Naprawiaj z nami Micropedię! Micropedia:Restart

Nowa Micropedia jest jeszcze w fazie beta. W razie problemów, napisz maila na pomoc@wiki.mikronacje.info albo zgłoś go na kanale na Mikronacyjnym Discordzie!

Język surmeński: Różnice pomiędzy wersjami

Z Micropedia
WizualnieWikikod
Nie podano opisu zmian
Nie podano opisu zmian
 
(Nie pokazano 11 wersji utworzonych przez 6 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
Język surmeński powstał ze względu na chęć stworzenia odrębnej kultury surmeńskiej poprzez język inny niż język polski, należy obok języka nowosurmeńskiego do grupy języków grekosłowiańskich, stanowiących z blisko spokrewnioną grupą zachodniosłowiańską część rodziny języków indoeuropejskich. Jest to jeden z dwóch języków urzędowych w [[Surmenia|Surmenii]].
{{Język infobox
|regulacja=Tesmoteta Kultury i Edukacji
|użycie=[[Surmenia]]
|grupa=Grekosłowiański
|kolejność=SVO
|podstawy=grecki, serbsko–chorwacki, bułgarski, macedoński
|pismo=Greka surmeńska}}


==Surmeński a polski==
'''Język surmeński''' ('''συρμενηκα''', ''surmenika'') – język należący do grupy języków grekosłowiańskich, powstały w wyniku zsynkretyzowania mowy prasłowiańskiej i helleńskiej w [[Surmenia|Surmenii]]. Pod koniec 2008 roku rozpoczął się proces przywracania tego języka do powszechnego użycia w ramach hellenizacji państwa. Posługuje się pismem zwanym greką surmeńską, opartym na standardowej grece, a także na alfabecie łacińskim i cyrylicy.
Główne cechy różniące język surmeński od polskiego to m. in.:
* akcent padający zawsze na pierwszą sylabę
* zanik spółgłosek miękkich: wymowa spółgłosek szczelinowej dziąsłowo-podniebiennej bezdźwięcznej [ɕ] i dźwięcznej [ʑ] została "utwardzona" do [s] i [z]
* końcówka -ji w dopełniaczu rzeczowników zakończonych na -ia zamiast polskiej -ii (Surmenii -> Surmenji)
* dialekty centralny i wschodni znacznie odbiegające w wymowie czysto polskiej
* liczebniki zapożyczone z języków grupy południowosłowiańskiej


==Alfabet i wymowa==
==Alfabet==
Alfabet surmeński jest oparty na alfabecie łacińskim i składa się z liter: Aa Bb Cc Čč Dd Ďď Ee Ẽẽ Ff Gg Hh Ii Jj Kk Ll Ľľ Mm Nn Ňň Oo Õõ Pp Rr Ss Šš Tt Ťť Uu Vv Yy Zz Žž. Występują również dwa dwuznaki: Ch Dž.
Język surmeński używa specjalnego rodzaju alfabetu nazywanego greką surmeńską, który składa się z 24 liter.
[[Plik:Surmenian-handwriting.png|350px|thumb|right|Podpis Króla Surmenii ''Παυλος Πετροσηγος Β.Σ.Χ.Β.'' w odręcznej odmianie greki surmeńskiej.]]


Wymowa znaków diaktrycznych i spotykanych dwuznaków (w zależności od dialektów):
* Čč - jak polskie "cz" [tʂ] (dialekt zachodni) lub jak czeskie "č" [tʃ] (dialekt centralny i wschodni)
* Ďď - jak polskie "dź" [ʥ] (dialekt zachodni), jak polskie "dz" [ʣ] (dialekt centralny) lub jak czeskie "ď" [ɟ] (dialekt wschodni)
* Ẽẽ - jak polskie "ę" [ɛ̃] (wszystkie dialekty)
* Hh - jak polskie "ch" [x] (dialekt zachodni i wschodni) lub jak czeskie "h" [ɦ] (dialekt centralny)
* Ľľ - jak polskie "ł" [w] (dialekt zachodni i centralny), jak chorwackie "lj" [ʎ] (dialekt centralny) lub jak albańskie "ll" [ɫ] (dialekt wschodni)
* Ňň - jak polskie "ń" [ɲ] (wszystkie dialekty)
* Õõ - jak polskie "ą" [ɔ̃] (wszystkie dialekty)
* Šš - jak polskie "sz" [ʂ] (dialekt zachodni) lub jak czeskie "š" [ʃ] (dialekt centralny i wschodni)
* Ťť - jak polskie "ć" [ʨ] (dialekt zachodni i centralny) lub jak czeskie "ť" [c] (dialekt wschodni)
* Vv - jak polskie "w" [v] (wszystkie dialekty)
* Žž - jak polskie "ż" [ʐ] (dialekt zachodni) lub jak czeskie "ž" [ʒ] (dialekt centralny i wschodni)
* Ch - jak polskie "ch" [x] (wszystkie dialekty)
* Dž - jak polskie "dż" [ʤ] (wszystkie dialekty)


