Nowa Micropedia jest jeszcze w fazie beta. W razie problemów, napisz maila na pomoc@wiki.mikronacje.info albo zgłoś go na kanale na Mikronacyjnym Discordzie!
Konstytucja Scholandii: Różnice pomiędzy wersjami
imported>Dario Nie podano opisu zmian |
imported>Keradus mNie podano opisu zmian |
||
Linia 1071: | Linia 1071: | ||
</p> | </p> | ||
[[Kategoria:Scholandia| | [[Kategoria:Scholandia|K]] | ||
[[Kategoria:Konstytucje|S]] |
Wersja z 15:01, 9 sie 2006
KONSTYTUCJA
KRÓLESTWA SCHOLANDII
z dnia 28 września 2002 r.
W trosce o byt i przyszłość naszej Ojczyzny,
my, Armin Frederik, z łaski Boga Wszechmogącego Król Scholandii - wraz z
przedstawicielami Narodu Zebranymi w Parlamencie,
pragnąc na zawsze zagwarantować prawa obywatelskie, a działaniu instytucji publicznych zapewnić rzetelność i sprawność,
w poczuciu odpowiedzialności przed Bogiem i przed własnym sumieniem,
ustanawiamy Konstytucję Królestwa Scholandii
jako prawa podstawowe dla państwa
oparte na poszanowaniu wolności i sprawiedliwości, współdziałaniu władz, oraz na zasadzie pomocniczości umacniającej uprawnienia obywateli i ich wspólnot.
Wszystkich, którzy dla dobra Królestwa tę Konstytucję będą stosowali,
wzywamy, aby czynili to, dbając o zachowanie przyrodzonej godności człowieka,
jego prawa do wolności i obowiązku solidarności z innymi,
a poszanowanie tych zasad mieli za niewzruszoną podstawę naszego Państwa.
Rozdział I
SCHOLANDIA
art. 1.
Królestwo Scholandii, wirtualne państwo, jest dobrem wspólnym wszystkich obywateli.
art. 2.
Królestwo Scholandii jest konstytucyjną monarchią dziedziczną, państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości.
art. 3.
Królestwo Scholandii jest państwem jednolitym.
art. 4.
1. Władza zwierzchnia w państwie należy do Króla i Narodu.
2. Naród sprawuje władzę przez swoich przedstawicieli lub bezpośrednio.
art. 5.
Królestwo Scholandii strzeże niepodległości i nienaruszalności swojego terytorium, zapewnia wolności i prawa człowieka i obywatela oraz bezpieczeństwo obywateli, strzeże dziedzictwa kulturowego oraz zapewnia ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju.
art. 6.
1. Królestwo Scholandii stwarza warunki upowszechniania i równego dostępu do dóbr kultury, będącej źródłem tożsamości narodu scholandzkiego, jego trwania i rozwoju.
art. 7.
Organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa.
art. 8.
1. Konstytucja jest najwyższym prawem Królestwa.
2. Przepisy Konstytucji stosuje się bezpośrednio, chyba że Konstytucja stanowi inaczej.
art. 9.
Królestwo Scholandii przestrzega wiążącego go prawa międzynarodowego.
art. 10.
1. Ustrój Królestwa Scholandii opiera się na podziale i równowadze władzy ustawodawczej, władzy wykonawczej i władzy sądowniczej.
2. Władzę ustawodawczą sprawuje Parlament, władzę wykonawczą Król Scholandii i
Rąd, a władzę sądowniczą niezawisły Sąd Królewski..
art. 11.
1. Królestwo Scholandii zapewnia wolność tworzenia i działania partii politycznych.
Partie polityczne zrzeszają na zasadach dobrowolności i równości obywateli scholandzkich w celu wpływania metodami demokratycznymi na kształtowanie polityki państwa.
2. Finansowanie partii politycznych jest jawne.
art. 12.
Królestwo Scholandii zapewnia wolność tworzenia i działania związków zawodowych, organizacji społeczno-zawodowych rolników, stowarzyszeń, ruchów obywatelskich, innych dobrowolnych zrzeszeń oraz fundacji.
art. 13.
Zakazane jest istnienie partii politycznych i innych organizacji odwołujących się w swoich programach do totalitarnych metod i praktyk działania nazizmu, faszyzmu i komunizmu, a także tych, których program lub działalność zakłada lub dopuszcza nienawiść rasową i narodowościową, stosowanie przemocy w celu zdobycia władzy lub wpływu na politykę państwa albo przewiduje utajnienie struktur lub członkostwa.
art. 14.
Królestwo Scholandii zapewnia wolność prasy i innych środków społecznego przekazu.
art. 15.
1. Ustrój terytorialny Królestwa Scholandii zapewnia decentralizację władzy publicznej.
2. Zasadniczy podział terytorialny państwa uwzględniający więzi społeczne, gospodarcze lub kulturowe i zapewniający jednostkom terytorialnym zdolność wykonywania zadań publicznych określa ustawa.
art. 16.
1. Ogół mieszkańców jednostek zasadniczego podziału terytorialnego jeśli
liczba mieszkańców wynosi więcej niż 20 mieszkańców posiadających własną
rezydencję lub zameldowanych i posiadających aktualne prawo do udziału w
wyborach samorządowych i prowincjonalnych, stanowi z mocy prawa wspólnotę samorządową.
2. Samorząd terytorialny uczestniczy w sprawowaniu władzy publicznej.
Przysługującą mu w ramach ustaw istotną część zadań publicznych samorząd wykonuje w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.
art. 17.
1. W drodze ustawy można tworzyć samorządy zawodowe, reprezentujące osoby wykonujące zawody zaufania publicznego i sprawujące pieczę nad należytym wykonywaniem tych zawodów w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony.
2. W drodze ustawy można tworzyć również inne rodzaje samorządu.
Samorządy te nie mogą naruszać wolności wykonywania zawodu ani ograniczać wolności podejmowania działalności gospodarczej.
art. 18.
Małżeństwo, rodzina, macierzyństwo i rodzicielstwo znajdują się pod ochroną i opieką Królestwa Scholandii.
art. 19.
Gospodarka rynkowa oparta na wolności działalności gospodarczej, własności prywatnej oraz solidarności
i współpracy partnerów społecznych stanowi podstawę ustroju gospodarczego Królestwa Scholandii.
art. 20.
1. Królestwo Scholandii chroni własność i prawo dziedziczenia.
2. Wywłaszczenie jest dopuszczalne jedynie wówczas, gdy jest dokonywane na cele publiczne i za słusznym odszkodowaniem.
art. 21.
Ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny.
art. 22.
Praca znajduje się pod ochroną Królestwa Scholandii.
Państwo podejmuje
starania w celu umożliwienia jak największej ilości obywateli znalezienia
zatrudnienia i utrzymania się.
art. 23.
1. Kościoły i inne związki wyznaniowe są równouprawnione.
2. Władze publiczne w Królestwie Scholandii zachowują bezstronność w sprawach przekonań religijnych, światopoglądowych i filozoficznych, zapewniając swobodę ich wyrażania w życiu publicznym.
3. Stosunki między państwem a kościołami i innymi związkami wyznaniowymi są kształtowane na zasadach poszanowania ich autonomii oraz wzajemnej niezależności każdego w swoim zakresie, jak również współdziałania dla dobra człowieka i dobra wspólnego.
