Nowa Micropedia jest jeszcze w fazie beta. W razie problemów, napisz maila na pomoc@wiki.mikronacje.info albo zgłoś go na kanale na Mikronacyjnym Discordzie!

Konstytucja Surmenii: Różnice pomiędzy wersjami

Z Micropedia
Nie podano opisu zmian
imported>Pel Nander
mNie podano opisu zmian
 
(Nie pokazano 3 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
'''Konstytucja Surmenii''' - ustawa zasadnicza [[Surmenia|Surmenii]]; Została uchwalona i weszła w życie 11 lipca 2006r.
'''Konstytucja Surmenii''' - ustawa zasadnicza [[Surmenia|Surmenii]], najwyższe prawo. Królestwo Surmenii doczekało się następujących konstytucji:
* I konstytucja, która zniosła republikę na rzecz monarchii,
* II konstytucja - Konstytucja Królestwa Surmeńskiego z dnia 11 lipca 2006 roku,
* III konstytucja - Konstytucja Królestwa Surmeńskiego z dnia 8 sierpnia 2007 roku,
* IV konstytucja - Konstytucja Królestwa Surmeńskiego z dnia 10 czerwca 2008 roku.


==Tekst==
==Treść konstytucji==
PREAMBUŁA
===KONSTYTUCJA KRÓLESTWA SURMEŃSKIEGO===
'''uchwalona dnia 10 czerwca 2008 roku'''


"Jesteśmy częścią narodu. Nie niszczmy, lecz budujmy." (Kaharon I) - zgodnie ze słowami tymi,
''W imię Boga w Trójcy Świętej Jedynego!
Ja, Pavel Zepp I, Król Surmenii,
Troszcząc się o Ojczyznę i budując Jej przyszłość,
Jako fundament i podstawę dla dobra naszego wspólnego - Surmenii,
Ustanawiam Konstytucję Królestwa Surmeńskiego
Jako prawo podstawowe i prawo najwyższe,
Które każdemu z nas zagwarantuje wolność i sprawiedliwość.


My, naród Królestwa Surmeńskiego, pomni wielowiekowej historii naszej Ojczyzny, odpowiedzialni przed Bogiem i ludźmi za teraźniejszość i przyszłość Surmenii,
zrzuciwszy wszelkie jarzmo obcej przemocy i zobowiązani do zachowania oraz pielęgnowania suwerenności Królestwa,
opierając się o najbardziej zaszczytne ideały, jakimi kierowali się nasi przodkowie broniąc surmeńskich Republik, Księstw i Królestw,
postanawiając, aby nigdy więcej na skutek różnic światopoglądowych nie nawiedziły nas okropieństwa wojny domowej
możliwie najmocniej łącząc dotychczas dzielące Surmeńczyków poglądy republikańskie i rojalistyczne w monarchię parlamentarną,
ustanawiamy Konstytucję Królestwa Surmeńskiego jako podstawowy, najwyższy i nienaruszalny akt prawny,
który każdemu z nas zagwarantuje wolność, równość i sprawiedliwość. ''


ROZDZIAŁ I
SURMENIA


Art. 1.
====Rozdział I - Surmenia====
Królestwo Surmeńskie jest dobrem każdego Jej obywatela.


Art. 2.
'''Art. 1. [Królestwo Surmeńskie]'''
Królestwo Surmeńskie jest monarchią konstytucyjną urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej.
1. Królestwo Surmeńskie jest unitarnym, niepodzielnym i wolnym państwem prawa.
2. Władza w Królestwie Surmeńskim pochodzi od Narodu i należy do Narodu jako społeczeństwa wolnych i równych wobec siebie obywateli.
3. Naród sprawuje władzę pośrednio poprzez demokratycznie wybranych reprezentantów oraz bezpośrednio w drodze referendum.
4. Podstawą ustroju Królestwa Surmeńskiego jest monarchia parlamentarna.  


Art. 3.
'''Art. 2. [Suwerenność]'''
1. Władza w Królestwie Surmeńskim dzieli się na władzą ustawodawczą, władze wykonawczą i władzę sądowniczą.
1. Suwerenność Królestwa Surmeńskiego jest ciągła, niezbywalna, niepodzielna i nieprzenośna.  
2. Władzę ustawodawczą sprawuje Senat, władzę wykonawczą Król, a władzę sądowniczą Sąd Najwyższy.
2. Suwerennoscią otoczone jest całe terytorium Królestwa Surmeńskiego: jego ziemie, wody terytorialne i przestrzeń powietrzna nad nimi.
3. Królestwo Surmeńskie strzeże suwerenności i nienaruszalności swojego terytorium.  


Art. 4.
'''Art. 3. [Naczelne wartości]'''
Królestwo Surmeńskie jest państwem jednolitym, niezależnym, suwerennym i niepodległym.
Naczelnymi wartościami w Królestwie Surmeńskim są: wolność, prawo, równość, umiłowanie pokoju, sprawiedliwość, uszanowanie praw człowieka, nienaruszalność praw własności oraz ochrona środowiska i natury. Interpteracja przepisów Konstytucji oraz innych aktów prawnych przez upoważnione do tego organy powinna być oparta o powyższe wartości.  


Art. 5.
'''Art. 4. [Władza] '''
Wszyscy obywatele KS są sobie równi. Nie ma podziału na równych i równiejszych.
1. Podstawą organizacji władzy jest jej trójpodział na władzę legislacyjną, wykonawczą i sądowniczą.
2. Władzę legislacyjną sprawuje surmeński Parlament w osobie Senatu Królestwa Surmeńskiego z Marszałkiem Senatu na czele, władzę wykonawczą - Król Surmenii i Rada Ministrów Jego Królewskiej Mości z Kanclerzem na czele, a władzę sądowniczą - Król Surmenii i Sąd Najwyższy z Prezesem Sądu na czele.
3. Działania władzy są ograniczone przez niniejszą Konstytucję.  


Art. 6.
'''Art. 5. [Prawo] '''
Stolicą Królestwa Surmeńskiego jest Królewskie Miasto Nowa Menia
1. Źródłami powszechnie obowiązującego prawa Królestwa Surmeńskiego są: Konstytucja, ustawy, dekrety, ratyfikowane umowy międzynarodowe i rozporządzenia oraz, na obszarze działania organów, które je ustanowiły, akty prawa miejscowego.
2. Warunkiem wejścia w życie ustaw, rozporządzeń oraz aktów prawa miejscowego jest ich ogłoszenie w Dzienniku Ustaw Królestwa Surmeńskiego.
3. Prawo jest uchwalane i wydawane wyłącznie przez organy wskazane w Konstytucji oraz w drodze procedury legislacyjnej przedstawionej w Konstytucji.
4. Prawo nie działa wstecz.


Art. 7.
'''Art. 6. [Religie] '''
Królestwo Surmeńskie jest podzielone na cztery okręgi administracyjne:
1. Religią państwową Królestwa Surmeńskiego jest Rotryjsko-Katolicyzm.
a) Kraj Królewski ze stolicą w Nowej Menii,
2. Artykuł ten nie narusza praw innych Kościołów i związków wyznaniowych, które włącznie z Rotryjsko-Katolicyzmem są równouprawnione.
b) Kraj Centralny ze stolicą w Arrakonii,
3. Stosunki między Królestwem Surmeńskim a kościołami i innymi związkami wyznaniowymi są kształtowane na zasadach poszanowania ich autonomii oraz wzajemnej niezależności każdego w swoim zakresie.  
c) Kraj Zavarski ze stolicą w Menii,
d) Kraj Opradzki ze stolicą w Aurei.


Art. 8.
'''Art. 7. [Partie polityczne]'''
Każdym okręgiem administracyjnym, z wyjątkiem Terytorium Kornnego, opiekuje się Książę.
1. Królestwo Surmeńskie gwarantuje wolność w zakładaniu partii politycznych.
2. Wewnętrzna organizacja partii politycznych powinna być zgodna z fundamentalną, konstytucyjną zasadą demokracji.
3. Zakazane jest istnienie partii politycznych oraz innych organizacji odwołujących się w swoich programach do totalitarnych metod i praktyk działania nazizmu, faszyzmu i komunizmu, a także tych, których program lub działalność zakłada lub dopuszcza nienawiść rasową i narodowościową, stosowanie przemocy w celu zdobycia władzy lub wpływu na politykę państwa albo przewiduje utajnienie struktur lub członkostwa.
4. Status i finansowanie partii politycznych określa odrębna ustawa.  


Art. 9.
'''Art. 8. [Siły Zbrojne]'''
Językami urzędowymi na terenie Królestwa Surmeńskiego są w kolejności ważności:
1. Siły Zbrojne Królestwa Surmeńskiego chronią suwerenność państwa i bronią jego integralność terytorialną.
a) Język surmeński
2. Siły Zbrojne Królestwa Surmeńskiego mogą przekroczyć granice państwa lub działać poza nimi wyłącznie za uprzednią zgodą surmeńskiego Parlamentu.
b) Język polski
3. Siły Zbrojne mogą przekroczyć granice Królestwa Surmeńskiego bez uprzedniej zgody surmeńskiego Parlamentu dla celów ćwiczebnych wewnątrz organizacji międzynarodowej obrony lub sojuszu wojskowego, których Królestwo Surmeńskie jest członkiem, lub gdy celem Sił Zbrojnych jest pomoc humanitarna.
Przepis ten nie narusza praw mniejszości narodowych wynikających z ratyfikowanych umów międzynarodowych.
4. Siły Zbrojne Królestwa Surmeńskiego mają prawo zaatakować każde państwo, które dopuściło się zbrojnej napaści na terytorium Królestwa Surmeńskiego.
5. Jeśli z ratyfikowanej umowy międzynarodowej wynika zobowiązanie do wspólnej obrony przeciwko agresji, Siły Zbrojne Królestwa Surmeńskiego mają obowiązek spełnić to zobowiązanie.
6. Podział Sił Zbrojnych, ich struktura oraz stopnie wojskowe są określone w odrębnej ustawie.  


Art. 10.
'''Art. 9. [Granice] '''
1. Walutą narodową jest Gon (G) i Aon (A).
Granice Królestwa Surmeńskiego mogą być zmienione wyłącznie poprzez umowę międzynarodową i za zgodą surmeńskiego Parlamentu.  
2. 1 Gon jest równy 100 Aonom.


SYMBOLE NARODOWE
'''Art. 10. [Obywatelstwo]  '''
Art. 11.
1. Definicję obywatelstwa surmeńskiego, zasady jego nabycia oraz utraty określa odrębna ustawa.
Symbolami narodowymi obowiązującymi na terenie Królestwa Surmeńskiego są:
2. Ekstradycja obywatela surmeńskiego jest zakazana.
a) Barwy Narodowe i Flaga Państwowa
b) Godło
c) Hymn Państwowy


Art. 12.
'''Art. 11. [Obywatele poza Surmenią] '''
1. Barwami Narodowymi Królestwa Surmeńskiego są kolory: biały i jasnoniebieski.
Królestwo Surmeńskie chroni prawa obywateli żyjących lub mieszkających poza granicami Królestwa, a także interesuje się nimi poprzez zapewnienie im więzi z Ojczyzną.  
2. Flagą Państwową Królestwa Surmeńskiego jest tkanina o stosunku dł. do szer. 5:3, składająca się z trzech poziomych pasów: białego, jasnoniebieskiego i białego o stosunkach szerokości pasów do szerokości flagi odpowiednio: 1:1:1.


Art. 13.
'''Art. 12. [Symbole narodowe] '''
Godłem Królestwa Surmeńskiego jest jasnoniebieski krzyż umieszczony na tarczy herbowej koloru białego z koroną na szczycie tarczy.
1. Godłem Królestwa Surmeńskiego jest jasnoniebieski krzyż umieszczony na tarczy herbowej koloru białego z koroną na szczycie tarczy.
2. Flagą Królestwa Surmeńskiego składa się z trzech poziomych pasów: białego, jasnoniebieskiego i białego.
3. Hymnem Narodowym Królestwa Surmeńskiego jest pieśń "Przy surmeńskiej fladze".
4. Dewizą Królestwa Surmeńskiego są słowa Kaharona I: "Nie niszczmy, lecz budujmy".
5. Flaga, godło, hymn i dewiza podlegają ochronie prawnej.
6. Szczegóły dotyczące wyglądu flagi, godła oraz treści i melodii hymnu Królestwa Surmeńskiego określa odrębna ustawa.  


Art. 14.
'''Art. 13. [Języki urzędowe] '''
Hymnem Państwowym Królestwa Surmeńskiego jest pieśń "To Surmenia" śpiewana do melodii "Mu Isamaa" Fredrika Paciusa.
1. Językami urzędowymi na terenie Królestwa Surmeńskiego są: język surmeński i język polski.
2. Jednostki samorządu terytorialnego mogą ustanawiać inne języki dodatkowymi językami urzędowymi.  


Art. 15.
'''Art. 14. [Stolica] '''
1. Flaga Państwowa, Godło i Hymn podlegają ochronie prawnej.
Stolicą Królestwa Surmeńskiego jest Królewskie Miasto Nowa Menia.  
2. Szczegóły dotyczące wyglądu Flagi Państwowej, Godła Królestwa Surmeńskiego oraz treści i melodii Hymnu Państwowego Królestwa Surmeńskiego określa odpowiednia ustawa.




ROZDZIAŁ II
KONSTYTUCJA


Art. 16.
====Rozdział II - Ochrona praw człowieka, fundamentalne wolności i obowiązki obywatela====
Konstytucja Królestwa Surmeńskiego jest najważniejszym prawem obowiązującym na terenie całego Królestwa Surmeńskiego.