UWAGA! w jęsyku surmeńskim NIE MA znaku "w"! Jako zamiennik stosuje się znak "v" wymawiany jak znak "w".


==Koniugacja==
{| border="1" bordercolor="#000000" cellpadding="3" cellspacing="0" id="ll9e" style="font-size: 1em; line-height: inherit; border-collapse: collapse; text-align: center; " width="100%"
Bezokolicznik w języku surmeńskim kończy się na -ť, lecz odmienia się jak w języku polskim. Na przykład: gubić = gubiť, lecz gubisz = gubiš
|- style="text-align: left; "
| style="direction: inherit; " width="25%"|'''Litera surmeńska'''
| style="direction: inherit; " width="25%"|'''Nazwa litery'''
| style="direction: inherit; " width="25%"|'''Odpowiednik w latinicy'''
| style="direction: inherit; " width="25%"|'''Wymowa wg. IPA'''
|- style="text-align: left; "
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|Α α
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|αλφα (alfa)
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|A a
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|[a]
|- style="text-align: left; "
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|Β β
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|βετα (veta)
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|V v
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|[v]
|- style="text-align: left; "
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|Γ γ
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|γαμμα (gamma)
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|G g
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|[ɣ]
|- style="text-align: left; "
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|Δ δ
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|δελτα (delta)
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|D d
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|[d]
|- style="text-align: left; "
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|Ε ε
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|εψηλον (epsilon)
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|E e
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|[ɛ] / [e]
|- style="text-align: left; "
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|Ζ ζ
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|ζετα (zeta)
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|Z z
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|[z]
|- style="text-align: left; "
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|Η η
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|ητα (ita)
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|I i
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|[i] / [ɪ]
|- style="text-align: left; "
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|Θ θ
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|θητα (cita)
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|J j
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|[ j ]
|- style="text-align: left; "
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|Ι ι
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|ιοτα (jota)
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|J j
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|[ j ]
|- style="text-align: left; "
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|Κ κ
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|καππα (kappa)
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|K k
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|[ k ]
|- style="text-align: left; "
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|Λ λ
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|λαμβδα (lamvda)
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|L l
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|[ l ]
|- style="text-align: left; "
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|Μ μ
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|μη (mi)
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|M m
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|[ m ]
|- style="text-align: left; "
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|Ν ν
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|νη (ni)
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|N n
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|[ n ]
|- style="text-align: left; "
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|Ξ ξ
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|ξη (xi)
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|X x
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|[ ks ]
|- style="text-align: left; "
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|Ο ο
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|ομηκρα (omikra)
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|O o
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|[ ɔ ]
|- style="text-align: left; "
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|Π π
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|πη (pi)
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|P p
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|[ p ]
|- style="text-align: left; "
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|Ρ ρ
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|ρο (ro)
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|R r
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|[ r ]
|- style="text-align: left; "
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|Σ σ ς''*''
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|σηγμα (sigma)
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|S s
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|[ s ]
|- style="text-align: left; "
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|Τ τ
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|ταυ (tau)
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|T t
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|[ t ]
|- style="text-align: left; "
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|Υ υ
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|υπσηλον (upsilon)
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|U u
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|[u] / [w]
|- style="text-align: left; "
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|Φ φ
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|φη (fi)
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|F f
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|[ f ]
|- style="text-align: left; "
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|Χ χ
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|χη (hi)
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|H h
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|[x]
|- style="text-align: left; "
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|Ψ ψ
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|ψη (psi)
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|Ps ps
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|[ps]
|- style="text-align: left; "
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|Ω ω
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|ωμεγα (oumega)
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|Ou ou
| style="direction: inherit; text-align: center; " width="25%"|[ow]
|}