4. Nie może zostać zarejestrowana w Królestwie wspólnota religijna, której
najwyższa władza zwierzchnia nie leży na obszarze Królestwa.
art. 24.
1. Siły Zbrojne Królestwa Scholandii służą ochronie niepodległości państwa i niepodzielności jego terytorium oraz zapewnieniu bezpieczeństwa i nienaruszalności jego granic.
2. Siły Zbrojne zachowują neutralność w sprawach politycznych oraz podlegają cywilnej i demokratycznej kontroli.
art. 25.
W Królestwie Scholandii językiem urzędowym jest język polski, innymi
dopuszczonymi językami oficjalnymi: rosyjski, ukraiński, niemiecki, angielski.
W poszczególnych prowincjach jeden lub kilka z tych języków mogą zostać,
uchwałą Parlamentu, ustanowione językami urzędowymi obok języka polskiego.
art. 26.
1. Godłem Królestwa Scholandii są wizerunki horyzontalne trzech czarnych lwów, ustawionych pionowo nad sobą wzajemnie w złotym polu.
2. Barwami Królestwa Scholandii są kolory czarny i złoty, Jego flaga państwową złożenie czarnych i złotych kwadratów na przemian z herbem państwowym pośrodku.
3. Hymnem Królestwa Scholandii jest pieśń: „Boże, Ojcze wszystkich ludów”.
4. Godło, barwy i hymn Królestwa Scholandii podlegają ochronie prawnej.
5. Szczegóły dotyczące godła, barw i hymnu określa ustawa.
art. 27.
Stolicą Królestwa Scholandii jest Królewskie Miasto Scholopolis.
Rozdział II
WOLNOŚCI, PRAWA I OBOWIąZKI
CZŁOWIEKA I OBYWATELA
ZASADY OGÓLNE
art. 28.
Przyrodzona i niezbywalna godność człowieka stanowi źródło wolności i praw człowieka i obywatela.
Jest ona nienaruszalna, a jej poszanowanie i ochrona jest obowiązkiem władz publicznych.
art. 29.
1. Wolność człowieka podlega ochronie prawnej.
2. Każdy jest obowiązany szanować wolności i prawa innych.
Nikogo nie wolno zmuszać do czynienia tego, czego prawo mu nie nakazuje.
3. Ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej, albo wolności i praw innych osób.
Ograniczenia te nie mogą naruszać istoty wolności i praw.
art. 30.
Wszyscy obywatele i mieszkańcy aktywni Królestwa Scholandii mają prawo do równego
traktowania przez władze publiczne. Nikt, kto wypełnia podstawowe wymagania życia
w wirtualnym państwie (korzystanie z żywienia i zamieszkanie), nie może być
dyskryminowany z jakiejkolwiek przyczyny
art. 31.
1. Kobieta i mężczyzna w Królestwie Scholandii mają równe prawa w życiu rodzinnym, politycznym, społecznym i gospodarczym.
2. Kobieta i mężczyzna mają w szczególności równe prawo do kształcenia, zatrudnienia i awansów, do jednakowego wynagradzania za pracę jednakowej wartości, do zabezpieczenia społecznego oraz do zajmowania stanowisk, pełnienia funkcji oraz uzyskiwania godności publicznych i odznaczeń.
art. 32.
1. Obywatelstwo może także osobie fizycznej zostać nadane na mocy dekretu królewskiego, na własny wniosek zainteresowanego.
Szczegóły prawne nadania obywatelstwa scholandzkiego określa ustawa.
2. Pozbawienie obywatelstwa może się
dokonać tylko na mocy Dekretu Królewskiego w przypadku ciężkich przestępstw
przeciw państwu lub narodowi. Pozbawienie
obywatelstwa może wnioskować sam zainteresowany, Sąd Królewski, Parlament za
pomocą uchwały, lub dokonać go może Król z własnej inicjatywy. Dekret o
pozbawieniu obywatelstwa musi zawierać uzasadnienie, wskazujące poważne
powody i wymieniająca przepisy prawa, złamane przez obywatela. Od Dekretu o
pozbawieniu obywatelstwa przysługuje odwołanie do Sądu Królewskiego w
terminie 7 dni.
art. 33.
1. Królestwo Scholandii zapewnia obywatelom scholandzkim należącym do mniejszości narodowych i etnicznych wolność zachowania i rozwoju własnego języka, zachowania obyczajów i tradycji oraz rozwoju własnej kultury.
2. Mniejszości narodowe i etniczne mają prawo do tworzenia własnych instytucji edukacyjnych, kulturalnych i instytucji służących ochronie tożsamości religijnej oraz do uczestnictwa w rozstrzyganiu spraw dotyczących ich tożsamości kulturowej.
art. 34.
Podczas pobytu za granicą w świecie wirtualnym obywatel scholandzki ma prawo do opieki ze strony Królestwa Scholandii.
art. 35.
1. Kto znajduje się pod władzą Królestwa Scholandii, korzysta z wolności i praw zapewnionych w Konstytucji.
2. Wyjątki od tej zasady, odnoszące się do cudzoziemców, określa ustawa.
WOLNOŚCI I PRAWA OSOBISTE
art. 36.
Królestwo Scholandii zapewnia każdemu człowiekowi prawną ochronę życia.
art. 37.
Nikt nie może być poddany torturom ani okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu i karaniu.
art. 38.
1. Każdemu zapewnia się nietykalność osobistą i wolność osobistą.
Pozbawienie lub ograniczenie wolności może nastąpić tylko na zasadach i w trybie określonych w ustawie.
art. 39.
1.Odpowiedzialności karnej podlega ten tylko, kto dopuścił się czynu zabronionego pod groźbą kary przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia.
2. Każdego uważa się za niewinnego, dopóki jego wina nie zostanie stwierdzona prawomocnym wyrokiem sądu.
art. 40.
1. Każdy ma prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd.
2. Wyłączenie jawności rozprawy może nastąpić ze względu na bezpieczeństwo państwa i porządek publiczny oraz ze względu na ochronę życia prywatnego stron lub inny ważny interes prywatny.
Szczegóły reguluje ustawa.
3. Wyrok ogłaszany jest publicznie w imieniu Króla.
art. 41.
Przepadek rzeczy może nastąpić tylko w przypadkach określonych w ustawie i tylko na podstawie prawomocnego orzeczenia sądu.
art. 42.
Każdy ma prawo do ochrony prawnej życia prywatnego, rodzinnego, czci i dobrego imienia oraz do decydowania o swoim życiu osobistym.
art. 43.
Zapewnia się wolność i ochronę tajemnicy komunikowania się.
Ich ograniczenie może nastąpić jedynie w przypadkach określonych w ustawie i w sposób w niej określony.
art. 44.
Zapewnia się nienaruszalność mieszkania, posesji, prywatnej strony www.
Przeszukanie mieszkania, pomieszczenia lub pojazdu może nastąpić jedynie w przypadkach określonych w ustawie i w sposób w niej określony.
art. 45.
1. Nikt nie może być obowiązany inaczej niż na podstawie ustawy do ujawniania informacji dotyczących jego osoby.
2. Władze publiczne nie mogą pozyskiwać, gromadzić i udostępniać innych informacji o obywatelach niż niezbędne w demokratycznym państwie prawnym.
