Naprawiaj z nami Micropedię! Micropedia:Restart

Nowa Micropedia jest jeszcze w fazie beta. W razie problemów, napisz maila na pomoc@wiki.mikronacje.info albo zgłoś go na kanale na Mikronacyjnym Discordzie!

Język surmeński: Różnice pomiędzy wersjami

Z Micropedia
WizualnieWikikod
imported>Pel Nander
mNie podano opisu zmian
Nie podano opisu zmian
Linia 1: Linia 1:
Język surmeński powstał ze względu na chęć stworzenia odrębnej kultury surmeńskiej poprzez język inny niż język polski, należy obok języka nowosurmeńskiego do grupy języków grekosłowiańskich, stanowiących z blisko spokrewnioną grupą zachodniosłowiańską część rodziny języków indoeuropejskich. Jest to jeden z dwóch języków urzędowych w [[Surmenia|Surmenii]].
{{Język infobox
|regulacja=Ministerstwo Dziedzictwa Narodowego
|użycie=[[Surmenia]]
|grupa=Grekosłowiański
|kolejność=SVO
|podstawy=grecki, serbsko–chorwacki, bułgarski, macedoński
|pismo=Greka surmeńska}}


==Surmeński a polski==
'''Język surmeński''' ('''συρμενηισκα γλοσσα''', ''surmenijska glossa'') – język należący do grupy języków grekosłowiańskich, powstały w wyniku zsynkretyzowania mowy prasłowiańskiej i helleńskiej w [[Surmenia|Surmenii]]. Pod koniec 2008 roku rozpoczął się proces przywracania tego języka do powszechnego użycia w ramach hellenizacji państwa. Posługuje się pismem zwanym greką surmeńską, opartym na standardowej grece, a także na alfabecie łacińskim i cyrylicy.
Główne cechy różniące język surmeński od polskiego to m. in.:
* akcent padający zawsze na pierwszą sylabę
* zanik spółgłosek miękkich: wymowa spółgłosek szczelinowej dziąsłowo-podniebiennej bezdźwięcznej [ɕ] i dźwięcznej [ʑ] została "utwardzona" do [s] i [z]
* końcówka -ji w dopełniaczu rzeczowników zakończonych na -ia zamiast polskiej -ii (Surmenii -> Surmenji)
* dialekty centralny i wschodni znacznie odbiegające w wymowie czysto polskiej
* liczebniki zapożyczone z języków grupy południowosłowiańskiej


==Alfabet i wymowa==
==Alfabet==
Alfabet surmeński jest oparty na alfabecie łacińskim i składa się z liter: Aa Bb Cc Čč Dd Ďď Ee Ẽẽ Ff Gg Hh Ii Jj Kk Ll Ľľ Mm Nn Ňň Oo Õõ Pp Rr Ss Šš Tt Ťť Uu Vv Yy Zz Žž. Występują również dwa dwuznaki: Ch Dž.
Język surmeński używa specjalnego rodzaju alfabetu greckiego, który przeszedł szereg modyfikacji na przestrzeni dziejów, nazywanego greką surmeńską. Alfabet składa się z 27 liter, niektóre z nich złożone są z dwóch znaków, lecz traktuje się je jak jedną literę. Poszczególne litery alfabetu są ułożone w porządku łacińskim.