Art. 17.
'''Art. 15. [Prawo do życia]'''
Konstytucję Królestwa Surmeńskiego stosuje się do wszystkich osób przebywających i mieszkających na terenie Królestwa Surmeńskiego.
1. Każda istota ludzka ma prawo do życia.
2. Królestwo Surmeńskie zakazuje stosowania kary śmierci.  


Art. 18.
'''Art. 16. [Równość]'''
Żadne inne akty prawne nie mogą być sprzeczne z Konstytucją.
1. Każdy w Królestwie Surmeńskim ma prawo do wolności, bez względu na rasę, kolor skóry, płeć, język, religię, poglądy polityczne, własność, pochodzenie, rodowód, stopień edukacji, status społeczny oraz inne cechy różniące ludzi między sobą.
2. Wszyscy są równi wobec prawa.  


'''Art. 17. [Wolność wyrażania poglądów] '''
1. Królestwo Surmenskie gwarantuje nienaruszalność wolności wyrażania opinii.
2. Cenzura prewencyjna pod jakąkolwiek formą jest zabroniona.
3. Niedopuszczalne jest wydanie jakiegokolwiek aktu prawnego, ograniczającego wolność słowa, druku lub innej formy masowego przekazu, z wyjątkiem przypadków, gdy wymaga tego ochrona publicznego porządku i moralności.
4. Każdemu przysługuje prawo swobodnego wyrażania swoich poglądów za pośrednictwem słów, pisma albo jakichkolwiek innych form wyrazu.
5. Każdy ma prawo do informacji.


'''Art. 18. [Tajemnica korespondencji] '''
Każdy ma prawo do komunikowania się, rozmawiania, korespondowania drogą listową i internetową z innymi obywatelami i utrzymywać ten fakt, razem z treścią rozmowy w ścisłej tajemnicy.


ROZDZIAŁ III
'''Art. 19. [Wolność sumienia i wyznania] '''
KRÓL, SENAT I DWÓR KRÓLEWSKI
1. Każdy ma prawo do swobodnej zmiany przekonań i wierzeń religijnych oraz ich wyrażania indywidualnie bądź wspólnie z innymi, w życiu publicznym lub prywatnym przez nabożeństwa, nauczanie i praktykowanie religii oraz zachowywanie zwyczajów religijnych.
2. Zmuszanie do praktyk religijnych lub zmiany przekonań i wierzeń jest zakazane.
3. Władze Królestwa Surmeńskiego zachowują bezstronność w sprawach przekonań religijnych, światopoglądowych i filozoficznych.


KRÓL
'''Art. 20. [Prawa wyborcze] '''
Art. 19.
1. Czynne i bierne prawo wyborcze przysługuje wszystkim obywatelom Królestwa Surmeńskiego.
Na czele Surmenii stoi Król.
2. Prawa wyborcze nie przysługują obywatelom pozbawionym zdolności do czynności prawnych lub praw publicznych.  
3. Osobom tymczasowo aresztowanym lub odbywającym karę pozbawienia wolności przysługuje jedynie czynne prawo wyborcze.  


Art. 20.
'''Art. 21. [Wolność zrzeszania się i gromadzenia] '''
Król reprezentuje Królestwo Surmeńskie.
1. Każdy ma prawo do zrzeszania się w organizacje, których cele nie są sprzeczne z przepisami
2. Każdy ma prawo do gromadzenia się. Nie podlega ograniczeniom prawo do pokojowych zgromadzeń, których uczestnicy nie mają broni.
3. Zgromadzenia na placach i drogach publicznych są organizowane po uzyskaniu zezwolenia właściwych organów, które mogą odmówić zgody jedynie w przypadku, gdy istnieje uzasadnione podejrzenie, że zachodzi poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa i porządku publicznego.  


Art. 21.
'''Art. 22. [Wolność poruszania się] '''
Król Surmenii jest najwyższym przedstawicielem Królestwa Surmeńskiego i najwyższym zwierzchnikiem Sił Zbrojnych Królestwa Surmeńskiego.
1. Każdemu przysługuje prawo do swobodnego wyboru miejsca zamieszkania oraz do swobodnego poruszania się po terytorium Królestwa Surmeńskiego.
2. Każdemu obywatelowi przysługuje prawo do swobodnego wyjazdu za granicę oraz powrotu do Królestwa Surmeńskiego.  


Art. 22.
'''Art. 23. [Prawo do własności prywatnej oraz dziedziczenia] '''
Osoba Króla jest nietykalna.
Każdy ma prawo do swej prywatnej własności, zarówno indywidualnej, jak wspólnej z innymi, oraz prawo do dziedziczenia.  


Art. 23.
'''Art. 24. [Prawo do pracy] '''
Król Surmenii jest najwyższym interpretatorem prawa surmeńskiego.
1. Każdemu obywatelowi przysługuje prawo do zapewnienia sobie godnych warunków życia poprzez wykonywanie pracy zgodnej z prawem, na zasadzie dobrowolności wyboru.
2. Każdemu obywatelowi przysługuje prawo do swobodnego wyboru zawodu, miejsca pracy oraz doskonalenia swych kwalifikacji zawodowych.  


Art. 24.
'''Art. 25. [Wolności związkowe] '''
Król sprawuje swą godność dożywotnio lub do momentu abdykacji.
Pracownikom przysługuje prawo swobodnego zrzeszania się w związki zawodowe dla ochrony swych interesów w sprawach dotyczących zatrudnienia.  


Art. 25.
'''Art. 26. [Małżeństwo i rodzina] '''
W przypadku abdykacji, dawny król zyskuje tytuł Króla Seniora.
1. Każdemu przysługuje prawo do swobodnego wyboru partnera i założenia rodziny.
2. Królestwo Surmeńskie otacza szczególną ochroną małżeństwo i rodzinę.
3. Sposób zawarcia i rozwiązania małżeństwa określa odrębna ustawa.  


Art. 26.
'''Art. 27. [Prawo do nauki]'''
Nowy Król przed rozpoczęciem sprawowania swej godności musi wygłosić w miejscu publicznym następujące ślubowanie:
1. Każdemu przysługuje prawo do bezpłatnej nauki w szkołach podstawowych.
"Obejmując po Miłościwie Nam Panującym Królu Seniorze godność Króla Surmenii, uroczyście przysięgam, że dochowam wierności postanowieniom Konstytucji, ustanowionym prawom Senatu i Umiłowanym Poprzednikom. Przysięgam też, że będę strzegł niezłomnie godności Narodu Surmeńskiego, niepodległości i bezpieczeństwa Państwa, a dobro Ojczyzny i pomyślność obywateli będą dla mnie najwyższym nakazem."
2. Każdemu przysługuje prawo dostępu do ogólnego szkolnictwa średniego. Dostęp do szkół średnich i wyższych może być uzależniony jedynie od kryteriów fachowych.
3. Uczniowie i studenci mają prawo do kształcenia się w szkolnictwie prywatnym.
4. Królestwo Surmeńskie gwarantuje autonomię uniwersytecką


KOMPETENCJE KRÓLA
'''Art. 28. [Wolność pracy twórczej] '''
Art. 27.
1. Każdemu przysługuje wolność wykonywania pracy twórczej w dziedzinie nauki, techniki, literatury i sztuki.
Król Surmenii:
2. Prawa autorskie podlegają ochronie prawnej.
a) wydaje dekrety z mocą ustawy, postanowienia, obwieszczenia i rozporządzenia
b) zarządza wybory do Senatu Królestwa Surmeńskiego
c) podpisuje lub odmawia podpisania ustaw uchwalonych przez Senat Królestwa Surmeńskiego
d) nadaje oraz odbiera ordery i odznaczenia
e) powołuje oraz odwołuje ministrów i urzędników państwowych
f) mianuje i odwołuje przedstawicieli Królestwa Surmeńskiego w innych państwach i organizacjach międzynarodowych
g) wprowadza i uchyla stany wyjątkowego, stany wojenne i stany klęski żywiołowej na części albo na całym terytorium państwa
h) nadaje i odbiera tytuły arystokratyczne
i) stosuje prawo łaski
j) powołuje sędziów
k) nadaje i w szczególnych przypadkach odbiera obywatelstwo surmeńskie
l) ma prawo do abdykacji
m) wyznacza swego następcę
n) ratyfikuje, zawiera i wypowiada traktaty, pakty i inne umowy międzynarodowe
o) zarządza referendum ogólnokrajowe
p) skraca kadencję Senatu w przypadkach określonych w Konstytucji
r) sprawuje władzę wykonawczą


SENAT
'''Art. 29. [Prawo do petycji] '''
Art. 28.
Każdy, indywidualnie lub wspólnie z innymi, ma prawo zwracania się do odpowiednich organów państwowych z prośbami, skargami i wnioskami.  
Senat jest władzą ustawodawczą.


Art. 29.
'''Art. 30. [Prawa cudzoziemców i prawa kulturowe] '''
W skład Senatu wchodzi trzech Senatorów wybieranych w demokratycznych i tajnych wyborach powszechnych i Przewodniczący Senatu.
1. Członkowie wszystkich mniejszości narodowych mają równe prawa w Królestwie Surmeńskim.  
2. Równość i ochrona praw mniejszości narodowych polega przede wszystkim na poszanowaniu ich odmienności, zapewnieniu dostępu do edukacji w dziedzinie ich kultury, historii i języka oraz na zakazie asymilacji i dyskryminacji.
3. Członkowie wszystkich mniejszości narodowych mają zagwarantowaną wolność wyrażania swojej narodowości, a także wolność używania ich języka oraz pisma oraz kulturową autonomię.  


Art. 30.
'''Art. 31. [Prawo do apelacji] '''
Przewodniczącym Senatu jest Król Surmenii który nie posiada prawa głosu.
Królestwo Surmeńskie gwarantuje każdemu prawo do apelacji przeciwko decyzjom Sądu Najwyższego, które rozpatruje Król Surmenii.  


Art. 31.
'''Art. 32. [Zakaz stosowania tortur] '''
Kadencja Senatu trwa jeden kwartał tj. trzy miesiące.
Nikt nie może zostać poddany jakimkolwiek torturom ani też poniżającemu nieludzkiemu traktowaniu bądź karaniu.  


Art. 32.
'''Art. 33. [Wolność jednostki i bezpieczeństwo osobiste] '''
Król może skrócić lub wydłużyć kadencję bez podania powodu.
1. Wolność i bezpieczeństwo osobiste są nienaruszalne.
2. Nikt nie może być zatrzymany bez przedstawienia mu dowodów winy.
3. Zatrzymanemu przysługuje prawo otrzymania niezwłocznego objaśnienia powodów zatrzymania oraz, bez zbędnej zwłoki, doprowadzenia przed sędziego.
4. Nikt nie może zostać zatrzymany na czas dłuższy niż 72 godziny.
5. Każdy zatrzymany lub aresztowany zostanie pouczony o prawie do odmowy składania wyjaśnień oraz do niezwłocznego kontaktu z obrońcą.
6. Aresztowanemu przysługuje prawo odwołania do sądu od postanowienia o aresztowaniu.  


Art. 33.
'''Art. 34. [Pozostałe prawa człowieka wobec organów ścigania] '''
Senatorowie debatują nad projektami ustaw i głosują nad ich zatwierdzeniem.
1. Nikt nie może zostać postawiony w stan oskarżenia lub zostać uznany winnym popełnienia czynu, który nie stanowił przestępstwa według ustawy obowiązującej w chwili jego popełnienia.
2. Za popełnione przestępstwo nie może zostać orzeczona kara surowsza niż przewidziana w ustawie obowiązującej w chwili jego popełnienia.
3. Każdego uznaje się za niewinnego do momentu udowodnienia winy i skazania prawomocnym wyrokiem sądowym.
4. Nikt nie może zostać zmuszonym do świadczenia przeciwko sobie albo do przyznania się do winy.  


Art. 34.
'''Art. 35. [Ograniczenia praw i wolności] '''
1. Wszelkie decyzje w Senacie są podejmowane ilością 2/3 lub więcej głosów.
1. Żadna z wolności nie jest absolutna.  
2. Senatorowie mogą głosować za ustawą, przeciw niej lub wstrzymać się od głosu.
2. Wolności i prawa mogą być ograniczone jednostce jedynie w celu ochrony wolności i praw pozostałych, publicznego porządku oraz publicznej moralności.  
3. Jeśli decyzja w Senacie nie zostanie podjęta ilością 2/3 lub więcej głosów, Król Surmenii zarządza ponowne głosowanie.
3. Ograniczenie wolności i praw następuje wyłącznie prawomocnym wyrokiem władzy sądowniczej.  


DWÓR KRÓLEWSKI
'''Art. 36. [Obowiązki obywatela i człowieka] '''
Art. 35.
1. Każdy obywatel Królestwa Surmeńskiego ma obowiązek:
Na czele Dworu Królewskiego stoi Król Surmenii.
a) bycia wiernym swej Ojczyźnie i Królowi Surmenii,
b) przestrzegania prawa Królestwa Surmeńskiego,
c) obrony Ojczyzny,
d) dbania o swój kraj,
e) głosowania w wyborach do Senatu Królestwa Surmeńskiego i w referendach.
2. Każda osoba przebywająca na terytorium Królestwa Surmeńskiego ma obowiązek dostosowania się do praw Królestwa Surmeńskiego i ich przestrzegania.  


Art. 36.
W skład dworu królewskiego wchodzą ministrowie i urzędnicy państwowi wybierani przez Króla.


Art. 37.
Na czele każdego ministerstwa stoi Minister.


Art. 38.
====Rozdział III - Król Surmenii i Tron Królewski====
Zadania ministerstw i ich ilość określają odpowiednie ustawy lub dekrety.


'''Art. 37. [Król Surmenii] '''
1. Król Surmenii jest głową państwa, stoi na straży Konstytucji i reprezentuje jedność całego narodu.
2. Osoba Króla Surmenii jest nietykalna.