3. Każdy ma prawo dostępu do dotyczących go urzędowych dokumentów i zbiorów danych.
Ograniczenie tego prawa może określić ustawa.
4. Każdy ma prawo do żądania sprostowania oraz usunięcia informacji nieprawdziwych, niepełnych lub zebranych w sposób sprzeczny z ustawą.
5. Zasady i tryb gromadzenia oraz udostępniania informacji określa ustawa.
art. 46.
1. Każdemu zapewnia się wolność poruszania się po terytorium Królestwa Scholandii oraz wyboru miejsca zamieszkania i pobytu.
2. Każdy może swobodnie opuścić terytorium Królestwa Scholandii.
3. Wolności, o których mowa w ust. 1 i 2, mogą podlegać ograniczeniom określonym w ustawie.
4. Obywatela scholandzkiego nie można wydalić z kraju ani zakazać mu powrotu do kraju.
art. 47.
1. Każdemu zapewnia się wolność sumienia i religii.
2. Wolność religii obejmuje wolność wyznawania lub przyjmowania religii według własnego wyboru oraz uzewnętrzniania indywidualnie lub z innymi, publicznie lub prywatnie, swojej religii przez uprawianie kultu, modlitwę, uczestniczenie w obrzędach, praktykowanie i nauczanie.
Wolność religii obejmuje także posiadanie świątyń i innych miejsc kultu w zależności od potrzeb ludzi wierzących oraz prawo osób do korzystania z pomocy religijnej tam, gdzie się znajdują.
3. Wolność uzewnętrzniania religii może być ograniczona jedynie w drodze ustawy i tylko wtedy, gdy jest to konieczne do ochrony bezpieczeństwa państwa, porządku publicznego, zdrowia, moralności lub wolności i praw innych osób.
4. Nikt nie może być zmuszany do uczestniczenia ani do nie uczestniczenia w praktykach religijnych.
5. Nikt nie może być obowiązany przez organy władzy publicznej do ujawnienia swojego światopoglądu, przekonań religijnych lub wyznania.
art.48.
1. Każdemu zapewnia się wolność wyrażania swoich poglądów oraz pozyskiwania i rozpowszechniania informacji.
2. Cenzura prewencyjna środków społecznego przekazu oraz koncesjonowanie prasy są zakazane.
Ustawa może wprowadzić obowiązek uprzedniego uzyskania koncesji na prowadzenie stacji radiowej lub telewizyjnej.
art. 49.
1. Cudzoziemcy mogą korzystać z prawa azylu w Królestwie Scholandii na zasadach określonych w ustawie.
2. Cudzoziemcowi, który w Królestwie Scholandii poszukuje ochrony przed prześladowaniem, może być przyznany status uchodźcy.
WOLNOŚCI I PRAWA POLITYCZNE
art. 50.
Każdemu zapewnia się wolność organizowania pokojowych zgromadzeń, czatów,
forów i uczestniczenia w nich.
Ograniczenie tej wolności może określać ustawa.
art. 51.
1. Każdemu zapewnia się wolność zrzeszania się.
2. Zakazane są zrzeszenia, których cel lub działalność są sprzeczne z Konstytucją lub ustawą.
O odmowie rejestracji lub zakazie działania takiego zrzeszenia orzeka sąd.
3. Ustawa określa rodzaje zrzeszeń podlegających sądowej rejestracji, tryb tej rejestracji oraz formy nadzoru nad tymi zrzeszeniami.
art. 52.
1. Zapewnia się wolność zrzeszania się w związkach zawodowych, organizacjach społeczno-zawodowych rolników oraz w organizacjach pracodawców.
2. Związki zawodowe oraz pracodawcy i ich organizacje mają prawo do rokowań, w szczególności w celu rozwiązywania sporów zbiorowych, oraz do zawierania układów zbiorowych pracy i innych porozumień.
3. Związkom zawodowym przysługuje prawo do organizowania strajków pracowniczych i innych form protestu w granicach określonych w ustawie.
4.
Ze względu na dobro publiczne ustawa może ograniczyć prowadzenie strajku lub zakazać go w odniesieniu do określonych kategorii pracowników lub w określonych dziedzinach.
art. 53.
Obywatele scholandzcy korzystający z pełni praw publicznych mają prawo dostępu do służby publicznej na jednakowych zasadach.
art. 54.
1. Obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne.
2. Prawo do uzyskiwania informacji obejmuje dostęp do dokumentów oraz
wgląd w protokoły debat kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów.
3. Ograniczenie prawa, o którym mowa w ust. 1 i 2, może nastąpić wyłącznie ze względu na określone w ustawach ochronę wolności i praw innych osób i podmiotów gospodarczych oraz ochronę porządku publicznego, bezpieczeństwa lub ważnego interesu gospodarczego państwa.
4. Tryb udzielania informacji, o których mowa w ust. 1 i 2, określają ustawy, a w odniesieniu do
Parlamentu jego regulamin.
art. 55.
Obywatel
Scholandzki ma prawo udziału w referendum oraz prawo wybierania posłów oraz
przedstawicieli do organów samorządu terytorialnego, jak również prawo bycia
wybieranym do tych organów, jeżeli:
a) Jest obywatelem Królestwa Scholandii najpóźniej od dnia
poprzedzającego dzień ogłoszenia wyborów
i najpóźniej w dniu
glosowania kończy 14 lat, z zachowaniem regulacji art. 84, punkt b.
b) Posiada zamieszkanie czasowe lub stałe na terenie Królestwa od
przynajmniej 14 dni przed dniem wyborów i w samym dniu wyborów
c) Jego stan zdrowia nie spadł poniżej 30% punktów zdrowia, co
czyni go z mocy prawa niezdolnym do aktu wyborczego
d) Nie został ubezwłasnowolniony wyrokiem sądu
art. 56.
Każdy ma prawo składać petycje, wnioski i skargi w interesie publicznym, własnym lub innej osoby za jej zgodą do organów władzy publicznej.
Tryb rozpatrywania petycji, wniosków i skarg określa ustawa.
WOLNOŚCI I PRAWA EKONOMICZNE, SOCJALNE I KULTURALNE
art. 57.
1. Każdy ma prawo do własności, innych praw majątkowych oraz prawo dziedziczenia.
2. Własność, inne prawa majątkowe oraz prawo dziedziczenia podlegają równej dla wszystkich ochronie prawnej.
3. Własność może być ograniczona tylko w drodze ustawy i tylko w zakresie, w jakim nie narusza ona istoty prawa własności.
art. 58.
1. Każdemu zapewnia się wolność wyboru i wykonywania zawodu oraz wyboru miejsca pracy.
2. Władze publiczne prowadzą politykę zmierzającą do racjonalnego, produktywnego zatrudnienia poprzez realizowanie programów zwalczania bezrobocia, w tym organizowanie i wspieranie poradnictwa i
pośrednictwa zawodowego.
art. 59.
1. Każdy ma prawo do nauki.
2. Nauka w szkołach publicznych jest bezpłatna.
3. Ustawa może dopuścić świadczenie niektórych usług edukacyjnych przez publiczne szkoły wyższe za odpłatnością.
4.Obywatele i instytucje mają prawo zakładania szkół podstawowych, średnich, zawodowych i wyższych oraz zakładów wychowawczych.