Wymowa znaków diaktrycznych i spotykanych dwuznaków (w zależności od dialektów):
{|
* Čč - jak polskie "cz" [tʂ] (dialekt zachodni) lub jak czeskie "č" [tʃ] (dialekt centralny i wschodni)
!Litery<br />drukowane !! Transkrypcja<br />łacińska !! Polski<br />odpowiednik<br />brzmieniowy !! Wymowa<br /><small>(wg standardu IPA)</small>
* Ďď - jak polskie "dź" [ʥ] (dialekt zachodni), jak polskie "dz" [ʣ] (dialekt centralny) lub jak czeskie "ď" [ɟ] (dialekt wschodni)
|-
* Ẽẽ - jak polskie "ę" [ɛ̃] (wszystkie dialekty)
|Α α
* Hh - jak polskie "ch" [x] (dialekt zachodni i wschodni) lub jak czeskie "h" [ɦ] (dialekt centralny)
|A а
* Ľľ - jak polskie "ł" [w] (dialekt zachodni i centralny), jak chorwackie "lj" [ʎ] (dialekt centralny) lub jak albańskie "ll" [ɫ] (dialekt wschodni)
|a
* Ňň - jak polskie "ń" [ɲ] (wszystkie dialekty)
|''[ a ]''
* Õõ - jak polskie "ą" [ɔ̃] (wszystkie dialekty)
|-
* Šš - jak polskie "sz" [ʂ] (dialekt zachodni) lub jak czeskie "š" [ʃ] (dialekt centralny i wschodni)
|Б б
* Ťť - jak polskie "ć" [ʨ] (dialekt zachodni i centralny) lub jak czeskie "ť" [c] (dialekt wschodni)
|B b
* Vv - jak polskie "w" [v] (wszystkie dialekty)
|b
* Žž - jak polskie "ż" [ʐ] (dialekt zachodni) lub jak czeskie "ž" [ʒ] (dialekt centralny i wschodni)
|''[ b ]''
* Ch - jak polskie "ch" [x] (wszystkie dialekty)
|-
* Dž - jak polskie "dż" [ʤ] (wszystkie dialekty)
|C c
|C c
|c
|''[ ʦ ]''
|-
|Δ δ
|D d
|d
|''[ d̪ ]''
|-
|Ε ε
|E e
|e
|''[ e ]''
|-
|Φ φ
|F f
|f
|''[ f ]''
|-
|Γ γ
|G g
|g
|''[ g ]''
|-
|Χ χ
|H h
|ch
|''[ x ]''
|-
|Η η
|I i
|i
|''[ i ]''
|-
|Ι ι
|J j
|j
|''[ j ]''
|-
|Κ κ
|K k
|k
|''[ k ]''
|-
|Λ λ
|L l
|l
|''[ l ]''
|-
|Μ μ
|M m
|m
|''[ m ]''
|-
|Ν ν
|N n
|n
|''[ n ]''
|-
|Νι νι
|Nj nj
|ń
|''[ ɲ ]''
|-
|Ο ο
|O o
|o
|''[ o ]''
|-
|Π π
|P p
|p
|''[ p ]''
|-
|Ρ ρ
|R r
|r
|''[ r ]''
|-
|Σ σς
|S s
|s
|''[ s ]''
|-
|Τ τ
|T t
|t
|''[ t ]''
|-
|Υ υ
|U u
|u
|''[ u ]''
|-
|Β β
|V v
|w
|''[ v ]''
|-
|Ζ ζ
|Z z
|z
|''[ z ]''
|-
|Θ θ
|Sx sx
|sz
|''[ ʃ ]''
|-
|ΤΘ τθ
|cx
|cz
|''[ ʧ ]''
|-
|ΖΘ ζθ
|zx
|ż
|''[ ʒ ]''
|-
|Ω ω
|Ww
|ł
|''[ w ]''
|}


UWAGA! w jęsyku surmeńskim NIE MA znaku "w"! Jako zamiennik stosuje się znak "v" wymawiany jak znak "w".


==Koniugacja==
==Przykładowy tekst==
Bezokolicznik w języku surmeńskim kończy się na -ť, lecz odmienia się jak w języku polskim. Na przykład: gubić = gubiť, lecz gubisz = gubiš
Modlitwa "Ojcze nasz" - ''Μολητβα "Ναθ Πατερε"''