==Słownik polsko-surmeński==
==Przykładowy tekst==
Niektóre zwroty, słowa i wyrażenia różnią się od tych z języka polskiego. Oto one:
Modlitwa "''Ojcze nasz" - Μολητβα "Πατέρ νας"''
* Dzień Dobry - Dobrydnes
* Witam - Dobrodošli (Dobrodoszli)
* Do Widzenia/Do zobaczenia - Doveďenia (Dowedzeńia)
* Tak - Da
* Nie - Ne
* Uwaga (Ostrzeżenie) - Pozor
* Się - Se
* Cię, Ciebie - Ce, Cebe
* Ups - Joj
* Dziś, dzisiaj - Dnes
* Życie - Život
* Pisać - Skrybať
* Żyd - Žed
* Komputer - Ordiner
* Mysz (komputerowa) - Krsak
* Urząd - Urad


==Liczebniki==
'''Greka surmeńska'''<br />
W języku surmeńskim występują inne liczebniki, niż w języku polskim. Oto one: 0 - zro
Πατέρ νας, κοιη ση βε Υρανο,<br />
1 - jedan
Δα ιε χαγια νομα Τβοια,<br />
2 - dva
Πρηηδε βασηλειο Τβοιο,<br />
3 - tri
Ιε βολια Τβοια,<br />
4 - čteri
Καο βε Υρανο, τακ η βε Ζεμια.<br />
5 - pet
Δα δοσης δνες ω μη σβακδενη κρυχ<br />
6 - set
Η παμηνης ω μη δυγε νασε<br />
7 - sedan
Καο η μη παμηνημο ω δυζνηκε.<br />
8 - osan
Η δα νε ζβρας ω μη βε ναπαστ<br />
9 - devat
Αλη υβαβας ω μη ηζ ζλο,<br />
10 - desat
Αμην.
11 - desat-jedan
...  
20 - dvadesat
21 - dvadesat-jedan
...
30 - tridesat
40 - čterdesat
50 - petdesat
60 - setdesat
70 - sedandesat
80 - osandesat
90 - devatdesat
100 - stad
200 - dvastad
...
1000 - tičad
1000000 - millad


Aby utworzyć liczebnik porządkowy, należy dodać odpowiednio odmienioną końcówkę -ny, np. trzydziesty - tridesatny, trzydziesta - tridesatna
'''Transkrypcja łacińska'''<br />
Pat`er nas, koji si ve Urano,<br />
Da je hagja noma Tvoja,<br />
Priide vasilejo Tvojo,<br />
Je volja Tvoja,<br />
Kao ve Urano, tak i ve Zemja.<br />
Da dosis dnes ou mi svakdeni kruh<br />
I paminis ou mi duge nase<br />
Kao i mi paminimo ou duznike.<br />
I da ne zvras ou mi ve napast<br />
Ali uvavas ou mi iz zlo,<br />
Amin.


==Próbka tekstu - modlitwa "Ojcze Nasz"==
'''Tłumaczenie dosłowne'''<br />
<pre>Ojče naš, ktorys jest v nebie
Ojcze nasz, który jesteś w Niebie,<br />
sviẽť se imiẽ Tvoje;
Niech będzie święte imię Twoje,<br />
pryjď krolestvo Tvoje;
Przyjdzie Królestwo Twoje,<br />
bõď vola Tvoja jako v nebie tak i na ziemi;
Będzie wola Twoja,<br />
chleba našego povšedniego daj nam ďisiaj;
Jak w Niebie, także i na Ziemi.<br />
i odpusť nam naše viny, jako i my odpuščamy našym vinovajcom;
Daj dziś nam powszedni chleb<br />
i nevoď nas na pokušenie;
I odpuść nam grzechy nasze,<br />
ale nas zbav ode Zľego.
Jak i my odpuszczamy winowajcom.<br />
Amen.</pre>
I nie bierz nas w kuszenie,<br />
 
Ale wybaw nas ze zła,<br />
==Zobacz też==
Amen.
* [[Surmenia]]
[[Kategoria:Języki sztuczne]]
 
[[Kategoria:Języki sztuczne|Surmeński język]]
[[Kategoria:Kultura]]
[[Kategoria:Surmenia]]
[[Kategoria:Surmenia]]