Warunki zakładania i działalności szkół niepublicznych
a także zasady nadzoru pedagogicznego nad szkołami i zakładami wychowawczymi, określa ustawa.
5. Zapewnia się autonomię szkół wyższych na zasadach określonych w ustawie.
art. 60.
Każdemu zapewnia się wolność twórczości artystycznej, badań naukowych oraz ogłaszania ich wyników, wolność nauczania, a także wolność korzystania z dóbr kultury.
art. 61.
1. Władze publiczne prowadzą politykę zapewniającą bezpieczeństwo ekologiczne współczesnemu i przyszłym pokoleniom.
2. Ochrona środowiska jest obowiązkiem władz publicznych.
3. Każdy ma prawo do informacji o stanie i ochronie środowiska.
4. Władze publiczne wspierają działania obywateli na rzecz ochrony i poprawy stanu środowiska.Szczegóły reguluje ustawa.
art. 62.
Władze publiczne chronią konsumentów, użytkowników i najemców przed działaniami zagrażającymi ich zdrowiu, prywatności i bezpieczeństwu oraz przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi.
Zakres tej ochrony określa ustawa.
ŚRODKI OCHRONY WOLNOŚCI I PRAW
art. 63.
1. Każdy ma prawo do wynagrodzenia szkody, jaka została mu wyrządzona przez niezgodne z prawem działanie organu władzy publicznej.
2. Urzędnicy władzy publicznej odpowiadają cywilnie do określonej ustawą wysokości za zawinione wyrządzenie szkody obywatelom lub osobom prawnym.
3. Ustawa nie może nikomu zamykać drogi sądowej dochodzenia naruszonych wolności lub praw.
art. 64.
Każda ze stron ma prawo do zaskarżenia orzeczeń i decyzji wydanych w pierwszej instancji.
Wyjątki od tej zasady oraz tryb zaskarżania określa ustawa.
art. 65.
1. Każdy, czyje konstytucyjne wolności lub prawa zostały naruszone, ma prawo, na zasadach określonych w ustawie, wnieść skargę do
Sądu Królewskiego w sprawie zgodności z Konstytucją ustawy lub innego aktu normatywnego, na podstawie którego sąd lub organ administracji publicznej orzekł ostatecznie o jego wolnościach lub prawach albo o jego obowiązkach określonych w Konstytucji.
art. 66.
Praw określonych w powyższych artykułach można dochodzić w granicach określonych w ustawie.
OBOWIĄZKI
art. 67.
Obowiązkiem obywatela scholandzkiego jest wierność Królestwu Scholandii oraz troska o dobro wspólne.
art. 68.
Każdy ma obowiązek przestrzegania prawa Królestwa Scholandii.
art. 69.
Każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie.
art. 70.
1. Obowiązkiem każdego obywatela scholandzkiego jest obrona Ojczyzny.
2. Zakres powinności obronnych obywateli w czasie pokoju i wojny określa ustawa.
3. Armia Królestwa jest podczas pokoju zawodowa, służą w niej obywatele Królestwa jako żołnierze zawodowi lub kontraktowi.
4. Kobiety mają prawo do zawodowej służby wojskowej na określonych ustawą stanowiskach.
Rozdział III
ŹRÓDŁA PRAWA
art. 71.
<left>
1. Źródłami powszechnie obowiązującego prawa Królestwa Scholandii są: Konstytucja, ustawy,
dekrety królewskie, ratyfikowane umowy międzynarodowe oraz rozporządzenia
Premiera i poszczególnych ministrów.
2. Źródłami powszechnie obowiązującego prawa Królestwa Scholandii są na obszarze działania organów, które je ustanowiły, akty prawa miejscowego.
art. 72.
1. Warunkiem wejścia w życie ustaw, rozporządzeń oraz aktów prawa miejscowego jest ich ogłoszenie.
2. Zasady i tryb ogłaszania aktów normatywnych określa ustawa.
3. Umowy międzynarodowe ratyfikowane za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie są ogłaszane w trybie wymaganym dla ustaw.
Zasady ogłaszania innych umów międzynarodowych określa ustawa.
art. 73.
1. Ratyfikacja przez Królestwo Scholandii umowy międzynarodowej i jej wypowiedzenie wymaga uprzedniej zgody wyrażonej w ustawie, jeżeli umowa dotyczy:
1) sojuszy lub układów wojskowych,
2) wolności, praw lub obowiązków obywatelskich określonych w Konstytucji,
3) członkostwa Królestwa Scholandii w organizacji międzynarodowej,
4) znacznego obciążenia państwa pod względem finansowym,
5) spraw uregulowanych w ustawie lub w których Konstytucja wymaga ustawy.
2. O zamiarze przedłożenia Królowi Scholandii do ratyfikacji umów międzynarodowych, których ratyfikacja nie wymaga zgody wyrażonej w ustawie,
Premier zawiadamia Parlament.
3. Zasady oraz tryb zawierania, ratyfikowania i wypowiadania umów międzynarodowych określa ustawa.
art.74.
1. Ratyfikowana umowa międzynarodowa, po jej ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw Królestwa Scholandii, stanowi część krajowego porządku prawnego i jest bezpośrednio stosowana, chyba że jej stosowanie jest uzależnione od wydania ustawy.
2. Umowa międzynarodowa ratyfikowana za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie ma pierwszeństwo przed ustawą, jeżeli ustawy tej nie da się pogodzić z umową.
3. Jeżeli wynika to z ratyfikowanej przez Królestwo Scholandii umowy konstytuującej organizację międzynarodową, prawo przez nią stanowione jest stosowane bezpośrednio, mając pierwszeństwo w przypadku kolizji z ustawami.
art. 75.
1. Rozporządzenia są wydawane przez organy wskazane w Konstytucji, na podstawie szczegółowego upoważnienia zawartego w ustawie i w celu jej wykonania.
Upoważnienie powinno określać organ właściwy do wydania rozporządzenia i zakres spraw przekazanych do uregulowania oraz wytyczne dotyczące treści aktu.
2. Organ upoważniony do wydania rozporządzenia nie może przekazać swoich kompetencji, o których mowa w ust. 1, innemu organowi.
art. 76.
1. Uchwały Rządu oraz zarządzenia Premiera i ministrów mają charakter wewnętrzny i obowiązują tylko jednostki organizacyjnie podległe organowi wydającemu te akty.
2. Zarządzenia są wydawane tylko na podstawie ustawy.
Nie mogą one stanowić podstawy decyzji wobec obywateli, osób prawnych oraz innych podmiotów.
3. Uchwały i zarządzenia podlegają kontroli co do ich zgodności z powszechnie obowiązującym prawem.
art. 77.
Organy samorządu terytorialnego oraz terenowe organy administracji rządowej, na podstawie i w granicach upoważnień zawartych w ustawie, ustanawiają akty prawa miejscowego obowiązujące na obszarze działania tych organów.
Zasady i tryb wydawania aktów prawa miejscowego określa ustawa.</left>
ROZDZIAŁ IV. PARLAMENT
art. 78.
Parlament Królestwa Scholandii sprawuje funkcję ustawodawcze i kontrolę nad
działalnością Rządu. Do niego również należy ustalanie budżetu oraz nakładanie
ciężarów na obywateli.
art. 79.
Parlament składa się z 5 posłów wybieranych w głosowaniu
tajnym w wyborach powszechnych i bezpośrednich.