'''Art. 38. [Kompetencje Króla] '''
Do podstawowych kompetencji Króla Surmenii należy:
a) zarządzanie wyborów do Senatu Królestwa Surmeńskiego,
b) podpisywanie lub odrzucanie ustaw uchwalonych przez Senat Królestwa Surmeńskiego,
c) nadawanie lub odbieranie orderów, tytułów i odznaczeń,
d) stosowanie prawa łaski,
e) powoływanie sędziów,
f) nadawanie obywatelstwa surmeńskiego,
g) odbieranie obywatelstwa surmeńskiego w wypadkach przewidzianych ustawami,
h) zarządzanie referendum ogólnokrajowego zgodnie z wytycznymi Senatu Królestwa Surmeńskiego,
i) wprowadzanie i uchylanie stanów wyjątkowych, stanów wojennych i stanów klęski żywiołowej za zgodą Senatu Królestwa Surmeńskiego,
j) współtworzenie polityki zagranicznej w porozumieniu z Radą Ministrów Jego Królewskiej Mości,
k) ratyfikowanie umów międzynarodowych oraz ich zrywanie wraz z kontrasygnatą Kanclerza,
l) mianowanie ministrów powołanych przez Kanclerza, a także szefów misji dyplomatycznych powołanych przez ministra właściwego do spraw zagranicznych,
m) mianowanie przedstawicieli Królestwa Surmeńskiego w innych państwach i organizacjach międzynarodowych powołanych przez ministra właściwego do spraw zagranicznych,
n) powołanie Regenta lub Rady Regencyjnej w wypadku dłuższej nieobecności,
o) mozliwość abdykacji.


ROZDZIAŁ IV
'''Art. 39. [Dziedziczność tronu] '''
WYBORY DO SENATU
1. Tron Królewski jest dynastyczny i dziedziczny.
2. Tron Króla Surmenii jest dziedziczony przez najstarszego potomka Króla Surmenii będącego Surmeńczykiem.


Art. 39.
'''Art. 40. [Panowanie i opróżnienie tronu] '''
1. Wybory do Senatu są powszechne, równe i bezpośrednie.
1. Król sprawuje swą godność dożywotnio lub do momentu abdykacji.
2. Głosowanie w wyborach jest obowiązkiem każdego obywatela Królestwa Surmeńskiego.
2. W przypadku abdykacji, dawny król zyskuje tytuł Króla Seniora, a tytuł i godność Króla Surmenii przechodzą na następcę tronu.
3. W przypadku śmierci Króla Surmenii, tytuł i godność Króla Surmenii przechodzą na następcę tronu.
4. Prezes Sądu Najwyższego ogłasza regencję po dwóch tygodniach nieaktywności Króla. Regentem zostaje następca tronu.  
5. Prezes Sądu Najwyższego ogłasza detronizację Króla po 30 dniach nieaktywności.  


Art. 40.
'''Art. 41. [Przysięga królewska] '''
1. Wybranym do Senatu może być obywatel surmeński mający prawo głosu, który mieszka w Surmenii od miesiąca i nie pełni funkcji publicznych w innych państwach.
Nowy Król przed rozpoczęciem sprawowania swej godności musi wygłosić w miejscu publicznym następujące ślubowanie: "Obejmując po Miłościwie Nam Panującym Królu godność Króla Surmenii, uroczyście przysięgam, że dochowam wierności postanowieniom Konstytucji, ustanowionym prawom Senatu i Umiłowanym Poprzednikom. Przysięgam też, że będę strzegł niezłomnie godności Narodu Surmeńskiego, niepodległości i bezpieczeństwa Państwa, a dobro Ojczyzny i pomyślność obywateli będą dla mnie najwyższym nakazem".  
2. Mandat poselski otrzymuje senator który złoży publiczne ślubowanie o następującej treści:
"Ja, (ew. tytuł, imię i nazwisko), obywatel Niepodległego Królestwa Surmeńskiego, uroczyście przysięgam, że jako senator będę zabiegał o pomyślny rozwój Ojczyzny i godnie reprezentował Królestwo Surmeńskie w stosunkach międzynarodowych. Przysięgam także wierność Królowi, który jako Najwyższy Zwierzchnik Surmenii powołał mnie do służby Królestwa. Niech Surmenia przemówi przeze mnie!"
3. Inne przepisy dotyczące zgłaszania kandydatur i przeprowadzenia wyborów są określone w akcie prawnym.


Art. 41.
Kandydatów na senatorów mogą zgłaszać partie polityczne oraz wyborcy.


Art. 42.
Wybory do Senatu zarządza Król Surmenii nie później niż na 14 dni przed upływem kadencji Senatu, wyznaczając wybory trwające nie krócej niż 24 godziny i nie dłużej niż 6 dni, przypadające w ciągu 7 dni przed upływem kadencji Senatu.


Art. 43.
====Rozdział IV - Senat Królestwa Surmeńskiego, inicjatywa i procedura legislacyjna, wybory do Senatu, referendum ====
Ważność wyborów do Senatu stwierdza Sąd Najwyższy.


'''Art. 42. [Senat] '''
1. Senat sprawuje władzę legislacyjną.
2. W skład Senatu wchodzi troje Senatorów wybranych w demokratycznych, powszechnych i tajnych wyborach.


ROZDZIAŁ V
'''Art. 43. [Marszałek Senatu] '''
SĄDOWNICTWO
1. Senat wybiera Marszałka Senatu spośród siebie.
2. Do podstawowych kompetencji Marszałka Senatu należy:
a) przedstawianie projektów ustaw Senatowi zgłoszonych w drodze procedury legislacyjnej,
b) reprezentowanie Senatu Królestwa Surmeńskiego wewnątrz i poza Królestwem Surmeńskim,
c) przedkładanie Królowi Surmenii ustaw przegłosowanych przez Senat.


SĄD NAJWYŻSZY
'''Art. 44. [Kadencja Senatu] '''
Art. 44.
1. Kadencja Senatu trwa trzy miesiące.
Sąd Najwyższy jest władzą odrębną i niezależną od innych.
2. Król Surmenii może skrócić lub wydłużyć kadencję na prośbę Senatu.  


Art. 45.
'''Art. 45. [Prace i kompetencje Senatu] '''
Przewodniczącym Sądu Najwyższego jest Sędzia Główny pełniący także obowiązki Ministra Sprawiedliwości i Król Surmenii.
1. Senatorowie debatują nad projektami ustaw i głosują nad ich zatwierdzeniem zgodnie z procedurą ustawodawczą.
2. Wszelkie decyzje w Senacie są podejmowane ilością 2/3 lub więcej głosów.
3. Senatorowie mogą głosować za ustawą, przeciw niej lub wstrzymać się od głosu.
4. Nie oddane głosy traktuje sie jako wstrzymanie się od głosu.
5. Senat może sprawować kontrolę nad działalnością Rady Ministrów Jego Królewskiej Mości.  


Art. 46.
'''Art. 46. [Inicjatywa legislacyjna] '''
Sąd Najwyższy wydaje wyroki w imieniu Królestwa Surmeńskiego.
1. Inicjatywę legislacyjną posiadają Król Surmenii, Rada Ministrów Jego Królewskiej Mości, Senatorowie i grupa co najmniej czterech obywateli.
2. Każdy obywatel może złożyć projekt ustawy pod publiczną debatę. Senatorowie nie mają obowiązku debatowania nad tymi projektami.  


Art. 47.
'''Art. 47. [Procedura legislacyjna] '''
Sędziowie są powoływani przez Króla Surmenii.
1. Marszałek Senatu przedkłada Senatowi Królestwa Surmeńskiego projekt ustawy pochodzący z inicjatywy legislacyjnej.
2. Senatorowie w ciągu maksymalnie czterdziestu ośmiu godzin od przedłożenia projektu ustawy głosują zgodnie z ust. 2-4. art. 45.
3. Uchwalona ustawa zostaje przekazana Królowi Surmenii. Król Surmenii może ustawę zaakceptować i podpisać bądź ją odrzucić.
4. Uchwalona ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia, chyba że przepisy ustawy stanowią inaczej.
5. Każde odrzucenie ustawy przez Króla Surmenii lub Senat musi być uzasadnione.
6. Debaty nad odrzuconą ustawą mogą zostać podjęte ponownie, o ile do projektu ustawy zostaną wprowadzone jakiekolwiek poprawki obalające uzasadnienie jej odrzucenia.  


Art. 48.
'''Art. 48. [Wybory do Senatu] '''
1. Sędziowie nieusuwalni.
1. Wybory do Senatu powszechne, równe, tajne i bezpośrednie.  
2. Złożenie sędziego z urzędu, zawieszenie w urzędowaniu, przeniesienie do innej siedziby lub na inne stanowisko wbrew jego woli może nastąpić jedynie na mocy orzeczenia sądu i tylko w przypadkach:
2. Głosowanie w wyborach jest obowiązkiem każdego obywatela Królestwa Surmeńskiego.
a) popełnienia przestępstwa
3. Kandydatów na senatorów mogą zgłaszać partie polityczne oraz wyborcy.
b) podejrzenia o popełnieniu przestępstwa
4. Wybory do Senatu zarządza Król Surmenii nie później niż na 14 dni przed upływem kadencji Senatu, wyznaczając wybory trwające nie krócej niż 24 godziny i nie dłużej niż 6 dni, przypadające w ciągu 7 dni przed upływem kadencji Senatu. Głosowanie przeprowadza Królewska Komisja Wyborcza.
c) długiej nieobecności
5. Mandat senatorski otrzymuje senator, który złoży publiczne ślubowanie o następującej treści: "Ja, (ew. tytuł, imię i nazwisko), obywatel Niepodległego Królestwa Surmeńskiego, uroczyście przysięgam, że jako senator będę zabiegał o pomyślny rozwój Ojczyzny i godnie reprezentował Królestwo Surmeńskie w stosunkach międzynarodowych. Przysięgam także wierność Królowi, który jako Najwyższy Zwierzchnik Surmenii powołał mnie do służby Królestwa. Niech Surmenia przemówi przeze mnie!".
3. Inne przypadki, o których mowa w art. 48 ust. 2 określone w akcie prawnym.
6. Ważność wyborów do Senatu stwierdza Sąd Najwyższy.
7. Inne przepisy dotyczące zgłaszania kandydatur i przeprowadzenia wyborów są określone w odrębnych ustawach.  


Art. 49.
'''Art. 49. [Referendum] '''
1. Kadencja Sędziego trwa pół roku czasu realnego.
1. W sprawach o szczególnym znaczeniu dla państwa może być przeprowadzone referendum ogólnokrajowe.  
2. Król Surmenii może wydłużyć lub skrócić kadencję sędziego bez podania wyraźnego powodu.
2. Referendum ogólnokrajowe ma prawo zarządzić Senat lub Król Surmenii za zgodą Senatu.
3. Jeżeli w referendum ogólnokrajowym wzięło udział więcej niż połowa uprawnionych do głosowania, wynik referendum jest wiążący.
4. Zasady i tryb przeprowadzania referendum określa odrębna ustawa.  


Art. 50.
Sąd Najwyższy osądza sprawy wniesione przez Prokuraturę.


Art. 51.
Najwyższą karą, jaką może wydać tylko Sąd Najwyższy jest banicja.


Art. 52.
====Rozdział V - Kanclerz i Rada Ministrów Jego Królewskiej Mości====
Sądy nie mogą skazywać na karę śmierci.


PROKURATURA
'''Art. 50. [Kanclerz] '''
Art. 53.
1. Kanclerz stoi na czele Rady Ministrów Jego Królewskiej Mości.  
Prokuratura jest instytucją jednolitą, nie jest podzielona na organy wyższych i niższych stanów.
2. Kanclerz wybierany jest na pierwszym posiedzeniu Senatu Królestwa Surmeńskiego i mianowany przez Króla Surmenii.
3. Kanclerzem może być wyłącznie Surmeńczyk. Nie można łączyć funkcji Kanclerza z Senatorem.
4. Obejmując urząd, Kanclerz niezwłocznie składa następującą przysięgę w miejscu publicznym: "Ja, (ew. tytuł, imię i nazwisko), obywatel Niepodległego Królestwa Surmeńskiego, uroczyście przysięgam, że jako Kanclerz wykonując powierzone mi zadania będę zabiegał o pomyślny rozwój Ojczyzny i godnie reprezentował Królestwo Surmeńskie. Przysięgam także wierność Królowi, Senatowi i całemu Narodowi Surmeńskiemu".
5. Z chwilą objęcia urzędu, Kanclerz w ciągu czternastu dni ma obowiązek powołać ministrów zgodnie z obowiązującą ustawą określającą skład Rady Ministrów Jego Królewskiej Mości.
6. W szczególnych przypadkach, Kanclerz może łączyć swoją funkcję z funkcją ministra.  


Art. 54.
'''Art. 51. [Kompetencje Kanclerza] '''
Prokuratura sprawuje pieczę nad praworządnością w KS i wychwytuje przestępstwa zachodzące w Królestwie Surmeńskim.
Do podstawowych kompetencji Kanclerza należy:
a) kierowanie pracami Rady Ministrów Jego Królewskiej Mości,
b) reprezentowanie Rady Ministrów Jego Królewskiej Mości na zewnątrz,
c) koordynowanie i kontrolowanie pracy poszczególnych ministerstw,
d) określanie trybów, warunków i zasad finansowego wspierania przez Królestwo Surmeńskie zadań poszczególnych ministerstw, urzędów i jednostek samorządu terytorialnego,
e) współtworzenie polityki zagranicznej w porozumieniu z Królem Surmenii,
f) składanie kontrasygnaty przy umowach międzynarodowych ratyfikoanych przez Króla Surmenii.  