==Słownik polsko-surmeński==
'''Greka surmeńska'''<br />
Niektóre zwroty, słowa i wyrażenia różnią się od tych z języka polskiego. Oto one:
Ναθ Πατερε κοιη ση βε Υρανο,<br />
* Dzień Dobry - Dobrydnes
Δα бηδη σβετο ημιε Τβε,<br />
* Witam - Dobrodošli (Dobrodoszli)
Δα πρηηδε Βασηλειο Τβε,<br />
* Do Widzenia/Do zobaczenia - Doveďenia (Dowedzeńia)
Δα бηδη βολια Τβα,<br />
* Tak - Da
Καο βε Υρανο, τακοζθε βε Ζεμλια.<br />
* Nie - Ne
* Uwaga (Ostrzeżenie) - Pozor
* Się - Se
* Cię, Ciebie - Ce, Cebe
* Ups - Joj
* Dziś, dzisiaj - Dnes
* Życie - Život
* Pisać - Skrybať
* Żyd - Žed
* Komputer - Ordiner
* Mysz (komputerowa) - Krsak
* Urząd - Urad


==Liczebniki==
Δα δαβαθ δνες να μη κρυχ σβακδενη<br />
W języku surmeńskim występują inne liczebniki, niż w języku polskim. Oto one: 0 - zro
Η δα οτπυστηθ δυγε ναθε,<br />
1 - jedan
Καο η μη οτπυστημο οω δυζθνηκε.<br />
2 - dva
Η δα νε ζбραθ να μη βε ναπαστ,<br />
3 - tri
Αλη δα βηбαβαθ να μη ηζ να ζλο,<br />
4 - čteri
Αμεν.
5 - pet
6 - set
7 - sedan
8 - osan
9 - devat
10 - desat
11 - desat-jedan
...  
20 - dvadesat
21 - dvadesat-jedan
...
30 - tridesat
40 - čterdesat
50 - petdesat
60 - setdesat
70 - sedandesat
80 - osandesat
90 - devatdesat
100 - stad
200 - dvastad
...
1000 - tičad
1000000 - millad


Aby utworzyć liczebnik porządkowy, należy dodać odpowiednio odmienioną końcówkę -ny, np. trzydziesty - tridesatny, trzydziesta - tridesatna
'''Transkrypcja łacińska'''<br />
Nasx Patere koji si ve Urano,<br />
Da bidi sveto imje Tve,<br />
Da priide Vasilejo Tve,<br />
Da bidi volja Tva,<br />
Kao ve Urano, takozxe ve Zemlja.<br />


==Próbka tekstu - modlitwa "Ojcze Nasz"==
Da davasx dnes na mi kruh svakdeni<br />
<pre>Ojče naš, ktorys jest v nebie
I da otpustisx duge nasxe,<br />
sviẽť se imiẽ Tvoje;
Kao i mi otpustimo ow duzxnike.<br />
pryjď krolestvo Tvoje;
I da ne zbrasx na mi ve napast,<br />
bõď vola Tvoja jako v nebie tak i na ziemi;
Ali da vibavasx na mi iz na zlo,<br />
chleba našego povšedniego daj nam ďisiaj;
Amen.
i odpusť nam naše viny, jako i my odpuščamy našym vinovajcom;
i nevoď nas na pokušenie;
ale nas zbav ode Zľego.
Amen.</pre>


==Zobacz też==
'''Tłumaczenie dosłowne'''<br />
* [[Surmenia]][[Kategoria:Języki sztuczne]]
Nasz Ojcze, który jest w Niebie,<br />
Niech będzie święte imię Twoje,<br />
Niech przyjdzie Królestwo Twoje,<br />
Niech będzie wola Twoja,<br />
Jak w Niebie, także w (na) Ziemi.<br />
 
Daj dziś nam chleb powszedni<br />
I odpuść grzechy nasze,<br />
Jak i my odpuszczamy winowajcom.<br />
I nie bierz nas w kuszenie,<br />
Ale wybaw nas ze zła,<br />
Amen.
[[Kategoria:Języki sztuczne]]
[[Kategoria:Surmenia]]
[[Kategoria:Surmenia]]

Wersja z 22:19, 13 cze 2009

Język surmeński
Regulowany przez Ministerstwo Dziedzictwa Narodowego
Używany w Surmenia
Grupa językowa Grekosłowiański
Kolejność zdania SVO
Podstawy słowotwórcze grecki, serbsko–chorwacki, bułgarski, macedoński
Pismo Greka surmeńska