Art. 80.
$1 Każdy obywatel aktywny (wirtualny), który spełnia warunki, określone
w art. 55 Konstytucji , posiada jeden głos.
$2 Obywatele płacący podatki w wysokości przynajmniej jednej średniej
pensji posiadają jeden dodatkowy głos, płacący podatki w
wysokości co najmniej trzech średnich pensji posiadają dwa dodatkowe głosy,
zaś
płacący podatki w wysokości co najmniej siedmiu średnich pensji trzy
dodatkowe głosy.
$3 Książęta krwi, książęta,
margrafowie oraz hrabiowie jako parowie Królestwa otrzymują jeden dodatkowy
glos, niezależnie od powyższych.
$4 Odznaczeni Wielkim Krzyżem świętego Ulryka otrzymują jeden dodatkowy
głos niezależnie od powyższych.
5 Król
ustanawia każdorazowo dla przeprowadzenia Wyborów Parlamentarnych Komisję Wyborczą
, w celu zapewnienia prawidłowości i spokoju glosowania. Komisja
Wyborcza składa się z minimum
trzech obywateli, nie należących do żadnej partii politycznej i nie
kandydujących w tych wyborach, a cieszących się, według oceny Króla,
powszechnym szacunkiem. Członków Komisji Król wyznacza osobiście. Dokładne
zadania Komisji określa Dekret Królewski, zwołujący wybory.
$6 średnia pensja jest odpowiednio wcześnie przed wyborami ogłaszana przez
Ministerstwo Gospodarki lub na jego zlecenie przez odpowiednie biuro
statystyczne.
$7 Wszystkie posiadane głosy obywatel musi złożyć na
jednego kandydata lub partię.
$8 Król w wyborach nie uczestniczy i nie posiada głosów.
art. 81.
Kadencja Parlamentu trwa cztery lata scholandzkie (4 miesiące realne, nie więcej
niż 123 dni) licząc od dnia jego zwołania.
art. 82.
Nowe wybory zarządza Król w ciągu najwyżej 5 dni od rozwiązania Parlamentu.
art. 83
Do Parlamentu nie mogą zostać
wybrani wojskowi.
art. 84.
1.Bierne
prawo wyborcze ma każdy obywatel Scholandii, spełniający wymogi art. 55
2.Osoby posiadające przyznany im za zasługi tytuł szlachecki lub order Św.
Ulryka I lub II klasy otrzymują automatycznie prawo wyborcze, nawet, jeśli nie
spełniają wymogu art. 55 a) - wieku lat 14.
art. 85
Parlament ze swego grona wybiera Marszałka na okres kadencji.
art. 86
Parlament będzie zwołany na pierwsze posiedzenie w nowej kadencji w ciągu
4 dni od ogłoszenia wyników wyborów.
art. 87
1.Uchwały
Parlamentu zapadają zwykłą większością głosów w obecności
co najmniej trzech posłów, o ile Konstytucja nie stanowi inaczej.
2.
Każda uchwalona ustawa zostaje przedłożona Królowi
Scholandii do podpisania. Król ma termin 3 dni na podpisanie ustawy.
3.
Król Scholandii może odmówić podpisania ustawy.
Odmowa podpisania musi zostać uzasadniona.
4.W
przypadku odmowy podpisania ustawy
Parlament rozpatruje ją ponownie i dokonuje ponownego głosowania.
Jeśli w ponownym glosowaniu ustawa otrzyma 3 głosy z oddanych czterech (przy
czterech głosujących posłach) lub 4 głosy z oddanych 5, Król ustawę
podpisać musi.
5.Ustawa
podpisana przez Króla powraca do Parlamentu. Marszałek Parlamentu w terminie 2
dni ogłasza ustawę na stronie głównej Królestwa Scholandii w dziale: Prawo
oraz na liście dyskusyjnej Królestwa.
6.Ustawa
wchodzi w życie z dniem ogłoszenia, o ile przepisy wprowadzające ustawy nie
stanowią inaczej
art. 88.
Posiedzenia Parlamentu są jawne.
art. 89.
$1 Posłowie przed objęciem mandatu składają ślubowanie następującej treści:
"świadom obowiązku wierności wobec Królestwa Scholandii, ślubuję uroczyście i zaręczam honorem, nie ustawać w pracy na rzecz dobra
Królestwa, a troskę o jego godność, zwartość i dobrobyt mieć za najważniejsze
swoje zadanie”. Posłowie mogą zakończyć swoje ślubowanie słowami:
„tak mi dopomóż Bóg”.
$2 Odmowa złożenia ślubowania lub złożenie ślubowania innej treści jest
równoznaczna z nie przyjęciem mandatu.
art.90.
Posłowie otrzymują diety w wysokości ustalonej przez rozporządzenie
Ministerstwa Finansów. Wysokość ta nie może przekraczać równowartości dwóch
średnich pensji w gospodarce Scholandii ani być niższa niż jedna średnia
pensja.
art. 91
Posłowie korzystają tylko z takich gwarancji nietykalności jakich wymaga ich uczestnictwo w pracach Parlamentu i swobodne wyrażanie opinii oraz
glosowanie.
art.92
$1 Za treść wygłoszonych w Parlamencie przemówień, zgłoszonych wniosków,
interpelacji, zapytań oraz za niewłaściwe zachowanie podczas obrad, posłowie odpowiadają tylko przed Parlamentem.
$2 Za naruszenie praw osoby trzeciej podczas obrad
Parlamentu, poseł może być pociągnięty do odpowiedzialności sądowej za zgodą Izby
wyrażoną w uchwale.
$3 Za obrażenie godności Króla lub symboli narodowych
poseł odpowiada na równi z innymi obywatelami. Nie jest do tego konieczna
uchwała Parlamentu.
art. 93.
Za działalność nie związaną z uczestnictwem w pracach Parlamentu, posłowie odpowiadają na równi z innymi obywatelami.
art.94.
$1 Urzędy i stanowiska, których sprawowanie pociąga za sobą utratę
mandatu poselskiego określa ustawa.
$2 Posłowi nie wolno wykonywać czynności nie dających się pogodzić ze
sprawowaniem mandatu. Sprawy sporne rozstrzyga Sąd Królewski.
art. 95.
Premier Rządu Królewskiego i Ministrowie maja prawo brać udział w
posiedzeniach Parlamentu i przemawiać poza kolejnością mówców.
art.96
Posłowie mogą zwracać się do Premiera Rządu i Ministrów z interpelacjami
w sprawach dotyczących zakresu ich działania. Na interpelację Minister musi
odpowiedzieć w terminie nie przekraczającym 5 dni.
REFERENDUM
art. 97.
1. W sprawach o szczególnym znaczeniu dla państwa może być przeprowadzone referendum ogólnokrajowe.
2. Referendum ogólnokrajowe ma prawo zarządzić Parlament bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej
trzech posłów lub Król.
3. Wwynik referendum jest wiążący.
4. Ważność referendum ogólnokrajowego stwierdza Sąd Królewski.
5. Zasady i tryb przeprowadzania referendum określa ustawa.
Rozdział V
KRÓL SCHOLANDII
<left>
art. 98.
1. Król Scholandii jest najwyższym przedstawicielem Królestwa Scholandii i gwarantem ciągłości władzy państwowej.
2. Król Scholandii czuwa nad przestrzeganiem Konstytucji, stoi na straży suwerenności i bezpieczeństwa państwa oraz nienaruszalności i niepodzielności jego terytorium.