Art. 55.
'''Art. 52. [Rada Ministrów Jego Królewskiej Mości] '''
Pieczę nad Prokuraturą sprawuje Prokurator Generalny lub Król Surmenii w przypadku nieobecności Prokuratura Generalnego.
1. Rada Ministrów Jego Królewskiej Mości, obok Króla Surmenii, sprawuje władzę wykonawczą.
2. Rada Ministrów Jego Królewskiej Mości może być określana mianem Rządu.
3. W skład Rady Ministrów Jego Królewskiej Mości wchodzą: Król, Kanclerz oraz ministrowie.
4. Szczegółowy skład Rady Ministrów Jego Królewskiej Mości oraz kompetencje poszczególnych jej członków określa odrębna ustawa.  


'''Art. 53. [Ministrowie] '''
1. Ministrowie powoływani są przez Kanclerza i mianowani przez Króla Surmenii.
2. Minister, obejmując urząd, niezwłocznie składa następującą przysięgę w miejscu publicznym: "Ja, (ew. tytuł, imię i nazwisko), obywatel Niepodległego Królestwa Surmeńskiego, uroczyście przysięgam, że jako Minister (nazwa ministerstwa) wykonując powierzone mi zadania będę zabiegał o pomyślny rozwój Ojczyzny i godnie reprezentował Królestwo Surmeńskie. Przysięgam także wierność Królowi, Senatowi i całemu Narodowi Surmeńskiemu".


'''Art. 54. [Dymisja Kanclerza] '''
1. Kanclerz składa dymisję na ręce Króla Surmenii:
a) na własną prośbę,
b) w razie wyrażenia mu wotum nieufności przez Senat lub obywateli w drodze referendum.
2. Dymisja Kanclerza jest równoznaczna z dymisją całej Rady Ministrów Jego Królewskiej Mości.
3. Z chwilą dymisji Kanclerza, Senat w ciągu czternastu dni ma obowiązek zadecydować o powołaniu nowego Kanclerza.


ROZDZIAŁ VI
'''Art. 55. [Dymisja ministra] '''
REFERENDUM
1. Minister składa dymisję na ręce Kanclerza:
a) na własną prośbę,
b) w razie uchwalonej decyzji Senatu w sprawie jego odwołania,
c) w razie odwołania go przez Kanclerza.
2. Z chwilą dymisji ministra, Kanclerz w ciagu czternastu dni ma obowiązek zadecydować o powołaniu nowego ministra.


Art. 56.
W sprawach szczególnych dla Królestwa Surmeńskiego może być przeprowadzone referendum ogólnokrajowe.


Art. 57.
====Rozdział VI - Sądownictwo====
Referendum zarządzić może Król i Senat decyzją 2/3 głosów.


Art. 58.
'''Art. 56. [Sąd Najwyższy] '''
Referendum może trwać nie krócej niż 24 godziny i nie dłużej niż 7 dni.
1. Sąd Najwyższy jest władzą niezależną od władzy legislacyjnej i wykonawczej.
2. Przewodniczącym Sądu Najwyższego jest Prezes Sądu Najwyższego.  


Art. 59.
'''Art. 57. [Sędziowie] '''
1. Referendum przeprowadza się metodą wysyłania kart-głosów do obywateli z odpowiednim pytaniem i możliwymi odpowiedziami drogą pocztową.
1. Sędziowie są powoływani przez Króla Surmenii.  
2. Obywatel ma obowiązek zaznaczenia jednej z odpowiedzi i odesłania jej z powrotem do komisji wyborczej.
2. Kadencja Sędziego trwa pół roku czasu realnego.  
3. W przypadku nie odesłania karty-głosu przez obywatela Sąd Najwyższy może wszcząć wobec obywatela postępowanie karne.


Art. 60.
'''Art. 58. [Nieusuwalność sędziów] '''
Wynik referendum jest ważny gdy weźmie w nim udział więcej niż połowa obywateli.
1. Sędziowie są nieusuwalni.
2. Złożenie sędziego z urzędu, zawieszenie w urzędowaniu, przeniesienie do innej siedziby lub na inne stanowisko wbrew jego woli może nastąpić jedynie na mocy orzeczenia sądu i tylko w przypadkach:
a) popełnienia przestępstwa,
b) podejrzenia o popełnieniu przestępstwa,
c) długiej nieobecności.  


Art. 61.
'''Art. 59. [Kompetencje Sądu Najwyższego]'''
Ważność referendum stwierdza Sąd Najwyższy w stosownym oświadczeniu.
1. Sąd Najwyższy osądza sprawy wniesione przez obywateli Królestwa Surmeńskiego na podstawie obowiązującego kodeksu karnego.
2. Sąd Najwyższy wydaje wyroki i orzeczenia w imieniu Królestwa Surmeńskiego. Najwyższą karą, jaką może wydać tylko Sąd Najwyższy, jest banicja.
3. Sąd Najwyższy orzeka w sprawach zgodności ustaw i umów międzynarodowych z Konstytucją na wniosek: Króla Surmenii, Marszałka Senatu, Kanclerza lub senatora.  


'''Art. 60. [Prokuratura] '''
1. Prokuratura stoi na straży praworządności poprzez ściganie przestępstw, zaskarżanie do sądów decyzji niezgodnych z prawem oraz pomoc prawną społeczeństwu.
2. Na czele Prokuratury stoi Prokurator Generalny powoływany przez Króla Surmenii.


'''Art. 61. [Proces sądowy] '''
W czasie procesu sądowego stosuje się odpowiednie, obowiązujące przepisy dotyczące zasad postępowania sądowego.


ROZDZIAŁ VII
FINANSE PUBLICZNE




Art. 62.
====Rozdział VII - Finanse publiczne ====
Inicjatywa ustawodawcza w zakresie ustawy budżetowej, zmiany ustawy budżetowej, ustawy o zaciąganiu długu publicznego oraz ustawy o udzielaniu gwarancji finansowych przez państwo przysługuje wyłącznie Ministrowi Finansów.


Art. 63.
'''Art. 62. [Waluta] '''
Minister Finansów przedkłada Senatowi najpóźniej na 6 dni przed rozpoczęciem kwartału budżetowego projekt ustawy budżetowej na kwartał następny. W wyjątkowych przypadkach możliwe jest późniejsze przedłożenie projektu.
Walutą Królestwa Surmeńskiego jest Gon (G) dzielony na sto Aonów.  


Art. 64.
'''Art. 63. [Inicjatywa legislacyjna ustawy budżetowej] '''
Senat uchwala budżet państwa na kwartał budżetowy w formie ustawy budżetowej.
Inicjatywa ustawodawcza w zakresie ustawy budżetowej, zmiany ustawy budżetowej, ustawy o zaciąganiu długu publicznego oraz ustawy o udzielaniu gwarancji finansowych przez państwo przysługuje wyłącznie ministrowi właściwemu do spraw finansów.  


Art. 65.
'''Art. 64. [Uchwalenie budżetu] '''
Król podpisuje w ciągu 4 dni ustawę budżetową uchwaloną przez Senat.
1. Minister właściwy do spraw finansów przedkłada Senatowi najpóźniej na 6 dni przed rozpoczęciem kwartału budżetowego projekt ustawy budżetowej na kwartał następny. W wyjątkowych przypadkach możliwe jest późniejsze przedłożenie projektu.
2. Senat uchwala budżet państwa na kwartał budżetowy w formie ustawy budżetowej.
3. Król podpisuje w ciągu 4 dni ustawę budżetową uchwaloną przez Senat.
4. Jeżeli ustawa budżetowa nie weszła w życie w dniu rozpoczęcia kwartału budżetowego, Rada Ministrów Jego Królewskiej Mości prowadzi gospodarkę finansową na podstawie przedłożonego projektu ustawy.
5. Zwiększenie wydatków lub ograniczenie dochodów planowanych przez Radę Ministrów Jego Królewskiej Mości nie może powodować ustalenia przez Senat większego deficytu budżetowego niż przewidziany w projekcie ustawy budżetowej.
6. Ustawa budżetowa nie może przewidywać pokrywania deficytu budżetowego przez zaciąganie zobowiązania w centralnym banku państwa.  


Art. 66.
'''Art. 65. [Wykonanie budżetu i absolutorium] '''
Jeżeli ustawa budżetowa nie weszła w życie w dniu rozpoczęcia kwartału budżetowego, Rząd prowadzi gospodarkę finansową na podstawie przedłożonego projektu ustawy.
1. Minister właściwy do spraw finansów w ciągu 6 dni od zakończenia okresu budżetowego przedkłada Senatowi sprawozdanie z wykonania ustawy budżetowej wraz z informacją o stanie zadłużenia państwa.
2. Senat rozpatruje przedłożone sprawozdanie i podejmuje, w ciągu 3 dni od dnia przedłożenia Senatowi sprawozdania, uchwałę o udzieleniu lub o odmowie udzielenia mnistrowi własciwemu do spraw finansów absolutorium.  


Art. 67.
'''Art. 66. [Narodowy Bank Surmeński] '''
Zwiększenie wydatków lub ograniczenie dochodów planowanych przez Rząd nie może powodować ustalenia przez Parlament większego deficytu budżetowego niż przewidziany w projekcie ustawy budżetowej.
1. Centralnym bankiem państwa jest Narodowy Bank Surmeński. Przysługuje mu wyłączne prawo emisji pieniądza oraz ustalania i realizowania polityki pieniężnej.
2. Narodowy Bank Surmeński odpowiada za wartość surmeńskiego pieniądza.
3. Organem Narodowego Banku Surmeńskiego jest minister właściwy ds. finansów.  


Art. 68.
Ustawa budżetowa nie może przewidywać pokrywania deficytu budżetowego przez zaciąganie zobowiązania w centralnym banku państwa.


Art. 69.
W przypadku zwrócenia się Króla do Sądu Najwyższego w sprawie zgodności z Konstytucją ustawy budżetowej przed jej podpisaniem, Sądł orzeka w tej sprawie nie później niż w ciągu 3 dni od dnia złożenia wniosku w Sądzie.


Art. 70.
====Rozdział VIII - Stany nadzwyczajne ====
Jeżeli w ciągu 10 dni od dnia przedłożenia projektu ustawy budżetowej nie zostanie ona przedstawiona Królowi do podpisu, Król może w ciągu 4 dni zarządzić skrócenie kadencji Senatu.


Art. 71.
'''Art. 67. [Stany nadzwyczajne] '''
Minister Finansów w ciągu 6 dni od zakończenia okresu budżetowego przedkłada Senatowi sprawozdanie z wykonania ustawy budżetowej wraz z informacją o stanie zadłużenia państwa.
1. W sytuacjach szczególnych zagrożeń, może zostać wprowadzony odpowiedni stan nadzwyczajny: stan wojenny, stan wyjątkowy lub stan klęski żywiołowej.
2. Stan nadzwyczajny może być wprowadzony tylko w drodze rozporządzenia Króla Surmenii, które podlega dodatkowemu podaniu do publicznej wiadomości.
3. Działania podjęte w wyniku wprowadzenia stanu nadzwyczajnego muszą odpowiadać stopniowi zagrożenia i powinny zmierzać do jak najszybszego przywrócenia normalnego funkcjonowania państwa.
4. W czasie stanu nadzwyczajnego nie może zostać zmieniona Konstytucja i prawo porządku wyborczego.  


Art. 72.
'''Art. 68. [Stan wojenny] '''
Parlament rozpatruje przedłożone sprawozdanie i podejmuje, w ciągu 3 dni od dnia przedłożenia Senatowi sprawozdania, uchwałę o udzieleniu lub o odmowie udzielenia Ministrowi Finansów absolutorium.
1. W razie zewnętrznego zagrożenia państwa, zbrojnej napaści na terytorium Królestwa Surmeńskiego lub gdy z umowy międzynarodowej wynika zobowiązanie do wspólnej obrony przeciwko agresji, Król Surmenii na wniosek Rady Ministrów Jego Królewskiej Mości może wprowadzić stan wojenny na części albo na całym terytorium państwa.
2. W czasie trwania stanu wojennego Siły Zbrojne Królestwa Surmeńskiego są postawione w najwyższy stan gotowości.  


Art. 73.
'''Art. 69. [Wyjątkowa kompetencja Króla] '''
Centralnym bankiem państwa jest Narodowy Bank Surmeński. Przysługuje mu wyłączne prawo emisji pieniądza oraz ustalania i realizowania polityki pieniężnej.
1. Jeżeli w czasie stanu wojennego Senat Królestwa Surmeńskiego nie może zebrać się na posiedzenie, Król Surmenii na wniosek Rady Ministrów Jego Królewskiej Mości wydaje rozporządzenia z mocą ustawy.
2. Rozporządzenia z mocą ustawy podlegają zatwierdzeniu przez Senat Królestwa Surmeńskiego na najbliższym posiedzeniu.
3. Rozporządzenia, o których mowa w ust. 1, mają charakter źródeł powszechnie obowiązującego prawa.  


Art. 74.
'''Art. 70. [Stan wyjątkowy] '''
Narodowy Bank Surmeński odpowiada za wartość surmeńskiego pieniądza.
1. W razie zagrożenia ładu państwowego, konstytucyjnego ustroju państwa, bezpieczeństwa obywateli lub porządku publicznego, Król Surmenii na wniosek Rady Ministrów Jego Królewskiej Mości może wprowadzić, na czas oznaczony, nie dłuższy niż 90 dni, stan wyjątkowy na części albo na całym terytorium państwa.
2. Przedłużenie stanu wyjątkowego może nastąpić tylko raz, za zgodą Senatu Królestwa Surmeńskiego i na czas nie dłuższy niż 60 dni.  


