uchwalony przez siebie projekt ustawy za pilny.<br />2. Projekt uznany za pilny rozpatrywany jest przez Zgromadzenie Parlamentarne w ciągu 4 dni, kiedy to następuje czytanie. Po 4 dniach następuje głosowanie nad projektem ustawy rządowej. Czas na głosowanie to 2 dni.<br />3. Jeżeli w ciągu 2 dni nie wszyscy oddadzą swój głos, głosowanie zostaje zakończone z wynikiem takim, jaka została zebrana ilość głosów.<br />4. Jeżeli projekt ustawy po 6 dniach od przesłania go do Zgromadzenia Parlamentarnego nie zostanie poddany pod głosowanie, zostaje on przyjęty w kształcie w jakim została przedstawiona Zgromadzeniu Parlamentarnemu.<br />5. Jeżeli projekt ustawy zostanie przyjęty, zostaje on przekazany pod obrady Rady Monarchii.<br />6. W postępowaniu w sprawie ustawy, której projekt został uznany za pilny, jej termin rozpatrzenia przez Radę Monarchii wynosi 7 dni.<br /><br />Art. 62.<br />Do Rady Monarchii stosuje się odpowiednio art. 50 i art. 57.<br /><br />Art. 63.<br />1. W sprawach o szczególnym znaczeniu dla Monarchii i jej krajów koronnych może być przeprowadzone referendum ogólnokrajowe lub krajowe.<br />2. Referendum ogólnokrajowe lub krajowe może zarządzić Premier lub Monarcha na wniosek Zgromadzenia Parlamentarnego lub Rady Monarchii, poparty głosowaniem z wynikiem ustawowej większości głosów. Premier lub Monarcha może je również ogłosić na wniosek Namiestników Prowincji, Zarządców Komitatów lub Bana Chorwacji lub na wniosek 6 obywateli.<br />3. Wynik referendum ogólnokrajowego lub krajowego jest wiążący jeżeli w referendum wzięło udział więcej niż połowa uprawnionych do tego głosowania.<br />4. Zasady oraz tryb przeprowadzania referendum każdorazowo określa Premier lub Monarcha w swoim obwieszczeniu.<br /><br />'''ROZDZIAŁ VI Rząd Monarchii Austro-Węgier'''<br /><br />Art. 64.<br />1. Rząd prowadzi politykę wewnętrzną i zagraniczną Monarchii Austro-Węgier.<br />2. Rząd kieruje administracją rządową.<br />3.W zakresie i na zasadach określonych w Ugodzie i konstytucjach oraz ustawach Rząd w szczególności:<br />1) zapewnia wykonywanie ustaw,<br />2) koordynuje i kontroluje prace organów administracji rządowej,<br />3) wydaje rozporządzenia,<br />4) chroni interesy Skarbu Państwa,<br />5) uchwala projekt budżetu państwa,<br />6) kieruje wykonaniem budżetu,<br />7) zapewnia porządek publiczny oraz bezpieczeństwo wewnętrzne państwa,<br />8) zapewnia bezpieczeństwo zewnętrzne państwa,<br />9) sprawuje ogólne kierownictwo w dziedzinie stosunków z innymi państwami oraz organizacjami międzynarodowymi,<br />10) zawiera, zatwierdza i wypowiada umowy międzynarodowe,<br />11) sprawuje ogólne kierownictwo w dziedzinie obronności kraju,<br />12) określa organizację i tryb swojej pracy.<br /><br />Art. 65.<br />1. Rząd składa się z ministrów i Premiera.<br />2. W skład Rządu mogą być powoływani Wicepremierzy.<br />3. Premier i Wicepremier może jednocześnie pełnić funkcję ministra.<br />4. W skład Rządu mogą być powoływane także inne osoby, jeżeli tak stanowi ustawa.<br />5. Konkretny skład rządu oraz zadania poszczególnych ministrów określają osobne akty prawne.<br /><br />Art. 66.