Nowa Micropedia jest jeszcze w fazie beta. W razie problemów, napisz maila na pomoc@wiki.mikronacje.info albo zgłoś go na kanale na Mikronacyjnym Discordzie!

Język micropolitański: Różnice pomiędzy wersjami

Z Micropedia
imported>Binki
Nie podano opisu zmian
imported>Binki
Linia 226: Linia 226:
===Czasowniki===
===Czasowniki===


Liczba mnoga w trzeciej osobie ma trzy rodzaje - oni, one, ony (bylq, bywy, bywe)
Odmiana czasownika zależy od osoby oraz liczby rzeczownika, który nim rządi.
Odmiana czasownika ''soi'' - być
{| class="wikitable"
|-
!
! Mono (liczba pojedyncza)
! Etamono (liczba mnoga)
|- align="left" style="font-size: 90%;background:#ffffff;"
|  1 osoba || io cem || align="center"| mq cecm'y
|- align="left" style="font-size: 90%;background:#ffffff;"
|  2 osoba ||tq cecq || align="center"| vq cecz'e
|- align="left" style="font-size: 90%;background:#ffffff;"
|  3 osoba || el, la ect || align="center"| elen, laen cā
|}
 
===Rzeczowniki===
 
Rzeczowniki w języku micropolitańskim, maja dwa rodzaje: męski i żeński. Rzeczowniki rodzaju męskiego kończą sie spółgłoską a żeńskiego samogłoską. Rzeczownik rządi przymiotnikiem i czasownikiem.
 
===Przymiotniki===
 
Przymiotnik określa rzeczownik, dlatego też występuje w tym samym rodzaju co określany rzeczownik.
Stopniuje się je pięciostopniowo, w dodatku nie ma przeciwskazań w stopniowaniu przymiotników typu: drewniany, metalowy.
 
Stopniowanie przymiotnika ''adurnar'' - wodnisty.
* Adurnar
* Bênadurnar
* Muibênadurnar
* Grandemuibênadurnar
* Arqg'randemuibênadurnar
 
Przymiotniki się stopniuje regularnie.


===Przyimki===
===Przyimki===
Linia 236: Linia 267:
===Tryb rozkazujący===
===Tryb rozkazujący===


Trzyb rozkazujący tworzy jak w języku polskim, ale dodaje się także partykułę wzmacniającą że i/lub no (choğje, choğno, choğjeno).
Trzyb rozkazujący tworzy jak w języku polskim, ale dodaje się także partykułę wzmacniającą że i/lub no (''choğje'', ''choğno'', ''choğjeno'').


===Wymowa===
===Wymowa===

Wersja z 18:41, 16 cze 2007

Szablon:Język Szablon:Mikropolis Język micropolitański - język który wyewoluował ze staromikropolitańskiego w wyniku mieszania się różnych kultur. Obecnie podstawy gramatyki opierają się na sanskrycie, zaś słownictwo oprócz z polskiego czerpie także z języków semickich i języka hiszpańskiego.

Alfabet

Pierwotny

Pierwszym alfabetem służącym do zapisu języka było pismo votutuhi (staromikr. stworzone samo z siebie), według legendy jego twórca, miał zobaczyć ogniste znaki na niebie, po czym je zanotować i ułożyć z nich alfabet. Inna teoria głosi iż przyśniły się te znaki, a jeszcze inna, że zostały dostrzeżone na skrzydłach anielskich.

Pierwotny alef-bet mikropolitański

Dewanagari

Wraz z pojawieniem się hinduizmu na wyspie, zaczęto stosować do zapisu języka mikropolitańskiego pimo hinduskie. Sam język przeżył także okres silnych zapożyczeń z sanskrytu. Dzięki temu, język ma strukturę uporządkowaną. Co ciekawe, pismo wykorzystywane do zapisu mikropolitańskiego, nie musi posiadać poziomej lini nad każdą literą (matra).

Wyrok skazujący na śmierć, za propagowanie buddyzmu

Tajski

W związku z licznymi misjami organizowanych przez pomniejszych buddyjskich książąt, opracowano sposób zapisywania języka mikropolitańskiego alfabetem tajskim, co w związku z ostrym sprzeciwem Numady się nie udało.