Art. 75.
'''Art. 71. [Stan klęski żywiołowej] '''
Organem Narodowego Banku Surmeńskiego jest Minister Finansów.
W celu zapobieżenia skutkom katastrof lub awarii technicznych noszących znamiona klęski żywiołowej oraz w celu ich usunięcia Rada Ministrów Jego Królewskiej Mości może wprowadzić na czas oznaczony, nie dłuższy niż 30 dni, stan klęski żywiołowej na części albo na całym terytorium państwa. Przedłużenie tego stanu może nastąpić za zgodą Senatu Królestwa Surmeńskiego.  






ROZDZIAŁ VIII
====Rozdział IX - Zmiana Konstytucji, przepisy przejściowe i końcowe====
PRAWA I OBOWIĄZKI OBYWATELA KRÓLESTWA SURMEŃSKIEGO


PRAWA OBYWATELA
'''Art. 72. [Zmiana Konstytucji i zmiana do Konstytucji] '''
Art. 76.
1. Projekt ustawy o zmianie Konstytucji może przedłożyć co najmniej dwóch Senatorów lub Król Surmenii.  
Każdy obywatel Królestwa Surmeńskiego ma prawo do wyrażania własnego światopoglądu i przekonań religijnych dowolnymi środkami przekazu, w tym masowego.
2. Zmiana Konstytucji następuje w drodze ustawy uchwalonej w jednakowym brzmieniu przez Senat i za zgodą Króla Surmenii.
3. Król Surmenii, jeśli zgadza się ze zmianą, zarządza referendum ogólnokrajowe w sprawie zmiany Konstytucji.
4. Zmieniona Konstytucja wchodzi w życie, gdy w referendum poprze ją więcej niż połowa obywateli.
5. Zmiany do Konstytucji proponuje się w ten sam sposób jak każdą ustawę.
6. Nad zmianą do Konstytucji Senat głosuje większością 2/3 głosów.  


Art. 77.
'''Art. 73. [Przepisy przejściowe] '''
Każdy obywatel Królestwa Surmeńskiego ma także prawo do wysłuchania światopoglądu i przekonań religijnych innego obywatela lub grupy społecznej.
1. W okresie 4 miesięcy od dnia wejścia w życie Konstytucji Rada Ministrów Jego Królewskiej Mości przedstawi Senatowi Królestwa Surmeńskiego projekty ustaw niezbędnych do stosowania Konstytucji.
2. Kadencja konstytucyjnych organów władzy publicznej i osób wchodzących w ich skład wybranych lub powołanych przed wejściem w życie Konstytucji kończy się z upływem okresu ustalonego w przepisach obowiązujących przed dniem wejścia w życie Konstytucji.  


Art. 78.
'''Art. 74. [Przepisy końcowe] '''
Każdy obywatel Królestwa Surmeńskiego ma prawo do organizowania pochodów, protestów i wnoszenia petycji o dowolnych sprawach samemu lub z innymi obywatelami metodą pokojową.
1. Konstytucja wchodzi w życie 24 godziny po jej ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.
2. Niniejsza konstytucja nosi nazwę Konstytucji Królestwa Surmeńskiego.
3. Tracą moc wszelkie akty prawne sprzeczne z onstytucją, w tym poprzednia Konstytucja.


Art. 79.
Każdy obywatel Królestwa Surmeńskiego ma prawo do nauki w dowolnie wybranej przez siebie uczelni. Musi jednak przestrzegać Praw i Obowiązków Studenta.


Art. 80.
''(-) Senat Królestwa Surmeńskiego VI Kadencji: JKV Tomasz DrabikPany de Zepp, JV Victor kard. de Zepp oraz Hr. Sasha von Voo,
Każdy obywatel Królestwa Surmeńskiego ma prawo do komunikowania się, rozmawiania, korespondowania drogą listową i internetową z innymi obywatelami i utrzymywać ten fakt, razem z treścią rozmowy w ścisłej tajemnicy.


Art. 81.
(-) Pavel Zepp I de Zepp,
Każdy obywatel Królestwa Surmeńskiego ma prawo do uprawiania sztuki i przedstawiania jej innym obywatelom w dowolnej formie i dowolnymi środkami, w tym przekazu i masowego przekazu.
Król Surmenii,
 
Obrońca Wiary.''
Art. 82.
Każdy obywatel Królestwa Surmeńskiego ma prawo do zakładania własnych partii politycznych, organizacji pozarządowych, klubów i stowarzyszeń pod warunkiem, że ich idee nie wzywają do rasizmu, przemocy i działalności na szkodę KS i państw sojuszniczych.
 
Art. 83.
Każdy obywatel Królestwa Surmeńskiego ma prawo do zakupu, nabycia, wynajęcia, posiadania, sprzedaży, oddania i wynajmu własności, przez którą rozumie się dowolny prywatny obiekt materialny i niematerialny, którego fakt posiadania mogą stwierdzić inni obywatele, lub odpowiedni dokument.
 
Art. 84.
Każdy obywatel Królestwa Surmeńskiego ma prawo do zakładania własnej działalności, prowadzenia usług, swobodnego wykonywania swej pracy, zawodu, profesji lub innej formy zarobku.
 
Art. 85.
Każdy obywatel Królestwa Surmeńskiego ma prawo do zawierania dowolnych umów, pod warunkiem, że ma pełną świadomość tego, jakie dobrowolnie przyjmuje postanowienia.
 
Art. 86.
Każdy obywatel Królestwa Surmeńskiego ma prawo do wymawiania się w dowolnym języku i dialekcie i posługiwania się nim na co dzień.
 
Art. 87.
Każdy obywatel Królestwa Surmeńskiego ma prawo do ochrony swej godności i dóbr osobistych.
 
Art. 88.
Każdy obywatel Królestwa Surmeńskiego ma prawo do nie ujawniania swojej realnej tożsamości.
 
OBOWIĄZKI OBYWATELA
Art. 89.
Obowiązkiem każdego obywatela Królestwa Surmeńskiego jest bycie wiernym swej Ojczyźnie i Królowi Surmenii.
 
Art. 90.
Obowiązkiem każdego obywatela Królestwa Surmeńskiego jest przestrzeganie prawa Królestwa Surmeńskiego.
 
Art. 91.
Obowiązkiem każdego obywatela Królestwa Surmeńskiego jest obrona Ojczyzny.
 
Art. 92.
Obowiązkiem każdego obywatela Królestwa Surmeńskiego jest dbanie o swój kraj.
 
 
ROZDZIAŁ IX
ŹRÓDŁA PRAWA, INICJATYWA I PROCEDURA USTAWODAWCZA
 
Art. 93.
1. Źródłami prawa powszechnie obowiązującego na terenie Królestwa Surmeńskiego w kolejności ważności są: Konstytucja, ustawy i dekrety, rozporządzenia i ratyfikowane umowy międzynarodowe.
2. Prawo nie działa wstecz.
 
Art. 94.
Inicjatywę ustawodawczą posiada Król, Senat i grupa co najmniej czterech obywateli.
 
Art. 95.
Projekt ustawy przedkłada się Senatowi, który głosuje za jej przyjęciem bądź odrzuceniem.
 
Art. 96.
Po uchwaleniu ustawy zostaje ona przekazana do Króla Surmenii.
 
Art. 97.
Król Surmenii może ustawę zaakceptować i podpisać lub ją odrzucić.
 
Art. 98.
1. Odrzucona ustawa trafia z powrotem do Senatu.
2. Senat może głosować za poprawkami do ustawy bądź całkowicie ją odrzucić.
 
Art. 99.
Uchwalona ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia, chyba że ustawa stanowi inaczej.
 
Art. 100.
Dekret z mocą ustawy wydany przez Króla Surmenii może zostać uchylony większością 2/3 głosów w Senacie nie później niż 6 dni po ogłoszeniu dekretu.
 
 
ROZDZIAŁ X
TYTUŁY ARYSTOKRATYCZNE I ORDERY
 
Art. 101.
Tytuły arystokratyczne przyznawane są za wybitne osiągnięcia i pracę na rzecz Królestwa Surmeńskiego.
 
Art. 102.
Król Surmenii może nadać lub odebrać następujące tytuły:
a) Wicekról / Wicekrólowa - nadawany następcy Króla
b) Książę / Księżna (JXM) - nadawany namiestnikom okręgów administracyjnych
c) Lord (lord) - nadawany żołnierzom za zasługi dla Królestwa Surmeńskiego
d) Arcyhrabia / Arcyhrabina (ahr) - nadawany za zasługi dla Królestwa Surmeńskiego
e) Hrabia / Hrabina (hr) - nadawany za zasługi dla Królestwa Surmeńskiego
f) Wice-Hrabia / Wice-Hrabina (vhr) - nadawany za zasługi dla Królestwa Surmeńskiego
g) Sir (sir) - nadawany za zasługi dla Królestwa Surmeńskiego
 
Art. 103.
Król Surmenii może ustanowić nowe tytuły arystokratyczne.
 
Art. 104.
Ordery przyznawane są za obronę Królestwa Surmeńskiego i pracę na Jej rzecz.
 
Art. 105.
Król Surmenii może nadać lub odebrać następujące ordery:
a) Order Błękitnego Krzyża I klasy - nadawany za wybitne osiągnięcia i pracę na rzecz Królestwa Surmeńskiego
b) Order Błękitnego Krzyża II klasy - nadawany za szczególne osiągnięcia i pracę na rzecz Królestwa Surmeńskiego
c) Order Błękitnego Krzyża III klasy - nadawany za osiągnięcia i pracę na rzecz Królestwa Surmeńskiego
d) Order-Korona I klasy - nadawany żołnierzom za wybitne osiągnięcia na polu bitwy
d) Order-Korona II klasy - nadawany żołnierzom za szczególne osiągnięcia na polu bitwy
d) Order-Korona III klasy - nadawany żołnierzom za osiągnięcia na polu bitwy
 
Art. 106.
Król Surmenii może ustanowić nowe ordery i odznaczenia.
 
 
ROZDZIAŁ XI
STANY NADZWYCZAJNE
 
Art. 107.
W sytuacjach szczególnych zagrożeń, może zostać wprowadzony odpowiedni stan nadzwyczajny: stan wojenny, stan wyjątkowy lub stan klęski żywiołowej.
 
Art. 108.
Stan nadzwyczajny może zostać wprowadzony tylko wtedy gdy zwykłe środki konstytucyjne są niewystarczające.
 
Art. 109.
1. Stan nadzwyczajny może wprowadzić tylko Król.
2. Decyzję o wprowadzonym stanie nadzwyczajnym podaje się do publicznej wiadomości.
 
Art. 110.
W czasie stanu nadzwyczajnego nie może zostać zmieniona Konstytucja i prawo porządku wyborczego.
 
Art. 111.
Stany nadzwyczajne wprowadza się tylko na czas przywracania prawidłowego funkcjonowania państwa.
 
Art. 112.
W razie wprowadzenia stanu wojennego Siły Zbrojne Królestwa Surmeńskiego są postawione w najwyższy stan gotowości.
 
 
ROZDZIAŁ XII
ORGANIZACJE RELIGIJNE I POLITYCZNE
 
Art. 113.
Królestwo Surmeńskie zapewnia wolność w zakładaniu kościołów i stowarzyszeń religijnych.
 
Art. 114.
Kościoły i inne związki wyznaniowe są równouprawnione.
 
Art. 115.
Władze Królestwa Surmeńskiego zachowują bezstronność w sprawach przekonań religijnych, światopoglądowych i filozoficznych.
 
Art. 116.
Stosunki między Królestwem Surmeńskim a kościołami i innymi związkami wyznaniowymi są kształtowane na zasadach poszanowania ich autonomii oraz wzajemnej niezależności każdego w swoim zakresie.
 
Art. 117.
1. Zabrania się tworzenia na terytorium Królestwa Surmeńskiego partii, organizacji, stowarzyszeń i innych grup formalnych, które w swoim programie odnoszą się do poglądów rasistowskich, faszystowskich i komunistycznych.
2. Zabrania się także propagowania wyżej wymienionych poglądów.
 
 
ROZDZIAŁ XIII
SIŁY ZBROJNE KRÓLESTWA SURMEŃSKIEGO
 
Art. 118.
Siły Zbrojne Królestwa Surmeńskiego służą ochronie niepodległości państwa i niepodzielności jego terytorium oraz zapewnieniu bezpieczeństwa i nienaruszalności jego granic.
 
Art. 119.
Siły Zbrojne Królestwa Surmeńskiego mają prawo zaatakować państwo które dopuściło się zbrojnej napaści na terytorium Królestwa Surmeńskiego.
 
Art. 120.
Jeśli z ratyfikowanej umowy międzynarodowej wynika zobowiązanie do wspólnej obrony przeciwko agresji, Siły Zbrojne Królestwa Surmeńskiego mają obowiązek spełnić to zobowiązanie.
 
Art. 121.
Siły Zbrojne Królestwa Surmeńskiego dzielą się na:
a) Siły Zbrojne - chroniące Królestwo Surmeńskie przed agresją z zewnątrz
b) Urząd Bezpieczeństwa Państwa - chroniący obywateli Królestwa Surmeńskiego przed agresją wewnętrzną
c) Policję - zajmującą się porządkiem publicznym
 
 
ROZDZIAŁ XIV
ZMIANA KONSTYTUCJI
 
Art. 122.
Projekt ustawy o zmianie Konstytucji może przedłożyć co najmniej dwóch Senatorów lub Król Surmenii.
 
Art. 123.
Zmiana Konstytucji następuje w drodze ustawy uchwalonej w jednakowym brzmieniu przez Senat i za zgodą Króla Surmenii.
 
Art. 124.
Król, jeśli zgadza się ze zmianą, zarządza referendum ogólnokrajowe w sprawie zmiany Konstytucji.
 