<br />Premier:<br />1) reprezentuje Rząd,<br />2) kieruje pracami Rządu,<br />3) wydaje rozporządzenia,<br />4) zapewnia wykonywanie polityki Rządu i określa sposoby jej wykonywania,<br />5) koordynuje i kontroluje pracę członków Rządu,<br />6) sprawuje nadzór nad samorządem terytorialnym w granicach i na regułach i formach określonych<br />w Ugodzie, Konstytucjach i ustawach.<br />7) jest zwierzchnikiem służbowym administracji rządowej,<br /><br />8) jest zwierzchnikiem korpusu służby cywilnej.<br />2. Ministrowie kierują określonymi działaniami administracji rządowej lub wypełniają zadania<br />wyznaczone im przez Premiera. Zakres działania ministra kierującego działem administracji rządowej określają osobne akty prawne.<br />3. Minister kierujący działem administracji rządowej wydaje rozporządzenia. Sposoby uchylania rozporządzeń ministrów regulują osobne akty prawne.<br /><br />Art. 67.<br />Członek Rządu nie może prowadzić działalności sprzecznej z jego obowiązkami publicznymi.<br /><br />Art. 68.<br />1. Członkowie Rządu ponoszą przez Zgromadzeniem Parlamentarnym i Monarchą solidarną<br />odpowiedzialność za działalność rządu.<br />2. Członkowie Rządu ponoszą przed Zgromadzeniem Parlamentarnym i Monarchą również odpowiedzialność indywidualna za sprawy należące do ich kompetencji lub powierzone im przez Premiera.<br /><br />Art. 69.<br />Monarcha, na wniosek Premiera, dokonuje zmian w składzie Rządu.<br /><br />Art. 70.<br />Minister lub Premier, obejmując urząd, składa publicznie następującą przysięgę:<br />"Obejmując urząd [rodzaj pełnionej funkcji], uroczyście przysięgam w obliczu Jego Cesarskiej i Królewskiej Mości (możliwe "Jego Cesarsko-Królewskiej Mości", "Jego Cesarskiej Mościr", "Jego Królewskiej Mości") oraz wszystkich Jego poddanych, że w sprawowaniu obowiązków, które mi powierzono, dochowam wierności Monarsze, całej Monarchii Austro-Węgier i Jej prawo, a dobro Monarchii będzie dla mnie najwyższym nakazemr". Przysięga może być złożona z dodatkiem zdania "Tak mi dopomóż Bóg".<br /><br />Art. 71.<br />Monarcha powołuje premiera na wniosek Zgromadzenia Parlamentarnego i akceptuje lub odrzuca rozporządzenia Premiera w sprawie powołania ministrów.<br /><br />Art. 72.<br />1. Monarcha desygnuje Premiera, który proponuje skład Rządu. Monarcha powołuje Premiera wraz z pozostałymi członkami Rządu w ciągu 7 dni od wyboru Premiera przez Zgromadzenie Parlamentarne lub przyjęcia dymisji poprzedniego Rządu oraz odbiera przysięgę od nowo powołanego Rządu.<br />2. Premier, w ciągu 7 dni od powołania przez Monarchę, przedstawia Zgromadzeniu Parlamentarnemu program działania Rządu z wnioskiem o udzielenie mu wotum zaufania. Wotum zaufania uchwala Zgromadzenie Parlamentarne bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby członków Zgromadzenia Parlamentarnego.<br />3. W razie niepowołania Rządu w trybie ust. 1 lub nieudzielenia jemu wotum zaufania w trybie ust. 2 Zgromadzenie Parlamentarne w ciągu 7 dni od upływu terminów określonych w ust. 1 lub ust. 2 wybiera Premiera oraz proponowanych przez niego członków rządu bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby członków Zgromadzenia Parlamentarnego. Monarcha powołuje tak wybrany Rząd i odbiera od niego przysięgę.<br /><br />Art. 73.