3. Król Scholandii wykonuje swoje zadania i prerogatywy w zakresie i na zasadach określonych w Konstytucji i ustawach.
art. 99.
1. Król Scholandii sprawuje swój Urząd na mocy dziedziczenia.
2. Urząd i tytuł królewski dziedziczony jest w prostej linii męskiej rodziny panującej
3. W razie braku potomków męskich Królem zostaje z mocy prawa najbliższy krewny Króla w linii bocznej, przy czym brane pod uwagę jest tylko pokrewieństwo po stronie męskiej.
Gdy i takiego kandydata brak, Królem zostaje najbliższy krewny poprzedników panującego Króla w linii prostej lub w linii bocznej.
4. W razie wygaśnięcia rodziny królewskiej Król jest wybierany przez Zgromadzenie
Narodowe, czyli Parlament oraz Parów Królestwa, czyli wszystkich
przedstawicieli Szlachty wyższej: Książąt, margrafów i hrabiów.
Zgromadzenie
powinno uwzględnić pokrewieństwo kandydata z rodziną panującą po stronie żeńskiej.
Kandydatów może zgłaszać każdy poseł,
Par Królestwa oraz Urząd Heraldyczny Królestwa Scholandii.
5. Król nie może łączyć swego urzędu z jakimkolwiek innym urzędem państwowym
w kraju ani za granicą, z zastrzeżeniem punktu 6 niniejszego artykułu.
6. Król Scholandii może zostać głową innego Państwa tylko w tym przypadku,
jeśli jego intronizacja w Scholandii była czasowo wcześniejsza.
7. W przypadku zajścia sytuacji określonej w ust. 3.
Królem Scholandii wybrany zostaje kandydat, który otrzymał więcej niż połowę ważnie oddanych głosów w Zgromadzeniu Narodowym.
Jeżeli żaden z kandydatów nie uzyska wymaganej większości, siódmego dnia po pierwszym głosowaniu przeprowadza się ponowne głosowanie.
8. W ponownym głosowaniu wyboru dokonuje się spośród dwóch kandydatów, którzy w pierwszym głosowaniu otrzymali kolejno największą liczbę głosów.
Jeżeli którykolwiek z tych dwóch kandydatów wycofa zgodę na kandydowanie, utraci prawo wyborcze lub umrze, w jego miejsce do wyborów w ponownym głosowaniu dopuszcza się kandydata, który otrzymał kolejno największą liczbę głosów w pierwszym głosowaniu.
W takim przypadku datę ponownego głosowania odracza się o dalszych 7 dni.
9. Królem Scholandii wybrany zostaje kandydat, który w ponownym głosowaniu otrzymał więcej głosów.
art. 100.
1. Król Scholandii obejmuje urząd po złożeniu wobec Zgromadzenia Narodowego następującej przysięgi:
"Obejmując z woli Bożej ("Narodu" w przypadku opisanym w art. 99 ust. 3 i 4) tron Królestwa Scholandii, uroczyście przysięgam, że dochowam wierności postanowieniom Konstytucji, będę strzegł niezłomnie godności Narodu, niepodległości i bezpieczeństwa Państwa, a dobro Ojczyzny oraz pomyślność obywateli będą dla mnie zawsze najwyższym nakazem".
Przysięga może być złożona z dodaniem zdania "Tak mi dopomóż Bóg".
2. Po złożeniu przysięgi przed zgromadzeniem Narodowym Król zajmuje swoje miejsce na tronie w sali
obrad Parlamentu i odbiera przysięgę wierności od Rady Ministrów oraz szefów najwyższych urzędów państwowych i przedstawicieli sil zbrojnych.
Szczegóły tej uroczystości określa ustawa.
3. Po złożeniu przysięgi, która jest faktycznym momentem objęcia urzędu królewskiego, Król
powinien zgodnie z tradycją, odbyć uroczystą koronację i intronizację w terminie nie późniejszym niż
20 dni.
Przepisy dotyczące koronacji i intronizacji reguluje Etykieta dworu i ustawy kościelne.
art. 101.
1. Jeżeli Król nie może przejściowo sprawować urzędu przez okres
przynajmniej 7 dni, lecz nie dłuższy niż dni 21, zawiadamia o tym Marszałka
Parlamentu, który tymczasowo, na czas nie dłuższy niż 21 dni, przejmuje
obowiązki Głowy Państwa. Gdy Król nie jest w stanie zawiadomić Marszałka
o niemożności sprawowania urzędu, wówczas o stwierdzeniu przeszkody w sprawowaniu urzędu przez Króla rozstrzyga
Sąd Królewski na wniosek Marszałka.
W razie uznania przejściowej niemożności sprawowania urzędu przez Króla
Sąd Królewski powierza Marszałkowi tymczasowe wykonywanie obowiązków Głowy Państwa.
2. W razie śmierci Króla zachodzi przypadek następstwa Tronu.
Nowy Król musi zostać zaprzysiężony w terminie do
14 dni od śmierci swego poprzednika.
3. W razie
niepełnoletności Króla lub jego trwałej niezdolności do wykonywania urzędu
, stwierdzonej przez Zgromadzenie Narodowe, albo niezdolności dłuższej niż
21 dni, obowiązki Króla przejmuje Regent, członek Rodziny Królewskiej lub,
gdyby odpowiednich osób w rodzinie Królewskiej zabrakło albo nie mogły one
sprawować tej funkcji, inny członek Izby Parów z tytułem Księcia lub
Markgrafa, który zostaje na ten Urząd wyznaczony przez Króla lub też, jeśli
jej uzyskanie jest technicznie niemożliwe,
wybrany przez Parlament większością głosów.
4. Regentowi przysługuje pełny zakres władzy królewskiej, a wyjątkiem używania tytułu i symboli Króla oraz prawa dziedziczenia.
Po ustaniu przyczyny powołania regencji Regent składa swój urząd na ręce Króla.
5. W przypadku trwałej niezdolności do sprawowania urzędu Król może zrzec się swego urzędu.
W takiej sytuacji zachodzi przypadek następstwa.
6. Króla uznaje się za pełnoletniego w wieku lat 18.
7. Osoba wykonująca tymczasowo obowiązki Głowy Państwa, jeśli nie jest Regentem, nie może postanowić o skróceniu kadencji
Parlamentu.
art. 102.
1. Król Scholandii jako reprezentant państwa w stosunkach zewnętrznych:
1) ratyfikuje i wypowiada umowy międzynarodowe, o czym zawiadamia Parlament,
2) mianuje i odwołuje pełnomocnych przedstawicieli Królestwa Scholandii w innych państwach i przy organizacjach międzynarodowych,
3) przyjmuje listy uwierzytelniające i odwołujące akredytowanych przy nim przedstawicieli dyplomatycznych innych państw i organizacji międzynarodowych.
2. Król Scholandii przed ratyfikowaniem umowy międzynarodowej może zwrócić się do
Sądu Królewskiego z wnioskiem w sprawie jej zgodności z Konstytucją.
3. Król Scholandii w zakresie polityki zagranicznej współdziała z właściwym ministrem.
art. 103.