Art. 125.
Zmieniona Konstytucja wchodzi w życie, gdy w referendum poprze ją więcej niż połowa obywateli.
 
 
ROZDZIAŁ XV
POSTANOWIENIA KOŃCOWE
 
Art. 126.
Konstytucja wchodzi w życie 24 godziny po jej ogłoszeniu.
 
Art. 127.
Niniejsza konstytucja nosi nazwę Konstytucji Królestwa Surmeńskiego.
 
Art. 128.
Tracą moc wszelkie akty prawne sprzeczne z konstytucją, w tym poprzednia Konstytucja.




==Linki zewnętrzne==
==Linki zewnętrzne==
* [http://surmenia.org/readarticle.php?article_id=26 Treść Konstytucji]
* [http://www.surmenia.org/articles.php?cat_id=3 Treść wszystkich konstytucji po polsku i surmeńsku]
 
[[Kategoria:Konstytucje]]
 
[[kategoria:Surmenia]]
[[kategoria:Surmenia]]

Aktualna wersja na dzień 19:08, 1 wrz 2009

Konstytucja Surmenii - ustawa zasadnicza Surmenii, najwyższe prawo. Królestwo Surmenii doczekało się następujących konstytucji:

  • I konstytucja, która zniosła republikę na rzecz monarchii,
  • II konstytucja - Konstytucja Królestwa Surmeńskiego z dnia 11 lipca 2006 roku,
  • III konstytucja - Konstytucja Królestwa Surmeńskiego z dnia 8 sierpnia 2007 roku,
  • IV konstytucja - Konstytucja Królestwa Surmeńskiego z dnia 10 czerwca 2008 roku.

Treść konstytucji

KONSTYTUCJA KRÓLESTWA SURMEŃSKIEGO

uchwalona dnia 10 czerwca 2008 roku

W imię Boga w Trójcy Świętej Jedynego!

My, naród Królestwa Surmeńskiego, pomni wielowiekowej historii naszej Ojczyzny, odpowiedzialni przed Bogiem i ludźmi za teraźniejszość i przyszłość Surmenii, zrzuciwszy wszelkie jarzmo obcej przemocy i zobowiązani do zachowania oraz pielęgnowania suwerenności Królestwa, opierając się o najbardziej zaszczytne ideały, jakimi kierowali się nasi przodkowie broniąc surmeńskich Republik, Księstw i Królestw, postanawiając, aby nigdy więcej na skutek różnic światopoglądowych nie nawiedziły nas okropieństwa wojny domowej możliwie najmocniej łącząc dotychczas dzielące Surmeńczyków poglądy republikańskie i rojalistyczne w monarchię parlamentarną, ustanawiamy Konstytucję Królestwa Surmeńskiego jako podstawowy, najwyższy i nienaruszalny akt prawny, który każdemu z nas zagwarantuje wolność, równość i sprawiedliwość.


Rozdział I - Surmenia

Art. 1. [Królestwo Surmeńskie] 1. Królestwo Surmeńskie jest unitarnym, niepodzielnym i wolnym państwem prawa. 2. Władza w Królestwie Surmeńskim pochodzi od Narodu i należy do Narodu jako społeczeństwa wolnych i równych wobec siebie obywateli. 3. Naród sprawuje władzę pośrednio poprzez demokratycznie wybranych reprezentantów oraz bezpośrednio w drodze referendum. 4. Podstawą ustroju Królestwa Surmeńskiego jest monarchia parlamentarna.

Art. 2. [Suwerenność] 1. Suwerenność Królestwa Surmeńskiego jest ciągła, niezbywalna, niepodzielna i nieprzenośna. 2. Suwerennoscią otoczone jest całe terytorium Królestwa Surmeńskiego: jego ziemie, wody terytorialne i przestrzeń powietrzna nad nimi. 3. Królestwo Surmeńskie strzeże suwerenności i nienaruszalności swojego terytorium.

Art. 3. [Naczelne wartości] Naczelnymi wartościami w Królestwie Surmeńskim są: wolność, prawo, równość, umiłowanie pokoju, sprawiedliwość, uszanowanie praw człowieka, nienaruszalność praw własności oraz ochrona środowiska i natury. Interpteracja przepisów Konstytucji oraz innych aktów prawnych przez upoważnione do tego organy powinna być oparta o powyższe wartości.

Art. 4. [Władza] 1. Podstawą organizacji władzy jest jej trójpodział na władzę legislacyjną, wykonawczą i sądowniczą. 2. Władzę legislacyjną sprawuje surmeński Parlament w osobie Senatu Królestwa Surmeńskiego z Marszałkiem Senatu na czele, władzę wykonawczą - Król Surmenii i Rada Ministrów Jego Królewskiej Mości z Kanclerzem na czele, a władzę sądowniczą - Król Surmenii i Sąd Najwyższy z Prezesem Sądu na czele. 3. Działania władzy są ograniczone przez niniejszą Konstytucję.

Art. 5. [Prawo] 1. Źródłami powszechnie obowiązującego prawa Królestwa Surmeńskiego są: Konstytucja, ustawy, dekrety, ratyfikowane umowy międzynarodowe i rozporządzenia oraz, na obszarze działania organów, które je ustanowiły, akty prawa miejscowego. 2. Warunkiem wejścia w życie ustaw, rozporządzeń oraz aktów prawa miejscowego jest ich ogłoszenie w Dzienniku Ustaw Królestwa Surmeńskiego. 3. Prawo jest uchwalane i wydawane wyłącznie przez organy wskazane w Konstytucji oraz w drodze procedury legislacyjnej przedstawionej w Konstytucji. 4. Prawo nie działa wstecz.

Art. 6. [Religie] 1. Religią państwową Królestwa Surmeńskiego jest Rotryjsko-Katolicyzm. 2. Artykuł ten nie narusza praw innych Kościołów i związków wyznaniowych, które włącznie z Rotryjsko-Katolicyzmem są równouprawnione. 3. Stosunki między Królestwem Surmeńskim a kościołami i innymi związkami wyznaniowymi są kształtowane na zasadach poszanowania ich autonomii oraz wzajemnej niezależności każdego w swoim zakresie.

Art. 7. [Partie polityczne] 1. Królestwo Surmeńskie gwarantuje wolność w zakładaniu partii politycznych. 2. Wewnętrzna organizacja partii politycznych powinna być zgodna z fundamentalną, konstytucyjną zasadą demokracji. 3. Zakazane jest istnienie partii politycznych oraz innych organizacji odwołujących się w swoich programach do totalitarnych metod i praktyk działania nazizmu, faszyzmu i komunizmu, a także tych, których program lub działalność zakłada lub dopuszcza nienawiść rasową i narodowościową, stosowanie przemocy w celu zdobycia władzy lub wpływu na politykę państwa albo przewiduje utajnienie struktur lub członkostwa. 4. Status i finansowanie partii politycznych określa odrębna ustawa.

Art. 8. [Siły Zbrojne] 1. Siły Zbrojne Królestwa Surmeńskiego chronią suwerenność państwa i bronią jego integralność terytorialną. 2. Siły Zbrojne Królestwa Surmeńskiego mogą przekroczyć granice państwa lub działać poza nimi wyłącznie za uprzednią zgodą surmeńskiego Parlamentu. 3. Siły Zbrojne mogą przekroczyć granice Królestwa Surmeńskiego bez uprzedniej zgody surmeńskiego Parlamentu dla celów ćwiczebnych wewnątrz organizacji międzynarodowej obrony lub sojuszu wojskowego, których Królestwo Surmeńskie jest członkiem, lub gdy celem Sił Zbrojnych jest pomoc humanitarna. 4. Siły Zbrojne Królestwa Surmeńskiego mają prawo zaatakować każde państwo, które dopuściło się zbrojnej napaści na terytorium Królestwa Surmeńskiego. 5. Jeśli z ratyfikowanej umowy międzynarodowej wynika zobowiązanie do wspólnej obrony przeciwko agresji, Siły Zbrojne Królestwa Surmeńskiego mają obowiązek spełnić to zobowiązanie. 6. Podział Sił Zbrojnych, ich struktura oraz stopnie wojskowe są określone w odrębnej ustawie.

Art. 9. [Granice] Granice Królestwa Surmeńskiego mogą być zmienione wyłącznie poprzez umowę międzynarodową i za zgodą surmeńskiego Parlamentu.

Art. 10. [Obywatelstwo] 1. Definicję obywatelstwa surmeńskiego, zasady jego nabycia oraz utraty określa odrębna ustawa. 2. Ekstradycja obywatela surmeńskiego jest zakazana.

Art. 11. [Obywatele poza Surmenią] Królestwo Surmeńskie chroni prawa obywateli żyjących lub mieszkających poza granicami Królestwa, a także interesuje się nimi poprzez zapewnienie im więzi z Ojczyzną.

Art. 12. [Symbole narodowe] 1. Godłem Królestwa Surmeńskiego jest jasnoniebieski krzyż umieszczony na tarczy herbowej koloru białego z koroną na szczycie tarczy. 2. Flagą Królestwa Surmeńskiego składa się z trzech poziomych pasów: białego, jasnoniebieskiego i białego. 3. Hymnem Narodowym Królestwa Surmeńskiego jest pieśń "Przy surmeńskiej fladze". 4. Dewizą Królestwa Surmeńskiego są słowa Kaharona I: "Nie niszczmy, lecz budujmy". 5. Flaga, godło, hymn i dewiza podlegają ochronie prawnej. 6. Szczegóły dotyczące wyglądu flagi, godła oraz treści i melodii hymnu Królestwa Surmeńskiego określa odrębna ustawa.

Art. 13. [Języki urzędowe] 1. Językami urzędowymi na terenie Królestwa Surmeńskiego są: język surmeński i język polski. 2. Jednostki samorządu terytorialnego mogą ustanawiać inne języki dodatkowymi językami urzędowymi.

Art. 14. [Stolica] Stolicą Królestwa Surmeńskiego jest Królewskie Miasto Nowa Menia.


Rozdział II - Ochrona praw człowieka, fundamentalne wolności i obowiązki obywatela

Art. 15. [Prawo do życia] 1. Każda istota ludzka ma prawo do życia. 2. Królestwo Surmeńskie zakazuje stosowania kary śmierci.

Art. 16. [Równość] 1. Każdy w Królestwie Surmeńskim ma prawo do wolności, bez względu na rasę, kolor skóry, płeć, język, religię, poglądy polityczne, własność, pochodzenie, rodowód, stopień edukacji, status społeczny oraz inne cechy różniące ludzi między sobą. 2. Wszyscy są równi wobec prawa.

Art. 17. [Wolność wyrażania poglądów] 1. Królestwo Surmenskie gwarantuje nienaruszalność wolności wyrażania opinii. 2. Cenzura prewencyjna pod jakąkolwiek formą jest zabroniona. 3. Niedopuszczalne jest wydanie jakiegokolwiek aktu prawnego, ograniczającego wolność słowa, druku lub innej formy masowego przekazu, z wyjątkiem przypadków, gdy wymaga tego ochrona publicznego porządku i moralności. 4. Każdemu przysługuje prawo swobodnego wyrażania swoich poglądów za pośrednictwem słów, pisma albo jakichkolwiek innych form wyrazu. 5. Każdy ma prawo do informacji.

Art. 18. [Tajemnica korespondencji] Każdy ma prawo do komunikowania się, rozmawiania, korespondowania drogą listową i internetową z innymi obywatelami i utrzymywać ten fakt, razem z treścią rozmowy w ścisłej tajemnicy.

Art. 19. [Wolność sumienia i wyznania] 1. Każdy ma prawo do swobodnej zmiany przekonań i wierzeń religijnych oraz ich wyrażania indywidualnie bądź wspólnie z innymi, w życiu publicznym lub prywatnym przez nabożeństwa, nauczanie i praktykowanie religii oraz zachowywanie zwyczajów religijnych. 2. Zmuszanie do praktyk religijnych lub zmiany przekonań i wierzeń jest zakazane. 3. Władze Królestwa Surmeńskiego zachowują bezstronność w sprawach przekonań religijnych, światopoglądowych i filozoficznych.

Art. 20. [Prawa wyborcze] 1. Czynne i bierne prawo wyborcze przysługuje wszystkim obywatelom Królestwa Surmeńskiego. 2. Prawa wyborcze nie przysługują obywatelom pozbawionym zdolności do czynności prawnych lub praw publicznych. 3. Osobom tymczasowo aresztowanym lub odbywającym karę pozbawienia wolności przysługuje jedynie czynne prawo wyborcze.

Art. 21. [Wolność zrzeszania się i gromadzenia] 1. Każdy ma prawo do zrzeszania się w organizacje, których cele nie są sprzeczne z przepisami 2. Każdy ma prawo do gromadzenia się. Nie podlega ograniczeniom prawo do pokojowych zgromadzeń, których uczestnicy nie mają broni. 3. Zgromadzenia na placach i drogach publicznych są organizowane po uzyskaniu zezwolenia właściwych organów, które mogą odmówić zgody jedynie w przypadku, gdy istnieje uzasadnione podejrzenie, że zachodzi poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa i porządku publicznego.

Art. 22. [Wolność poruszania się] 1. Każdemu przysługuje prawo do swobodnego wyboru miejsca zamieszkania oraz do swobodnego poruszania się po terytorium Królestwa Surmeńskiego. 2. Każdemu obywatelowi przysługuje prawo do swobodnego wyjazdu za granicę oraz powrotu do Królestwa Surmeńskiego.

Art. 23. [Prawo do własności prywatnej oraz dziedziczenia] Każdy ma prawo do swej prywatnej własności, zarówno indywidualnej, jak wspólnej z innymi, oraz prawo do dziedziczenia.