<br />1. W razie niepowołania Rządu w trybie art. 72 Ust. 3 Monarcha w ciągu 7 dni powołuje Premiera i na jego wniosek pozostałych członków Rządu oraz odbiera od nich przysięgę. Zgromadzenie Parlamentarne w ciągu 7 dni od dnia powołania Rządu przez Monarchę udziela jej wotum zaufania większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby członków Zgromadzenia Parlamentarnego.<br />2. W razie nieudzielenia Rządowi wotum zaufania w trybie określonym ust. 1, Monarcha skraca kadencję Zgromadzenia parlamentarnego i zarządza wybory.<br /><br />Art. 74.<br />1. Zgromadzenie parlamentarne wyraża Rządowi wotum nieufności większością ustawowej liczby posłów, na wniosek co najmniej 2 członków Zgromadzenia Parlamentarnego i wskazujący imiennie kandydata na Premiera. Jeżeli uchwała została przyjęta przez Zgromadzenie parlamentarne,<br />Monarcha przyjmuje dymisję Rządu i powołuje wybranego przez Zgromadzenie Parlamentarne nowego premiera, a na jego wniosek pozostałych członków Rządu oraz odbiera od nich przysięgę.<br />2. Wniosek o podjęcie uchwały, o której mowa w ust. 1, może być poddany pod głosowanie nie wcześniej niż po upływie 7 dni od dnia jego zgłoszenia. Powtórny wniosek może być zgłoszony nie wcześniej niż po upływie 21 dni od dnia zgłoszenia poprzedniego wniosku.<br /><br />Art. 75.<br />1. Zgromadzenie Parlamentarne może wyrazić ministrowi wotum nieufności. Wniosek o wyrażenie wotum nieufności może być zgłoszony przez co najmniej 3 członków Zgromadzenia Parlamentarnego. Przepis art. 74 ust. 2 stosuje się odpowiednio.<br />2. Monarcha odwołuje ministra, któremu Zgromadzenie parlamentarne wyraziło wotum nieufności większością głosów ustawowej liczby członków Zgromadzenia parlamentarnego.<br /><br />Art. 76.<br />1. Premier składa dymisję Rządu na pierwszym posiedzeniu nowo wybranego Zgromadzenia Parlamentarnego.<br />2. Premier składa dymisję na ręce Monarchy także:<br />1) w razie nieuchwalenia przez Zgromadzenie parlamentarne wotum zaufania dla Rządu,<br />2) w razie odwołania przez Monarchę,<br />3) w razie wyrażenia Rządowi wotum nieufności,<br />4) na mocy własnej decyzji.<br />3.Monarcha, przyjmując dymisję rządu, powierza jej dalsze sprawowanie obowiązków do czasu powołania nowego Rządu.<br />4. Monarcha, w przypadku określonym w ust. 2 pkt. 4, może odmówić przyjęcia dymisji Rządu.<br /><br />'''ROZDZIAŁ VII Cesarskie i Królewskie Siły Zbrojne'''<br /><br />Art. 77.<br />1. Cesarskie i Królewskie Siły Zbrojne (K. u. K. Wehrmacht) składają się z: wojsk lądowych (Heer), marynarki wojennej (Kriegsmarine) oraz Sił Powietrznych (Lufthahrtruppen).<br />2. Poszczególne rodzaje Cesarskich i Królewskich Sił Zbrojnych koordynują między sobą swe działania.<br /><br />Art. 78.<br />Wojska lądowe (Heer) składają się z wojsk liniowych, obrony krajowej krajów koronnych oraz pospolitego ruszenia.<br /><br />Art. 79.<br />Działanie jednostek obrony krajowej krajów koronnych określają ich akty prawne.<br /><br />Art. 80.<br />1. Służba w jednostkach wojsk liniowych oraz obrony krajowej jest ochotnicza.<br />2. Służba w jednostkach pospolitego ruszenia jest wymagana od obywateli określonych odpowiednim aktem mobilizacyjnym.<br /><br />Art. 81.<br />Organizacją Cesarskich i Królewskich Sił Zbrojnych zajmuje się ministerstwo właściwe sprawom armii.