1. Król Scholandii jest najwyższym zwierzchnikiem Sił Zbrojnych Królestwa Scholandii.
2. W czasie pokoju Król sprawuje zwierzchnictwo nad Siłami Zbrojnymi za pośrednictwem Ministra Obrony Narodowej.
3. Król mianuje Szefa Sztabu Generalnego i dowódców rodzajów Sił Zbrojnych na czas określony.
Czas trwania kadencji, tryb i warunki odwołania przed jej upływem określa ustawa.
4. Na czas wojny Król mianuje Naczelnego Dowódcę Sił Zbrojnych.
W tym samym trybie może on Naczelnego Dowódcę Sił Zbrojnych odwołać.
Kompetencje Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych i zasady jego podległości konstytucyjnym organom Królestwa Scholandii określa ustawa.
5. Król Scholandii, na wniosek Ministra Obrony Narodowej, nadaje określone w ustawach stopnie wojskowe.
6. Kompetencje Króla, związane ze zwierzchnictwem nad Siłami Zbrojnymi, szczegółowo określa ustawa.
art. 104.
Organem doradczym Króla w zakresie wewnętrznego i zewnętrznego bezpieczeństwa państwa jest Koronna Rada Bezpieczeństwa.
art. 105.
W razie bezpośredniego, zewnętrznego zagrożenia państwa Król, na wniosek
Premiera, lub z własnej inicjatywy, zarządza powszechną lub częściową mobilizację i użycie Sił Zbrojnych do obrony Królestwa Scholandii.
art. 106.
Król
Scholandii nadaje i odbiera obywatelstwo scholandzkie i wyraża zgodę na
zrzeczenie się obywatelstwa scholandzkiego. Tryb odebrania obywatelstwa musi być
zgodny z art. 31 pkt. 3.
art. 107.
Król Scholandii nadaje dziedziczne tytuły szlacheckie, ordery i odznaczenia z własnej woli lub na wniosek Prezesa Rady Ministrów.
Szczegóły określa
Dekret Królewski.
Tytuły szlacheckie nie nadają żadnych dodatkowych uprawnień
z wyjątkiem wskazanych Konstytucja praw wyborczych, podlegają jednak dziedziczeniu w primogeniturze linii męskiej oraz podlegają prawnej ochronie.
art. 108.
Król Scholandii stosuje prawo łaski.
art. 109.
Król może zwracać się z orędziem do Parlamentu, do Zgromadzenia Narodowego lub do całego Narodu.
Orędzia nie czyni się przedmiotem debaty.
art. 110.
1. W sprawach szczególnej wagi Król może zwołać Radę Koronną.
Radę Koronną tworzy Rada Ministrów obradująca pod przewodnictwem Króla.
2. Radzie Koronnej przysługują kompetencje Rady Ministrów.
art. 111.
1. Król Scholandii wydaje dekrety na zasadach określonych w artykułach powyższych.
2. Król wydaje postanowienia w zakresie realizacji pozostałych swoich kompetencji.
art. 112.
Organem pomocniczym Króla Scholandii jest Kancelaria Koronna.
Król nadaje statut Kancelarii oraz powołuje i odwołuje Szefa Kancelarii Koronnej w randze ministra.
art. 113.
1. Król Scholandii, korzystając ze swoich konstytucyjnych i ustawowych kompetencji, wydaje akty urzędowe,
czyli dekrety królewskie.
2. Akty urzędowe Króla Scholandii wymagają dla swojej ważności podpisu
Premiera, lub odnośnego ministra, który przez podpisanie aktu ponosi odpowiedzialność przed
Parlamentem.
3. Przepis ust. 2 nie dotyczy:
1) zarządzania wyborów do Parlamentu,
2) zwoływania pierwszego posiedzenia nowo wybranego Parlamentu
3) skracania kadencji
Parlamentu w przypadkach określonych w Konstytucji,
4) inicjatywy ustawodawczej,
5) zarządzania referendum ogólnokrajowego,
6) podpisywania albo odmowy podpisania ustawy,
7) zarządzania ogłoszenia ustawy oraz umowy międzynarodowej w Monitorze Rządowym
Królestwa Scholandii,
8) zwracania się z orędziem do Parlamentu, do Narodu lub do Zgromadzenia Narodowego,
9) wniosku do Sądu Królewskiego o zbadanie zgodności ustawy z Konstytucją,
10) wniosku o przeprowadzenie kontroli przez Sąd Królewski,
11) desygnowania i powoływania Premiera Rządu Królewskiego,
12) przyjmowania dymisji Rządu i powierzania mu tymczasowego pełnienia obowiązków,
13) wniosku do Parlamentu o pociągnięcie do odpowiedzialności przed Sądem Królewskim
członka
Rządu,
14) odwoływania ministra, któremu Parlament wyraził wotum nieufności,
15) zwoływania Rady Koronnej,
16) nadawania tytułów szlacheckich, orderów i odznaczeń,
17) powoływania sędziów,
18) stosowania prawa łaski,
19) nadawania obywatelstwa scholandzkiego i wyrażania zgody na zrzeczenie się obywatelstwa,
20) powoływania wszystkich sędziów
21) powoływania Prezesa Centralnego Banku Scholandii,
Rektorów państwowych uczelni
22) nadawania statutu Kancelarii Koronnej oraz powoływania i odwoływania Szefa Kancelarii Koronnej,
23) wydawania dekretów w ramach jego konstytucyjnych i ustawowych uprawnień,
24) nadawania tytułu naukowego profesora,
25) powoływania nowych uczelni
26) Dymisjonowania Premiera Rządu Królewskiego lub ministrów w wypadku rażącego
lekceważenia obowiązków lub działalności na szkodę Królestwa Scholandii
27) zrzeczenia się urzędu Króla Scholandii.</left>
Rozdział VI
RZĄD KRÓLEWSKI (Rada Ministrów) I ADMINISTRACJA RZĄDOWA
<left>
art. 114.
1. Rząd Królewski (Rada Ministrów) prowadzi samodzielnie politykę wewnętrzną
, a w porozumieniu w urzędem Królewskim także i politykę zagraniczną Królestwa Scholandii.
2. Do Rządu należą sprawy polityki państwa nie zastrzeżone dla innych organów państwowych i samorządu terytorialnego.
3. Rząd Królewski kieruje administracją rządową.
4. W zakresie i na zasadach określonych w Konstytucji i ustawach Rząd: </left>
1) zapewnia wykonanie ustaw,
2) wydaje rozporządzenia,
3) koordynuje i kontroluje prace organów administracji rządowej,
4) chroni interesy Skarbu Państwa,
5) uchwala projekt budżetu państwa,
6) kieruje wykonaniem budżetu państwa oraz uchwala zamknięcie rachunków państwowych i sprawozdanie z wykonania budżetu,
7) zapewnia bezpieczeństwo wewnętrzne państwa oraz porządek publiczny,
8) zapewnia bezpieczeństwo zewnętrzne państwa,
9) sprawuje ogólne kierownictwo w dziedzinie stosunków z innymi państwami i organizacjami międzynarodowymi,
11) sprawuje ogólne kierownictwo w dziedzinie obronności kraju,
12) określa organizację i tryb swojej pracy.
art. 115.
1. Rząd składa się z Premiera i ministrów.
2. Premier może pełnić także funkcję ministra.
3. W skład Rządu mogą być ponadto powoływani przewodniczący określonych w ustawach komitetów.
art. 116.