Art. 24. [Prawo do pracy] 1. Każdemu obywatelowi przysługuje prawo do zapewnienia sobie godnych warunków życia poprzez wykonywanie pracy zgodnej z prawem, na zasadzie dobrowolności wyboru. 2. Każdemu obywatelowi przysługuje prawo do swobodnego wyboru zawodu, miejsca pracy oraz doskonalenia swych kwalifikacji zawodowych.

Art. 25. [Wolności związkowe] Pracownikom przysługuje prawo swobodnego zrzeszania się w związki zawodowe dla ochrony swych interesów w sprawach dotyczących zatrudnienia.

Art. 26. [Małżeństwo i rodzina] 1. Każdemu przysługuje prawo do swobodnego wyboru partnera i założenia rodziny. 2. Królestwo Surmeńskie otacza szczególną ochroną małżeństwo i rodzinę. 3. Sposób zawarcia i rozwiązania małżeństwa określa odrębna ustawa.

Art. 27. [Prawo do nauki] 1. Każdemu przysługuje prawo do bezpłatnej nauki w szkołach podstawowych. 2. Każdemu przysługuje prawo dostępu do ogólnego szkolnictwa średniego. Dostęp do szkół średnich i wyższych może być uzależniony jedynie od kryteriów fachowych. 3. Uczniowie i studenci mają prawo do kształcenia się w szkolnictwie prywatnym. 4. Królestwo Surmeńskie gwarantuje autonomię uniwersytecką

Art. 28. [Wolność pracy twórczej] 1. Każdemu przysługuje wolność wykonywania pracy twórczej w dziedzinie nauki, techniki, literatury i sztuki. 2. Prawa autorskie podlegają ochronie prawnej.

Art. 29. [Prawo do petycji] Każdy, indywidualnie lub wspólnie z innymi, ma prawo zwracania się do odpowiednich organów państwowych z prośbami, skargami i wnioskami.

Art. 30. [Prawa cudzoziemców i prawa kulturowe] 1. Członkowie wszystkich mniejszości narodowych mają równe prawa w Królestwie Surmeńskim. 2. Równość i ochrona praw mniejszości narodowych polega przede wszystkim na poszanowaniu ich odmienności, zapewnieniu dostępu do edukacji w dziedzinie ich kultury, historii i języka oraz na zakazie asymilacji i dyskryminacji. 3. Członkowie wszystkich mniejszości narodowych mają zagwarantowaną wolność wyrażania swojej narodowości, a także wolność używania ich języka oraz pisma oraz kulturową autonomię.

Art. 31. [Prawo do apelacji] Królestwo Surmeńskie gwarantuje każdemu prawo do apelacji przeciwko decyzjom Sądu Najwyższego, które rozpatruje Król Surmenii.

Art. 32. [Zakaz stosowania tortur] Nikt nie może zostać poddany jakimkolwiek torturom ani też poniżającemu nieludzkiemu traktowaniu bądź karaniu.

Art. 33. [Wolność jednostki i bezpieczeństwo osobiste] 1. Wolność i bezpieczeństwo osobiste są nienaruszalne. 2. Nikt nie może być zatrzymany bez przedstawienia mu dowodów winy. 3. Zatrzymanemu przysługuje prawo otrzymania niezwłocznego objaśnienia powodów zatrzymania oraz, bez zbędnej zwłoki, doprowadzenia przed sędziego. 4. Nikt nie może zostać zatrzymany na czas dłuższy niż 72 godziny. 5. Każdy zatrzymany lub aresztowany zostanie pouczony o prawie do odmowy składania wyjaśnień oraz do niezwłocznego kontaktu z obrońcą. 6. Aresztowanemu przysługuje prawo odwołania do sądu od postanowienia o aresztowaniu.

Art. 34. [Pozostałe prawa człowieka wobec organów ścigania] 1. Nikt nie może zostać postawiony w stan oskarżenia lub zostać uznany winnym popełnienia czynu, który nie stanowił przestępstwa według ustawy obowiązującej w chwili jego popełnienia. 2. Za popełnione przestępstwo nie może zostać orzeczona kara surowsza niż przewidziana w ustawie obowiązującej w chwili jego popełnienia. 3. Każdego uznaje się za niewinnego do momentu udowodnienia winy i skazania prawomocnym wyrokiem sądowym. 4. Nikt nie może zostać zmuszonym do świadczenia przeciwko sobie albo do przyznania się do winy.

Art. 35. [Ograniczenia praw i wolności] 1. Żadna z wolności nie jest absolutna. 2. Wolności i prawa mogą być ograniczone jednostce jedynie w celu ochrony wolności i praw pozostałych, publicznego porządku oraz publicznej moralności. 3. Ograniczenie wolności i praw następuje wyłącznie prawomocnym wyrokiem władzy sądowniczej.

Art. 36. [Obowiązki obywatela i człowieka] 1. Każdy obywatel Królestwa Surmeńskiego ma obowiązek: a) bycia wiernym swej Ojczyźnie i Królowi Surmenii, b) przestrzegania prawa Królestwa Surmeńskiego, c) obrony Ojczyzny, d) dbania o swój kraj, e) głosowania w wyborach do Senatu Królestwa Surmeńskiego i w referendach. 2. Każda osoba przebywająca na terytorium Królestwa Surmeńskiego ma obowiązek dostosowania się do praw Królestwa Surmeńskiego i ich przestrzegania.


Rozdział III - Król Surmenii i Tron Królewski

Art. 37. [Król Surmenii] 1. Król Surmenii jest głową państwa, stoi na straży Konstytucji i reprezentuje jedność całego narodu. 2. Osoba Króla Surmenii jest nietykalna.

Art. 38. [Kompetencje Króla] Do podstawowych kompetencji Króla Surmenii należy: a) zarządzanie wyborów do Senatu Królestwa Surmeńskiego, b) podpisywanie lub odrzucanie ustaw uchwalonych przez Senat Królestwa Surmeńskiego, c) nadawanie lub odbieranie orderów, tytułów i odznaczeń, d) stosowanie prawa łaski, e) powoływanie sędziów, f) nadawanie obywatelstwa surmeńskiego, g) odbieranie obywatelstwa surmeńskiego w wypadkach przewidzianych ustawami, h) zarządzanie referendum ogólnokrajowego zgodnie z wytycznymi Senatu Królestwa Surmeńskiego, i) wprowadzanie i uchylanie stanów wyjątkowych, stanów wojennych i stanów klęski żywiołowej za zgodą Senatu Królestwa Surmeńskiego, j) współtworzenie polityki zagranicznej w porozumieniu z Radą Ministrów Jego Królewskiej Mości, k) ratyfikowanie umów międzynarodowych oraz ich zrywanie wraz z kontrasygnatą Kanclerza, l) mianowanie ministrów powołanych przez Kanclerza, a także szefów misji dyplomatycznych powołanych przez ministra właściwego do spraw zagranicznych, m) mianowanie przedstawicieli Królestwa Surmeńskiego w innych państwach i organizacjach międzynarodowych powołanych przez ministra właściwego do spraw zagranicznych, n) powołanie Regenta lub Rady Regencyjnej w wypadku dłuższej nieobecności, o) mozliwość abdykacji.

Art. 39. [Dziedziczność tronu] 1. Tron Królewski jest dynastyczny i dziedziczny. 2. Tron Króla Surmenii jest dziedziczony przez najstarszego potomka Króla Surmenii będącego Surmeńczykiem.

Art. 40. [Panowanie i opróżnienie tronu] 1. Król sprawuje swą godność dożywotnio lub do momentu abdykacji. 2. W przypadku abdykacji, dawny król zyskuje tytuł Króla Seniora, a tytuł i godność Króla Surmenii przechodzą na następcę tronu. 3. W przypadku śmierci Króla Surmenii, tytuł i godność Króla Surmenii przechodzą na następcę tronu. 4. Prezes Sądu Najwyższego ogłasza regencję po dwóch tygodniach nieaktywności Króla. Regentem zostaje następca tronu. 5. Prezes Sądu Najwyższego ogłasza detronizację Króla po 30 dniach nieaktywności.

Art. 41. [Przysięga królewska] Nowy Król przed rozpoczęciem sprawowania swej godności musi wygłosić w miejscu publicznym następujące ślubowanie: "Obejmując po Miłościwie Nam Panującym Królu godność Króla Surmenii, uroczyście przysięgam, że dochowam wierności postanowieniom Konstytucji, ustanowionym prawom Senatu i Umiłowanym Poprzednikom. Przysięgam też, że będę strzegł niezłomnie godności Narodu Surmeńskiego, niepodległości i bezpieczeństwa Państwa, a dobro Ojczyzny i pomyślność obywateli będą dla mnie najwyższym nakazem".


Rozdział IV - Senat Królestwa Surmeńskiego, inicjatywa i procedura legislacyjna, wybory do Senatu, referendum

Art. 42. [Senat] 1. Senat sprawuje władzę legislacyjną. 2. W skład Senatu wchodzi troje Senatorów wybranych w demokratycznych, powszechnych i tajnych wyborach.

Art. 43. [Marszałek Senatu] 1. Senat wybiera Marszałka Senatu spośród siebie. 2. Do podstawowych kompetencji Marszałka Senatu należy: a) przedstawianie projektów ustaw Senatowi zgłoszonych w drodze procedury legislacyjnej, b) reprezentowanie Senatu Królestwa Surmeńskiego wewnątrz i poza Królestwem Surmeńskim, c) przedkładanie Królowi Surmenii ustaw przegłosowanych przez Senat.

Art. 44. [Kadencja Senatu] 1. Kadencja Senatu trwa trzy miesiące. 2. Król Surmenii może skrócić lub wydłużyć kadencję na prośbę Senatu.

Art. 45. [Prace i kompetencje Senatu] 1. Senatorowie debatują nad projektami ustaw i głosują nad ich zatwierdzeniem zgodnie z procedurą ustawodawczą. 2. Wszelkie decyzje w Senacie są podejmowane ilością 2/3 lub więcej głosów. 3. Senatorowie mogą głosować za ustawą, przeciw niej lub wstrzymać się od głosu. 4. Nie oddane głosy traktuje sie jako wstrzymanie się od głosu. 5. Senat może sprawować kontrolę nad działalnością Rady Ministrów Jego Królewskiej Mości.

Art. 46. [Inicjatywa legislacyjna] 1. Inicjatywę legislacyjną posiadają Król Surmenii, Rada Ministrów Jego Królewskiej Mości, Senatorowie i grupa co najmniej czterech obywateli. 2. Każdy obywatel może złożyć projekt ustawy pod publiczną debatę. Senatorowie nie mają obowiązku debatowania nad tymi projektami.

Art. 47. [Procedura legislacyjna] 1. Marszałek Senatu przedkłada Senatowi Królestwa Surmeńskiego projekt ustawy pochodzący z inicjatywy legislacyjnej. 2. Senatorowie w ciągu maksymalnie czterdziestu ośmiu godzin od przedłożenia projektu ustawy głosują zgodnie z ust. 2-4. art. 45. 3. Uchwalona ustawa zostaje przekazana Królowi Surmenii. Król Surmenii może ustawę zaakceptować i podpisać bądź ją odrzucić. 4. Uchwalona ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia, chyba że przepisy ustawy stanowią inaczej. 5. Każde odrzucenie ustawy przez Króla Surmenii lub Senat musi być uzasadnione. 6. Debaty nad odrzuconą ustawą mogą zostać podjęte ponownie, o ile do projektu ustawy zostaną wprowadzone jakiekolwiek poprawki obalające uzasadnienie jej odrzucenia.

Art. 48. [Wybory do Senatu] 1. Wybory do Senatu są powszechne, równe, tajne i bezpośrednie. 2. Głosowanie w wyborach jest obowiązkiem każdego obywatela Królestwa Surmeńskiego. 3. Kandydatów na senatorów mogą zgłaszać partie polityczne oraz wyborcy. 4. Wybory do Senatu zarządza Król Surmenii nie później niż na 14 dni przed upływem kadencji Senatu, wyznaczając wybory trwające nie krócej niż 24 godziny i nie dłużej niż 6 dni, przypadające w ciągu 7 dni przed upływem kadencji Senatu. Głosowanie przeprowadza Królewska Komisja Wyborcza. 5. Mandat senatorski otrzymuje senator, który złoży publiczne ślubowanie o następującej treści: "Ja, (ew. tytuł, imię i nazwisko), obywatel Niepodległego Królestwa Surmeńskiego, uroczyście przysięgam, że jako senator będę zabiegał o pomyślny rozwój Ojczyzny i godnie reprezentował Królestwo Surmeńskie w stosunkach międzynarodowych. Przysięgam także wierność Królowi, który jako Najwyższy Zwierzchnik Surmenii powołał mnie do służby Królestwa. Niech Surmenia przemówi przeze mnie!". 6. Ważność wyborów do Senatu stwierdza Sąd Najwyższy. 7. Inne przepisy dotyczące zgłaszania kandydatur i przeprowadzenia wyborów są określone w odrębnych ustawach.

Art. 49. [Referendum] 1. W sprawach o szczególnym znaczeniu dla państwa może być przeprowadzone referendum ogólnokrajowe. 2. Referendum ogólnokrajowe ma prawo zarządzić Senat lub Król Surmenii za zgodą Senatu. 3. Jeżeli w referendum ogólnokrajowym wzięło udział więcej niż połowa uprawnionych do głosowania, wynik referendum jest wiążący. 4. Zasady i tryb przeprowadzania referendum określa odrębna ustawa.