<br />''[Brzmienie ustalone według ustawy centralnej nr 22]''<br /><br />'''ROZDZIAŁ VIII Sądownictwo'''<br /><br />Art. 82.<br />1. Pracę sądów określają akty prawne poszczególnych krajów koronnych.<br />2. W całym kraju od wyroków sądowych można się odwoływać do Sądu Najwyższego.<br /><br />'''ROZDZIAŁ IX Finanse'''<br /><br />Art. 83.<br />1. Finansami, w porozumieniu z Premierem i Monarchą, zarządza Minister właściwy do spraw skarbu, który obejmuje także stanowisko Gubernatora Banku Austro-Węgierskiego.<br />2. Budżet ustala minister właściwy do spraw skarbu w porozumieniu z pozostałymi ministrami Rządu oraz Monarchą Austro-Węgier.<br />3. Wysokość jednolitych podatków na terenie całej Monarchii Austro-Węgier określa ustawa."<br />''[Brzmienie ustalone według ustawy centralnej nr 24]''<br /><br />Art. 84.<br />1. Zgromadzenie Parlamentarne uchwala budżet państwa na okres budżetowy w formie ustawy budżetowej.<br />2. Zasady i tryb opracowania projektu budżetu państwa, stopień jego szczegółowości oraz wymagania, którym powinien odpowiadać projekt ustawy budżetowej, a także zasady i tryb wykonywania ustawy budżetowej określa ustawa.<br /><br />Art. 85.<br />Inicjatywa ustawodawcza w zakresie ustawy budżetowej, ustawy o budżecie, zmiany ustawy budżetowej, zmiany ustawy o budżecie, ustawy o zaciągnięciu długu publicznego i innych ustaw dotyczących zasad tworzenia i wykonywania budżetu przysługuje wyłącznie Rządowi.<br /><br /><br /><br />Art. 86.<br />Samorząd terytorialny wykonuje zadania publicznie nie zastrzeżone przez Ugodę i konstytucje lub ustawy dla organów innych władz publicznych.<br /><br />Art. 87.<br />1. Podstawową jednostką samorządu terytorialnego jest namiestnictwo oraz komitat.<br />2. Inne jednostki samorządu regionalnego albo lokalnego i regionalnego określa ustawa.<br />3. Namiestnictwo wykonuje wszystkie zadania samorządu terytorialnego nie zastrzeżone dla innych jednostek samorządu terytorialnego.<br /><br />Art. 88.<br />1. Jednostki samorządu terytorialnego maja osobowość prawną. Przysługują im prawo własności i inne prawa majątkowe.<br />2. Samodzielność jednostek samorządu terytorialnego podlega ochronie sądowej.<br /><br />Art. 89.<br />Jednostki samorządu terytorialnego mają prawo ustalania wysokość podatków i opłat lokalnych w zakresie określonym w ustawie.<br /><br />Art. 90.<br />1.Przedstawicielem Rządu w jednostkach samorządów terytorialnych są namiestnicy.<br />2. Sposób powoływania, kompetencje oraz obszar działania namiestników określa ustawa.<br /><br />Art. 91.<br />Sposób podziału samorządu terytorialnego, kompetencje władz jednostek samorządu terytorialnego, ich wybór i i tryb działania oraz tryb wyboru określa ustawa.<br /><br /><br /><br />Art. 92.<br /><br />1. Bośnię i Hercegowinę uznaje się za wspólny kraj anektowany.<br />2.<br />Bośnią i Hercegowiną zarządza ministerstwo właściwe do spraw wewnętrznych.<br />3. Bośnia i Hercegowina stanowi integralną część Monarchii Austro-Węgier.<br />4. Inne kraje przyłącza się do Monarchii na zasadach wymienionych w §. 1-3 ze zmianą nazwy "Bośnia i Hercegowina" na odpowiednią dla przyłączonego do Monarchii kraju.<br /><br />Art. 93.