Arabski

Alfabet arabski zdominował język na najdłuższy okres czasu. Wiązał się on z najazdem arabskim na wyspę. Głównymi problemami, we wprowadzeniu języka był brak dźwięków, występujących w języku mikropolitańskim, w abdżarze arabskim. Próbka tekstu:

بالإضافة إلى العديد من المناطق الأخرى اҹلمجاورة
كإيران وتركيا وتشا۩د
 ومالي والسنغال. اللغة الשعربية هي
 أكبر فرع من فروع اللغات ال
سامية وتشبه إلى حد كҹبير، من ناحية البنية و
المفردات 
وغيرها
، لغاשت سام۩ية أخرى كالآرامية والعبرية
 والأمهرية. ۩للغة العربية أهمية قصوى لدى
 أتباع 
الديانة الإسلامية، فهي لغة مصدري التشرҹيع الأساسيين في الإسلام:
 القرآن،
 والأحاديث النبשوية المروية عن
 الرسول محمد بن عبد الله صلى
 الله عليه و سلم، ولا تتم الصلا
ة في الإسلام وعبادا۩ت أخرى 
إلا بإتقان بعض من كلمات
 هذه اللغة. إثر
 انتشار الإسلام، وتأسيسשه دولا، ارتفع
ت مكانة اللغة العربية، إذ أصبحت لغة السياسة

Komentarz:

  • Znaki nietypowe dla klasycznego arabskiego, typu ש, ۩ czy ҹ
  • Zaniechanie ortografii
  • Nikły wpływ na gramatykę

Cyrylica

Car Mikołaj I Romanow, planował podbić wyspę, dla tego też, stworzył cyrylicę do zapisywania języka mikropolitańskiego. Próbka tekstu:

Корона Султанату Малего Кпаю

Nie udało to się ze względów oczywistych, Micropolis nigdy nie należało do Rosji, a sam car musiał odłożyć najazd na czas bliżej nieokreślony, z powodu Wojny Krymskiej.

Współczesny

Alfabet micropolitański powstał na bazie łacińskiego, jednakże zawiera charakterystycznie dla siebie znaki diakrytyczne.

Głoska Nazwa Znaczenie Wymowa
a Allah Bóg a
ā ātrאbka rodzaj potrawy ą
b bharat królestwo b
c cabaqo kundel s
d dalat Arab d
e elenk' Grek e
ē ēcq gęś ę
f pher ha faraon f
g gohnhn moneta g
ğ ğğ deszcz dz, dź albo dż
h hamsa niemowa niemie (rodziela samogłoski)
i iudehoc Żyd j
j jākl żonkil ż
k khalat rodzaj sukna k
l lamed słonica l
m maqharat wyznawca hinduizmu m
n nuhun kobieta w ciąży n
o oitopatoc pradziadek o
p pharten ojciec p
q qu język mandaryński h (gdy stoi na końcu wyrazu, wtedy i)
r rackoct wyznawca prawosławia r
s sakat jałmużna z
t trabaqo praca t
u hukwad wymówka u
w wabāğ łabądź ł
v varh sąsiad w
x xaqhad głowa byka ks
y ydwo mydło y
z zeel cel c

Dodanie daszku (^) nad samogłoską powoduje zmiękczenie poprzedniej litery, jeżeli jest spółgłoską, lub dodanie i, jeżeli jest samogłoską. Identycznym znakiem dla spółgłosek jest apostrof ('), po literze (słowo sinus, będzie więc zapisane jako cn'uc).

Dźwięk f, można także oddać przez zbitkę ph, przy czym, żaden wyraz nie może się zaczynać literą f. (pharby, a nie farby, ale mufka i muphka są dozwolone).

Brzmienie cz i sz oddają cx i sx.

Gramatyka

Czasowniki

Odmiana czasownika zależy od osoby oraz liczby rzeczownika, który nim rządi. Odmiana czasownika soi - być

Mono (liczba pojedyncza) Etamono (liczba mnoga)
 1 osoba io cem mq cecm'y
 2 osoba tq cecq vq cecz'e
 3 osoba el, la ect elen, laen cā

Rzeczowniki

Rzeczowniki w języku micropolitańskim, maja dwa rodzaje: męski i żeński. Rzeczowniki rodzaju męskiego kończą sie spółgłoską a żeńskiego samogłoską. Rzeczownik rządi przymiotnikiem i czasownikiem.

Przymiotniki

Przymiotnik określa rzeczownik, dlatego też występuje w tym samym rodzaju co określany rzeczownik. Stopniuje się je pięciostopniowo, w dodatku nie ma przeciwskazań w stopniowaniu przymiotników typu: drewniany, metalowy.

Stopniowanie przymiotnika adurnar - wodnisty.

  • Adurnar
  • Bênadurnar
  • Muibênadurnar
  • Grandemuibênadurnar
  • Arqg'randemuibênadurnar

Przymiotniki się stopniuje regularnie.

Przyimki

Wszelkie przyimki zastępuje wyraz abr.

Choğjeno abr cada! - Chodź do domu!

Tryb rozkazujący

Trzyb rozkazujący tworzy jak w języku polskim, ale dodaje się także partykułę wzmacniającą że i/lub no (choğje, choğno, choğjeno).

Wymowa

Zbitki samogłosek, o ile nie są rozdzielone "h" są pomijane z wyjątkiem pierwszej (aerozol czyta się jako arozol, ale aherozol jako aerozol).