Aktualna wersja na dzień 17:34, 3 lut 2011

Język surmeński
Regulowany przez Tesmoteta Kultury i Edukacji
Używany w Surmenia
Grupa językowa Grekosłowiański
Kolejność zdania SVO
Podstawy słowotwórcze grecki, serbsko–chorwacki, bułgarski, macedoński
Pismo Greka surmeńska

Język surmeński (συρμενηκα, surmenika) – język należący do grupy języków grekosłowiańskich, powstały w wyniku zsynkretyzowania mowy prasłowiańskiej i helleńskiej w Surmenii. Pod koniec 2008 roku rozpoczął się proces przywracania tego języka do powszechnego użycia w ramach hellenizacji państwa. Posługuje się pismem zwanym greką surmeńską, opartym na standardowej grece, a także na alfabecie łacińskim i cyrylicy.

Alfabet

Język surmeński używa specjalnego rodzaju alfabetu nazywanego greką surmeńską, który składa się z 24 liter.

Podpis Króla Surmenii Παυλος Πετροσηγος Β.Σ.Χ.Β. w odręcznej odmianie greki surmeńskiej.


Litera surmeńska Nazwa litery Odpowiednik w latinicy Wymowa wg. IPA
Α α αλφα (alfa) A a [a]
Β β βετα (veta) V v [v]
Γ γ γαμμα (gamma) G g [ɣ]
Δ δ δελτα (delta) D d [d]
Ε ε εψηλον (epsilon) E e [ɛ] / [e]
Ζ ζ ζετα (zeta) Z z [z]
Η η ητα (ita) I i [i] / [ɪ]
Θ θ θητα (cita) J j [ j ]
Ι ι ιοτα (jota) J j [ j ]
Κ κ καππα (kappa) K k [ k ]
Λ λ λαμβδα (lamvda) L l [ l ]
Μ μ μη (mi) M m [ m ]
Ν ν νη (ni) N n [ n ]
Ξ ξ ξη (xi) X x [ ks ]
Ο ο ομηκρα (omikra) O o [ ɔ ]
Π π πη (pi) P p [ p ]
Ρ ρ ρο (ro) R r [ r ]
Σ σ ς* σηγμα (sigma) S s [ s ]
Τ τ ταυ (tau) T t [ t ]
Υ υ υπσηλον (upsilon) U u [u] / [w]
Φ φ φη (fi) F f [ f ]
Χ χ χη (hi) H h [x]
Ψ ψ ψη (psi) Ps ps [ps]
Ω ω ωμεγα (oumega) Ou ou [ow]

Przykładowy tekst

Modlitwa "Ojcze nasz" - Μολητβα "Πατέρ νας"

Greka surmeńska
Πατέρ νας, κοιη ση βε Υρανο,
Δα ιε χαγια νομα Τβοια,
Πρηηδε βασηλειο Τβοιο,
Ιε βολια Τβοια,
Καο βε Υρανο, τακ η βε Ζεμια.
Δα δοσης δνες ω μη σβακδενη κρυχ
Η παμηνης ω μη δυγε νασε
Καο η μη παμηνημο ω δυζνηκε.
Η δα νε ζβρας ω μη βε ναπαστ
Αλη υβαβας ω μη ηζ ζλο,
Αμην.

Transkrypcja łacińska
Pat`er nas, koji si ve Urano,
Da je hagja noma Tvoja,
Priide vasilejo Tvojo,
Je volja Tvoja,
Kao ve Urano, tak i ve Zemja.
Da dosis dnes ou mi svakdeni kruh
I paminis ou mi duge nase
Kao i mi paminimo ou duznike.
I da ne zvras ou mi ve napast
Ali uvavas ou mi iz zlo,
Amin.

Tłumaczenie dosłowne
Ojcze nasz, który jesteś w Niebie,
Niech będzie święte imię Twoje,
Przyjdzie Królestwo Twoje,
Będzie wola Twoja,
Jak w Niebie, także i na Ziemi.
Daj dziś nam powszedni chleb
I odpuść nam grzechy nasze,
Jak i my odpuszczamy winowajcom.
I nie bierz nas w kuszenie,
Ale wybaw nas ze zła,
Amen.

Źródło: „https://wiki.mikronacje.info/index.php?title=Język_surmeński&oldid=8223”