<br />Wewnętrzne zasady funkcjonowania administracji na terenie Bośni i Hercegowiny reguluje ustawa.<br /><br /><br /><br />Art. 94.<br />1. W sytuacjach szczególnych zagrożeń, jeżeli zwykłe środki konstytucyjne są niewystarczające, może zostać wprowadzony stan nadzwyczajny: stan wojenny, stan wyjątkowy lub stan klęski żywiołowej.<br />2. Stan nadzwyczajny może być wprowadzony tylko na podstawie uchwały Cesarskiego i Królewskiego Rządu lub Postanowienia Monarchy, które podlega dodatkowemu podaniu do publicznej wiadomości.<br />3. Zasady działania organów władzy publicznej oraz zakres, w jakim mogą zostać ograniczone wolności i prawa człowieka i obywatela w czasie poszczególnych stanów nadzwyczajnych określa ustawa.<br />4. Ustawa określa również podstawy, zakres i tryb wyrównywania strat majątkowych wynikających z ograniczenia w czasie stanu nadzwyczajnego wolności i praw człowieka i obywatela.<br />5. Działania podjęte w wyniku wprowadzenia stanu nadzwyczajnego muszą odpowiadać stopniowi zagrożenia i powinny zmierzać do jak najszybszego przywrócenia normalnego funkcjonowania państwa.<br /><br />Art. 95.<br />1. W czasie stanu nadzwyczajnego oraz w ciągu 20 dni po jego zakończeniu nie mogą być zmienione: Ugoda, Konstytucja Krajów Korony Świętego Stefana, Konstytucja Królestw i Krajów w Radzie Państwa Reprezentowanych oraz ustawa o stanach nadzwyczajnych.<br />2. W czasie stanu nadzwyczajnego oraz w ciągu 20 dni po jego zakończeniu nie może być skrócona kadencja Zgromadzenia Parlamentarnego, przeprowadzone referendum ogólnokrajowe, wybory do Zgromadzenia Parlamentarnego i samorządów terytorialnych, a kadencje tych organów ulegają<br />odpowiedniemu przedłużeniu. Wybory do jednostek samorządu terytorialnego mogą zostać przeprowadzone tylko tam, gdzie nie został wprowadzony stan wyjątkowy.<br /><br />Art. 96.<br />1. W razie zewnętrznego zagrożenia państwa, zbrojnej napaści na terytorium Monarchii Austro-Węgier lub gdy z umowy międzynarodowej wynika zobowiązanie do wspólnej obrony przeciwko agresji, Monarcha na wniosek Premiera Cesarskiego i Królewskiego Rządu może wprowadzić stan<br />wojenny na części albo całym terytorium państwa.<br />2. W razie zagrożenia konstytucyjnego ustroju państwa, bezpieczeństwa obywateli, porządku publicznego lub administracją strony państwa, Monarcha na wniosek Premiera Cesarskiego i Królewskiego Rządu może wprowadzić stan wyjątkowy na czas oznaczony, nie dłuższy niż 90 dni, na części lub całości terytorium państwa.<br />3. W celu zapobieżenia skutkom katastrof naturalnych lub innych awarii technicznych noszących znamiona klęski żywiołowej oraz błędów w administracji stroną państwa w celu ich usunięcia Premier Cesarskiego i Królewskiego Rządu lub Monarcha może wprowadzić na czas oznaczony, nie dłuższy niż 60 dni, stan klęski żywiołowej na części albo na całym terytorium państwa.<br />4. Przedłużenie stanu wyjątkowego oraz stanu klęski żywiołowej może nastąpić tylko za zgodą Zgromadzenia Parlamentarnego i na czas nie dłuższy niż 60 dni.<br /><br />Art. 97.<br />1. Ustawa określająca zakres ograniczeń wolności i praw człowieka i obywatela w czasie stanów nadzwyczajnych nie może ograniczać wolności i praw określonych w art. 13 ust. 3 i ust 4, art. 14, art. 15 ust. 2, ust. 3 i ust. 5, art.15, art. 17, art. 21 i art. 23.