Rozdział V - Kanclerz i Rada Ministrów Jego Królewskiej Mości

Art. 50. [Kanclerz] 1. Kanclerz stoi na czele Rady Ministrów Jego Królewskiej Mości. 2. Kanclerz wybierany jest na pierwszym posiedzeniu Senatu Królestwa Surmeńskiego i mianowany przez Króla Surmenii. 3. Kanclerzem może być wyłącznie Surmeńczyk. Nie można łączyć funkcji Kanclerza z Senatorem. 4. Obejmując urząd, Kanclerz niezwłocznie składa następującą przysięgę w miejscu publicznym: "Ja, (ew. tytuł, imię i nazwisko), obywatel Niepodległego Królestwa Surmeńskiego, uroczyście przysięgam, że jako Kanclerz wykonując powierzone mi zadania będę zabiegał o pomyślny rozwój Ojczyzny i godnie reprezentował Królestwo Surmeńskie. Przysięgam także wierność Królowi, Senatowi i całemu Narodowi Surmeńskiemu". 5. Z chwilą objęcia urzędu, Kanclerz w ciągu czternastu dni ma obowiązek powołać ministrów zgodnie z obowiązującą ustawą określającą skład Rady Ministrów Jego Królewskiej Mości. 6. W szczególnych przypadkach, Kanclerz może łączyć swoją funkcję z funkcją ministra.

Art. 51. [Kompetencje Kanclerza] Do podstawowych kompetencji Kanclerza należy: a) kierowanie pracami Rady Ministrów Jego Królewskiej Mości, b) reprezentowanie Rady Ministrów Jego Królewskiej Mości na zewnątrz, c) koordynowanie i kontrolowanie pracy poszczególnych ministerstw, d) określanie trybów, warunków i zasad finansowego wspierania przez Królestwo Surmeńskie zadań poszczególnych ministerstw, urzędów i jednostek samorządu terytorialnego, e) współtworzenie polityki zagranicznej w porozumieniu z Królem Surmenii, f) składanie kontrasygnaty przy umowach międzynarodowych ratyfikoanych przez Króla Surmenii.

Art. 52. [Rada Ministrów Jego Królewskiej Mości] 1. Rada Ministrów Jego Królewskiej Mości, obok Króla Surmenii, sprawuje władzę wykonawczą. 2. Rada Ministrów Jego Królewskiej Mości może być określana mianem Rządu. 3. W skład Rady Ministrów Jego Królewskiej Mości wchodzą: Król, Kanclerz oraz ministrowie. 4. Szczegółowy skład Rady Ministrów Jego Królewskiej Mości oraz kompetencje poszczególnych jej członków określa odrębna ustawa.

Art. 53. [Ministrowie] 1. Ministrowie powoływani są przez Kanclerza i mianowani przez Króla Surmenii. 2. Minister, obejmując urząd, niezwłocznie składa następującą przysięgę w miejscu publicznym: "Ja, (ew. tytuł, imię i nazwisko), obywatel Niepodległego Królestwa Surmeńskiego, uroczyście przysięgam, że jako Minister (nazwa ministerstwa) wykonując powierzone mi zadania będę zabiegał o pomyślny rozwój Ojczyzny i godnie reprezentował Królestwo Surmeńskie. Przysięgam także wierność Królowi, Senatowi i całemu Narodowi Surmeńskiemu".

Art. 54. [Dymisja Kanclerza] 1. Kanclerz składa dymisję na ręce Króla Surmenii: a) na własną prośbę, b) w razie wyrażenia mu wotum nieufności przez Senat lub obywateli w drodze referendum. 2. Dymisja Kanclerza jest równoznaczna z dymisją całej Rady Ministrów Jego Królewskiej Mości. 3. Z chwilą dymisji Kanclerza, Senat w ciągu czternastu dni ma obowiązek zadecydować o powołaniu nowego Kanclerza.

Art. 55. [Dymisja ministra] 1. Minister składa dymisję na ręce Kanclerza: a) na własną prośbę, b) w razie uchwalonej decyzji Senatu w sprawie jego odwołania, c) w razie odwołania go przez Kanclerza. 2. Z chwilą dymisji ministra, Kanclerz w ciagu czternastu dni ma obowiązek zadecydować o powołaniu nowego ministra.


Rozdział VI - Sądownictwo

Art. 56. [Sąd Najwyższy] 1. Sąd Najwyższy jest władzą niezależną od władzy legislacyjnej i wykonawczej. 2. Przewodniczącym Sądu Najwyższego jest Prezes Sądu Najwyższego.

Art. 57. [Sędziowie] 1. Sędziowie są powoływani przez Króla Surmenii. 2. Kadencja Sędziego trwa pół roku czasu realnego.

Art. 58. [Nieusuwalność sędziów] 1. Sędziowie są nieusuwalni. 2. Złożenie sędziego z urzędu, zawieszenie w urzędowaniu, przeniesienie do innej siedziby lub na inne stanowisko wbrew jego woli może nastąpić jedynie na mocy orzeczenia sądu i tylko w przypadkach: a) popełnienia przestępstwa, b) podejrzenia o popełnieniu przestępstwa, c) długiej nieobecności.

Art. 59. [Kompetencje Sądu Najwyższego] 1. Sąd Najwyższy osądza sprawy wniesione przez obywateli Królestwa Surmeńskiego na podstawie obowiązującego kodeksu karnego. 2. Sąd Najwyższy wydaje wyroki i orzeczenia w imieniu Królestwa Surmeńskiego. Najwyższą karą, jaką może wydać tylko Sąd Najwyższy, jest banicja. 3. Sąd Najwyższy orzeka w sprawach zgodności ustaw i umów międzynarodowych z Konstytucją na wniosek: Króla Surmenii, Marszałka Senatu, Kanclerza lub senatora.

Art. 60. [Prokuratura] 1. Prokuratura stoi na straży praworządności poprzez ściganie przestępstw, zaskarżanie do sądów decyzji niezgodnych z prawem oraz pomoc prawną społeczeństwu. 2. Na czele Prokuratury stoi Prokurator Generalny powoływany przez Króla Surmenii.

Art. 61. [Proces sądowy] W czasie procesu sądowego stosuje się odpowiednie, obowiązujące przepisy dotyczące zasad postępowania sądowego.


Rozdział VII - Finanse publiczne

Art. 62. [Waluta] Walutą Królestwa Surmeńskiego jest Gon (G) dzielony na sto Aonów.

Art. 63. [Inicjatywa legislacyjna ustawy budżetowej] Inicjatywa ustawodawcza w zakresie ustawy budżetowej, zmiany ustawy budżetowej, ustawy o zaciąganiu długu publicznego oraz ustawy o udzielaniu gwarancji finansowych przez państwo przysługuje wyłącznie ministrowi właściwemu do spraw finansów.

Art. 64. [Uchwalenie budżetu] 1. Minister właściwy do spraw finansów przedkłada Senatowi najpóźniej na 6 dni przed rozpoczęciem kwartału budżetowego projekt ustawy budżetowej na kwartał następny. W wyjątkowych przypadkach możliwe jest późniejsze przedłożenie projektu. 2. Senat uchwala budżet państwa na kwartał budżetowy w formie ustawy budżetowej. 3. Król podpisuje w ciągu 4 dni ustawę budżetową uchwaloną przez Senat. 4. Jeżeli ustawa budżetowa nie weszła w życie w dniu rozpoczęcia kwartału budżetowego, Rada Ministrów Jego Królewskiej Mości prowadzi gospodarkę finansową na podstawie przedłożonego projektu ustawy. 5. Zwiększenie wydatków lub ograniczenie dochodów planowanych przez Radę Ministrów Jego Królewskiej Mości nie może powodować ustalenia przez Senat większego deficytu budżetowego niż przewidziany w projekcie ustawy budżetowej. 6. Ustawa budżetowa nie może przewidywać pokrywania deficytu budżetowego przez zaciąganie zobowiązania w centralnym banku państwa.

Art. 65. [Wykonanie budżetu i absolutorium] 1. Minister właściwy do spraw finansów w ciągu 6 dni od zakończenia okresu budżetowego przedkłada Senatowi sprawozdanie z wykonania ustawy budżetowej wraz z informacją o stanie zadłużenia państwa. 2. Senat rozpatruje przedłożone sprawozdanie i podejmuje, w ciągu 3 dni od dnia przedłożenia Senatowi sprawozdania, uchwałę o udzieleniu lub o odmowie udzielenia mnistrowi własciwemu do spraw finansów absolutorium.

Art. 66. [Narodowy Bank Surmeński] 1. Centralnym bankiem państwa jest Narodowy Bank Surmeński. Przysługuje mu wyłączne prawo emisji pieniądza oraz ustalania i realizowania polityki pieniężnej. 2. Narodowy Bank Surmeński odpowiada za wartość surmeńskiego pieniądza. 3. Organem Narodowego Banku Surmeńskiego jest minister właściwy ds. finansów.


Rozdział VIII - Stany nadzwyczajne

Art. 67. [Stany nadzwyczajne] 1. W sytuacjach szczególnych zagrożeń, może zostać wprowadzony odpowiedni stan nadzwyczajny: stan wojenny, stan wyjątkowy lub stan klęski żywiołowej. 2. Stan nadzwyczajny może być wprowadzony tylko w drodze rozporządzenia Króla Surmenii, które podlega dodatkowemu podaniu do publicznej wiadomości. 3. Działania podjęte w wyniku wprowadzenia stanu nadzwyczajnego muszą odpowiadać stopniowi zagrożenia i powinny zmierzać do jak najszybszego przywrócenia normalnego funkcjonowania państwa. 4. W czasie stanu nadzwyczajnego nie może zostać zmieniona Konstytucja i prawo porządku wyborczego.

Art. 68. [Stan wojenny] 1. W razie zewnętrznego zagrożenia państwa, zbrojnej napaści na terytorium Królestwa Surmeńskiego lub gdy z umowy międzynarodowej wynika zobowiązanie do wspólnej obrony przeciwko agresji, Król Surmenii na wniosek Rady Ministrów Jego Królewskiej Mości może wprowadzić stan wojenny na części albo na całym terytorium państwa. 2. W czasie trwania stanu wojennego Siły Zbrojne Królestwa Surmeńskiego są postawione w najwyższy stan gotowości.

Art. 69. [Wyjątkowa kompetencja Króla] 1. Jeżeli w czasie stanu wojennego Senat Królestwa Surmeńskiego nie może zebrać się na posiedzenie, Król Surmenii na wniosek Rady Ministrów Jego Królewskiej Mości wydaje rozporządzenia z mocą ustawy. 2. Rozporządzenia z mocą ustawy podlegają zatwierdzeniu przez Senat Królestwa Surmeńskiego na najbliższym posiedzeniu. 3. Rozporządzenia, o których mowa w ust. 1, mają charakter źródeł powszechnie obowiązującego prawa.

Art. 70. [Stan wyjątkowy] 1. W razie zagrożenia ładu państwowego, konstytucyjnego ustroju państwa, bezpieczeństwa obywateli lub porządku publicznego, Król Surmenii na wniosek Rady Ministrów Jego Królewskiej Mości może wprowadzić, na czas oznaczony, nie dłuższy niż 90 dni, stan wyjątkowy na części albo na całym terytorium państwa. 2. Przedłużenie stanu wyjątkowego może nastąpić tylko raz, za zgodą Senatu Królestwa Surmeńskiego i na czas nie dłuższy niż 60 dni.

Art. 71. [Stan klęski żywiołowej] W celu zapobieżenia skutkom katastrof lub awarii technicznych noszących znamiona klęski żywiołowej oraz w celu ich usunięcia Rada Ministrów Jego Królewskiej Mości może wprowadzić na czas oznaczony, nie dłuższy niż 30 dni, stan klęski żywiołowej na części albo na całym terytorium państwa. Przedłużenie tego stanu może nastąpić za zgodą Senatu Królestwa Surmeńskiego.


Rozdział IX - Zmiana Konstytucji, przepisy przejściowe i końcowe

Art. 72. [Zmiana Konstytucji i zmiana do Konstytucji] 1. Projekt ustawy o zmianie Konstytucji może przedłożyć co najmniej dwóch Senatorów lub Król Surmenii. 2. Zmiana Konstytucji następuje w drodze ustawy uchwalonej w jednakowym brzmieniu przez Senat i za zgodą Króla Surmenii. 3. Król Surmenii, jeśli zgadza się ze zmianą, zarządza referendum ogólnokrajowe w sprawie zmiany Konstytucji. 4. Zmieniona Konstytucja wchodzi w życie, gdy w referendum poprze ją więcej niż połowa obywateli. 5. Zmiany do Konstytucji proponuje się w ten sam sposób jak każdą ustawę. 6. Nad zmianą do Konstytucji Senat głosuje większością 2/3 głosów.

Art. 73. [Przepisy przejściowe] 1. W okresie 4 miesięcy od dnia wejścia w życie Konstytucji Rada Ministrów Jego Królewskiej Mości przedstawi Senatowi Królestwa Surmeńskiego projekty ustaw niezbędnych do stosowania Konstytucji. 2. Kadencja konstytucyjnych organów władzy publicznej i osób wchodzących w ich skład wybranych lub powołanych przed wejściem w życie Konstytucji kończy się z upływem okresu ustalonego w przepisach obowiązujących przed dniem wejścia w życie Konstytucji.

Art. 74. [Przepisy końcowe] 1. Konstytucja wchodzi w życie 24 godziny po jej ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw. 2. Niniejsza konstytucja nosi nazwę Konstytucji Królestwa Surmeńskiego. 3. Tracą moc wszelkie akty prawne sprzeczne z onstytucją, w tym poprzednia Konstytucja.


(-) Senat Królestwa Surmeńskiego VI Kadencji: JKV Tomasz DrabikPany de Zepp, JV Victor kard. de Zepp oraz Hr. Sasha von Voo,

(-) Pavel Zepp I de Zepp, Król Surmenii, Obrońca Wiary.


Linki zewnętrzne