Język surmeński (συρμενηισκα γλοσσα, surmenijska glossa) – język należący do grupy języków grekosłowiańskich, powstały w wyniku zsynkretyzowania mowy prasłowiańskiej i helleńskiej w Surmenii. Pod koniec 2008 roku rozpoczął się proces przywracania tego języka do powszechnego użycia w ramach hellenizacji państwa. Posługuje się pismem zwanym greką surmeńską, opartym na standardowej grece, a także na alfabecie łacińskim i cyrylicy.

Alfabet

Język surmeński używa specjalnego rodzaju alfabetu greckiego, który przeszedł szereg modyfikacji na przestrzeni dziejów, nazywanego greką surmeńską. Alfabet składa się z 27 liter, niektóre z nich złożone są z dwóch znaków, lecz traktuje się je jak jedną literę. Poszczególne litery alfabetu są ułożone w porządku łacińskim.

Litery
drukowane		 Transkrypcja
łacińska		 Polski
odpowiednik
brzmieniowy		 Wymowa
(wg standardu IPA)
Α α A а a [ a ]
Б б B b b [ b ]
C c C c c [ ʦ ]
Δ δ D d d [ d̪ ]
Ε ε E e e [ e ]
Φ φ F f f [ f ]
Γ γ G g g [ g ]
Χ χ H h ch [ x ]
Η η I i i [ i ]
Ι ι J j j [ j ]
Κ κ K k k [ k ]
Λ λ L l l [ l ]
Μ μ M m m [ m ]
Ν ν N n n [ n ]
Νι νι Nj nj ń [ ɲ ]
Ο ο O o o [ o ]
Π π P p p [ p ]
Ρ ρ R r r [ r ]
Σ σς S s s [ s ]
Τ τ T t t [ t ]
Υ υ U u u [ u ]
Β β V v w [ v ]
Ζ ζ Z z z [ z ]
Θ θ Sx sx sz [ ʃ ]
ΤΘ τθ cx cz [ ʧ ]
ΖΘ ζθ zx ż [ ʒ ]
Ω ω Ww ł [ w ]


Przykładowy tekst

Modlitwa "Ojcze nasz" - Μολητβα "Ναθ Πατερε"

Greka surmeńska
Ναθ Πατερε κοιη ση βε Υρανο,
Δα бηδη σβετο ημιε Τβε,
Δα πρηηδε Βασηλειο Τβε,
Δα бηδη βολια Τβα,
Καο βε Υρανο, τακοζθε βε Ζεμλια.

Δα δαβαθ δνες να μη κρυχ σβακδενη
Η δα οτπυστηθ δυγε ναθε,
Καο η μη οτπυστημο οω δυζθνηκε.
Η δα νε ζбραθ να μη βε ναπαστ,
Αλη δα βηбαβαθ να μη ηζ να ζλο,
Αμεν.

Transkrypcja łacińska
Nasx Patere koji si ve Urano,
Da bidi sveto imje Tve,
Da priide Vasilejo Tve,
Da bidi volja Tva,
Kao ve Urano, takozxe ve Zemlja.

Da davasx dnes na mi kruh svakdeni
I da otpustisx duge nasxe,
Kao i mi otpustimo ow duzxnike.
I da ne zbrasx na mi ve napast,
Ali da vibavasx na mi iz na zlo,
Amen.

Tłumaczenie dosłowne
Nasz Ojcze, który jest w Niebie,
Niech będzie święte imię Twoje,
Niech przyjdzie Królestwo Twoje,
Niech będzie wola Twoja,
Jak w Niebie, także w (na) Ziemi.

Daj dziś nam chleb powszedni
I odpuść grzechy nasze,
Jak i my odpuszczamy winowajcom.
I nie bierz nas w kuszenie,
Ale wybaw nas ze zła,
Amen.

Źródło: „https://wiki.mikronacje.info/index.php?title=Język_surmeński&oldid=8213”