<br />2. Niedopuszczalne jest ograniczanie wolności i praw człowieka i obywatela wyłącznie z powodu rasy, płci, języka, wyznania lub jego braku, pochodzenia społecznego, urodzenia oraz majątku.<br /><br /><br /><br />Art. 98.<br />1. Projekt ustawy o zmianie Ugody może przedłożyć co najmniej 2/5 ustawowej liczby członków Zgromadzenia Parlamentarnego, Rada Monarchii, Cesarski i Królewski Rząd lub Monarcha.<br />2. Zmiana Ugody następuje w drodze ustawy uchwalonej w jednakowym brzmieniu przez Zgromadzenie Parlamentarne i następnie, w terminie nie dłuższym nić 20 dni, przez Radę Monarchii.<br />3. Zmiana Ugody może również nastąpić za zgodą samego Monarchy.<br />4. Ustawę o zmianie Ugody uchwala Zgromadzenie parlamentarne większością co najmniej 3/5 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby członków Zgromadzenia Parlamentarnego oraz Rada Monarchii bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy liczby jej członków.<br />5. Ust. 4 nie stosuje się w przypadku ust. 3.<br />6. Podmioty określone w ust. 1 a także 6 obywateli może, w przypadku projektu ustawy o zmianie Ugody, zażądać, w terminie 7 dni od dnia uchwalenia ustawy prze Radę Monarchii, przeprowadzenia referendum zatwierdzającego. Z wnioskiem w tej sprawie podmioty te zwracają<br />się do Przewodniczącego Zgromadzenia Parlamentarnego, który zarządza niezwłocznie przeprowadzenie referendum w ciągu 14 dni od dnia złożenia wniosku. Zmiana Ugody zostaje przyjęta, jeżeli za tą zmianą opowiedziała się większość głosujących.<br />7. Po zakończeniu postępowania określonego w ust. 4 i 6 Przewodniczący Zgromadzenia Parlamentarnego przedstawia Monarsze uchwaloną ustawę do podpisu. Monarcha podpisuje ustawę w ciągu 14 dni od jej przedstawienia i zarządza jej ogłoszenie w Dzienniku Ustaw Monarchii Austro-Węgier.<br />8. Projekt ustawy o zmianie ugody nie może zostać przeprowadzony w procedurze opisanej w art. 61.<br /><br /><br /><br />Art. 99.<br />W okresie 30 dni od dnia wejścia w życie Ugody Cesarski i Królewski Rząd przedstawi Zgromadzeniu Parlamentarnemu projektu ustaw niezbędnych do stosowania Ugody.<br /><br />Art. 100.<br />Kadencja konstytucyjnych organów władzy publicznej i osób wchodzących w ich skład wybranych lub powołanych przed wejściem w życie Ugody, kończy się z upływem okresu ustalonego w przepisach obowiązujących przed dniem wejścia w życie Ugody.<br /><br />Art. 101.<br />W okresie 30 dni od dnia wejścia w życie Ugody Cesarski i Królewski Rząd ustali, które z uchwał Cesarskiego i Królewskiego Rządu oraz zarządzeń i rozporządzeń ministrów lub innych organów administracji rządowej podjęte lub wydane przed dniem wejścia w życie Ugody wymagają zmiany i przedstawi ich listę Zgromadzeniu Parlamentarnemu oraz dokona ich poprawek.<br /><br />Art. 102.<br />Ratyfikowane umowy międzynarodowe przed wejściem w życie Ugody nie tracą swej mocy. Do tych dokumentów nie stosuje się art. 26.<br /><br />Art. 103.<br />Z niniejszym dokumentem zgadzać się muszą wszystkie akty prawne obowiązujące na terenie Monarchii Austro-Węgier. Jest on ich uzupełnieniem i tekstem wyznaczającym zakres możliwości zmian innych aktów prawnych.