Liczebiki

System liczenia jest dziesiętny, przy czym liczebniki złożone, łączy się za pomocą spójnika ÿ, czytanego jako a.

kalat - liczba
0 - nada
1 - un
2 - dva
3 - sxa
4 - va
5 - penk
6 - ciete
7 - sxataim
8 - besx
9 - dort
10 - cenk
11 - un ÿ cenk
12 - dva ÿ cenk
...
20 - dvacenk
30 - sxacenk
40 - vacenk
50 - penkcenk
60 - cietecenk
70 - sxataimcenk
80 - besxcenk
90 - dortcenk
100 - cn'kwat
101 - un ÿ cn'kwat
...
121 - un ÿ dvacenk ÿ cn'kwat
...
200 - dvacn'kwat
...
1000 - sufur
10 000 - cenksufur
100 000 - cn'kwatsufur
1 000 000 - ml'he

Dzialekty

Mimo iż używany jest głównie w Micropolis, język ten wyewoluował w trzy dialekty:

  • Vycokq Mk'ropolc' Aivai
  • Cr'ednq Mk'ropolc' Aivai
  • Ns'kq Mk'ropolc' Aivai

Pierwszy jest językiem urzędowym, oficjalnym i nauczanym w Micropolis.
Drugi jest językiem mówionym.

Język Staromikropolitański

Język Staromikropolitański był językiem urzędowym Micropolis przed najazdem Mogołów. Podczas okresu okupacji, nasiliła się dyglosja języka, w skutek czego jego używanie zostało zarzucone i stał się jezykiem martwym. Alty Mk'ropolc' Aivai (Język Staromikropolitański) zachował się głównie w tekstach liturgicznych i jest używany obecnie w celach sakralnych. Język ten jest językiem stosującym skomplikowane formy gramatyczne. Próby wprowadzenia staromikropolitańskiego jako języka mówionego i urzędowego, zakończyły się niepowodzeniem, z uwagi na znaczne braki w słownictwie.

Historia

Za historyczny początek języka uznaje się panowanie Jahryi. Wówczas powstał też pierwszy alfabet, przeznaczony do zapisywania języka. Największy rozkwit języka, przypada na panowanie Numady. Zaś zarzucenie jego używania, datuje się na najazd Mogołów.

Próbki tekstu

Fragment listu:

Javorn! Gof un makaraja, ve ahalajat, abr soek. Zakat waern f saakaszwalat wuarek zczyt nak majit.
Beorn ja ystenlaja, wjan sumo ghry sem soahwaly. Cuk gry sen matratat, wpryh dek jadoh. Saleem!

Komentarz:

  • zapożyczenia z arabskiego (zakat i saleem), co wnioskuje że tekst pochodzi z okresu po najeździe arabskim
  • proces wypierania przyimków przez słówko "abr", wskazuje to na okres nasilenia dyglosji

Przyśpiewka ludowa:

Saakaszwal anhui.
Ben jok is frek dui.
An kalat sem un watahaj.
Mindeki ybret fanal aji.
Son salat umma khalaji.
An kalat sem un watahaj.

Sakaszwal.
Jok is frek nugai daal.
Ken un mat waal.
Son munat bjaar.
Sakaszwal.

Komentarz:

  • ubogość sylab, typowa dla wczesnego mikropolitańskiego
  • melodyjność jezyka, występująca po sprowadzeniu buddyzmu do kraju

Słowa odmienne od polskich

dzień dobry - sxalom (szalom)
do widzenia - pharat (farat)
tak - oei (wyjątek! czytamy go tak jak się pisze, ale ściągając głoski, czyli po polsku oei)
nie - io (jo)
proszę - aqatra (ahatra)
dziękuję - daha (daa)
przepraszam - cahakasxval (saakaszwal)
jak się czujesz - naranqa (naranha)
dobrze - sahat (zaat)
źle - oio (ojo)
język mikropolitański - Mk'ropolc' Aivai (mikropolis ajwaj)
zagranica - avadamk'rpolc'îat (awadamikropolisijat)
wiara - m'am (imam)
internet - bharat calvaya (barat salwaja)
komputer - l'aqa câdra (ilaha siadra)
myszka - ataqat (atahat)
klawiatura - caiar (sajar)
ekran/monitor - mujda (mużda)
kościół - tacarat (tasarat)
meczet - orhîat (orijat)

Modlitwa Ojcze Nasz

Pharten nasx, abr coi abr nêbê,
cv'ècq sè m'ê Tvoie.
Abrvhod ruwat Tvoie.
Ecta Tvoia vola abr nêbê un zêmq.
Qleba nasxego zoğennego dai nam ğsâi.
Un odpusc'q nam nasxe viny.
Abr my odpusxcxamy nasxym vn'ovaicom.
Un eta vuğ nas na pokusxenê.
Abr sbav nas od zwego.