<br /><br />Art. 104.<br />Tracą moc:<br />1) Ugoda z dnia 30 grudnia 2007 roku,<br />Ustawa o standaryzacji dokumentów z dnia 18 kwietnia 2006 roku,<br />3) Dekret Cesarski i Królewski nr 54 o Regulaminie Parlamentu z dnia 30 grudnia 2007 roku,<br />4) Dekret Cesarski i Królewski nr 55 o mandacie członka Zgromadzenia parlamentarnego z dnia 30 grudnia 2007 roku,<br />5) Dekret Cesarski i Królewski nr 57 o podziale kompetencji Rządu i Parlamentu z dnia 18 lutego 2008 roku.<br /><br />Art. 105.<br />Zostają zmienione:<br />1) Rzd. I art. 18 ust. 2 Konstytucji Krajów Korony Świętego Stefana z dnia 30 grudnia 2007 r. z późniejszymi zmianami przyjmuje kształt rStosunki między Krajami Korony Świętego Stefana a kościołem oraz innymi związkami wyznaniowymi są kształtowane także przez ratyfikowane i<br />zawarte przez Monarchię Austro-Węgier dokumentyr1;,<br />2) Roz. III art. 3 ust. 2 Konstytucji Krajów Korony Świętego Stefana z dnia 30 grudnia 2007 r. z późniejszymi zmianami przyjmuje kształt rIzba Poselska składa się z dwóch posłów, z tym prawem, iż dodatkowo trzeciego może mianować Monarchar1;<br />3) Roz. VII Finanse Konstytucji Krajów Korony Świętego Stefana z dnia 30 grudnia 2007 r. z późniejszymi zmianami przyjmuje kształt rRozdział V Finanser1;<br />4) Roz. VIII Prowincje Konstytucji Krajów Korony Świętego Stefana z dnia 30 grudnia 2007 r. z późniejszymi zmianami przyjmuje kształt rRozdział VI Prowincjer1;<br />5) Roz. IX Przepisy końcowe Konstytucji Krajów Korony Świętego Stefana z dnia 30 grudnia 2007 r. z późniejszymi zmianami przyjmuje kształt rRozdział VII Przepisy końcower1;<br />6) Roz. I art. 5 Konstytucji Królestw i Krajów w Radzie Państwa Reprezentowanych z dnia 30 grudnia 2007 r. przyjmuje kształt rKonstytucja, zgodna z Ugodą, jest najwyższym prawem w Królestwach i Krajach w Radzie Państwa Reprezentowanychr1;,<br />7) Roz. I art. 13 ust. 2 Konstytucji Królestw i Krajów w Radzie Państwa Reprezentowanych z dnia 30 grudnia 2007 r. przyjmuje kształt rStosunki między Królestwami i Krajami w Radzie Państwa Reprezentowanymi a kościołem oraz innymi związkami wyznaniowymi są kształtowane także<br />przez ratyfikowane i zawarte przez Monarchię Austro-Węgier dokumentyr1;,<br />8) Roz. III art. 2 ust. 2 Konstytucji Królestw i Krajów w Radzie Państwa Reprezentowanych z dnia 30 grudnia 2007 r. przyjmuje kształt r Izba Delegatów składa się z dwóch delegatów r1;,<br />9) Roz. VIII Prowincje Konstytucji Królestw i Krajów w Radzie Państwa Reprezentowanych z dnia 30 grudnia 2007 r. przyjmuje kształt rRozdział VI Prowincjer1;,<br />10) Roz. IX Prepisy końcowe Konstytucji Królestw i Krajów w Radzie Państwa Reprezentowanych z dnia 30 grudnia 2007 r. przyjmuje kształt rRozdział VII Przepisy końcower1;,<br />11) Art. 1 Dekretu Cesarskiego i Królewskiego nr 53 o Rządzie z dnia 30 grudnia 2007 r. zostaje usunięty,<br />12) Art. 2 Dekretu Cesarskiego i Królewskiego nr 53 o Rządzie z dnia 30 grudnia 2007 r. zostaje usunięty,<br />13) Art. 3 Dekretu Cesarskiego i Królewskiego nr 53 o Rządzie z dnia 30 grudnia 2007 r. zostaje usunięty.<br /><br />Art. 106.Ugoda wchodzi w życie po upływanie 7 dni od dnia jej ogłoszenia.
| | [[Kategoria:Austro-Węgry]] |