Premier:
1) reprezentuje Rząd,
2) kieruje pracami Rządu,
3) wydaje rozporządzenia,
4) zapewnia wykonywanie polityki Rządu i określa sposoby jej wykonywania,
5) koordynuje i kontroluje pracę członków Rządu,
6) sprawuje nadzór nad samorządem terytorialnym w granicach i formach określonych w Konstytucji i ustawach,
7) jest zwierzchnikiem służbowym pracowników administracji rządowej.
art. 117.
1. Ministrowie kierują określonymi działami administracji rządowej lub wypełniają zadania wyznaczone im przez
Premiera.
Zakres działania ministra kierującego działem administracji rządowej określają ustawy.
2. Minister kierujący działem administracji rządowej wydaje rozporządzenia.
Rząd, na wniosek
Premiera, może uchylić rozporządzenie lub zarządzenie ministra.
3. Do przewodniczącego komitetu, o którym mowa w art. 116 ust. 4, stosuje się odpowiednio przepisy odnoszące się do ministra kierującego działem administracji rządowej.
art. 118.
Członek Rządu nie może prowadzić działalności sprzecznej z jego obowiązkami publicznymi.
art. 119.
Premier i ministrowie składają wobec Króla Scholandii następującą przysięgę:
"Obejmując urząd Premiera Królewskiego Rządu Scholandii (Ministra), uroczyście przysięgam, że dochowam wierności Królowi, postanowieniom Konstytucji i innym prawom Królestwa Scholandii, a dobro Ojczyzny oraz pomyślność obywateli będą dla mnie zawsze najwyższym nakazem.
"
Przysięga może być złożona z dodaniem zdania "Tak mi dopomóż Bóg".
art. 120.
1. Przedstawicielem Rządu w prowincji jest prefekt.
2. Tryb powoływania i odwoływania oraz zakres działania prefektów określa ustawa.
art. 121.
1. W celu zapewnienia zawodowego, rzetelnego, bezstronnego i politycznie neutralnego wykonywania zadań państwa, w urzędach administracji rządowej działa korpus służby cywilnej.
2. Premier jest zwierzchnikiem korpusu służby cywilnej.
art. 122.
1. Król Scholandii desygnuje Premiera, który proponuje skład Rządu.
Król powołuje
Premiera wraz z pozostałymi członkami Rady Ministrów w ciągu 4 dni od dnia pierwszego posiedzenia
Parlamentu lub przyjęcia dymisji poprzedniego Rządu i odbiera przysięgę od członków nowo powołanego
Rządu.
2. Premier, w ciągu 5 dni od dnia powołania przez Króla, przedstawia
Parlamentowi program działania Rządu z wnioskiem o udzielenie jej wotum zaufania.
Wotum zaufania
Parlament uchwala bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej
trzech posłów.
3. W razie nie powołania Rządu w trybie ust. 1 lub nie udzielenia jej wotum zaufania w trybie ust.
2 Parlament w ciągu 3 dni od upływu terminów określonych w ust. 1 lub ust. 2 wybiera Premiera oraz proponowanych przez niego członków
Rządu bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.
Król powołuje tak wybrany
Rząd i odbiera przysięgę od jego członków.
art. 123.
1. W razie nie powołania Rady Ministrów w trybie art. 122 ust. 3 Król Scholandii w ciągu
4 dni powołuje Premiera i na jego wniosek pozostałych członków Rządu oraz odbiera od nich przysięgę.
Parlament
w ciągu 3 dni od dnia powołania Rządu przez Króla udziela mu wotum zaufania większością głosów w obecności co najmniej
trzech posłów.
2. W razie nie udzielenia Rządowi wotum zaufania w trybie określonym w ust. 1, Król skraca kadencję
Parlamentu i zarządza wybory.
art. 124.
1. Członkowie Rady Ministrów ponoszą odpowiedzialność przed Sądem Królewskim
za naruszenie Konstytucji lub ustaw, a także za przestępstwa popełnione w związku z zajmowanym stanowiskiem.
2. Uchwałę o pociągnięciu członka Rady Ministrów do odpowiedzialności przed Trybunałem Stanu
Parlament podejmuje na wniosek Króla Scholandii lub co najmniej 2 posłów większością
głosów.
art. 125.
1. Członkowie Rządu ponoszą przed Parlamentem solidarną odpowiedzialność za działalność
Rządu.
2. Członkowie Rządu ponoszą przed Parlamentem również odpowiedzialność indywidualną za sprawy należące do ich kompetencji lub powierzone im przez
Premiera.
art. 126.
1. Parlament wyraża Rządowi wotum nieufności większością ustawowej liczby posłów na wniosek zgłoszony przez co najmniej
2 posłów i wskazujący imiennie kandydata na Premiera.
Jeżeli uchwała została przyjęta przez
Parlament, Król Scholandii przyjmuje dymisję Rządu i powołuje wybranego przez
Parlament nowego Premiera, a na jego wniosek pozostałych członków Rządu oraz odbiera od nich przysięgę.
2. Wniosek o podjęcie uchwały, o której mowa w ust. 1, może być poddany pod głosowanie nie wcześniej niż po upływie
4 dni od dnia jego zgłoszenia.
Powtórny wniosek może być zgłoszony nie wcześniej niż po upływie
20 dni od dnia zgłoszenia poprzedniego wniosku.
Powtórny wniosek może być zgłoszony przed upływem
20, jeżeli wystąpi z nim co najmniej 3 posłów.
art. 127.
1. Parlament może wyrazić ministrowi wotum nieufności.
Wniosek o wyrażenie wotum nieufności może być zgłoszony przez co najmniej
2 posłów.
Przepis
art. 126 ust. 2 stosuje się odpowiednio.
2. Król odwołuje ministra, któremu Parlament wyraził wotum nieufności.
art. 128.
Premier może zwrócić się do Parlamentu o wyrażenie Rządowi wotum zaufania.
Udzielenie wotum zaufania
Rządowi następuje większością głosów w obecności co najmniej trzech posłów.
art. 129.
Król Scholandii, na wniosek Premiera, dokonuje zmian w składzie Rządu.
art. 130.
1. Premier składa dymisję Rządu na pierwszym posiedzeniu nowo wybranego
Parlamentu.
2. Premier składa dymisję Rządu również w razie:
1) nie uchwalenia przez Parlament wotum zaufania dla Rady Ministrów,
2) wyrażenia Rządowi wotum nieufności,
3) rezygnacji Premiera.
3. Król, przyjmując dymisję Rządu, powierza mu dalsze sprawowanie obowiązków do czasu powołania
nowego Rządu.
4. Król, w przypadku określonym w ust. 2 pkt 3, może odmówić przyjęcia dymisji
Rządu.
Rozdział VII
SAMORZĄD TERYTORIALNY
<left>
art. 131.
Samorząd terytorialny wykonuje zadania publiczne nie zastrzeżone przez Konstytucję lub ustawy dla organów innych władz publicznych.
art. 132.
1.Podstawową
jednostką samorządu terytorialnego jest prowincja.
2.Prefektem prowincji jest wybrany przez mieszkańców całej prowincji
burmistrz stolicy prowincji.
3.Inne jednostki pomocnicze samorządu (jak miasta otwarte czy gminy) mogą być
powołane na drodze odrębnej ustawy, która ustala ich kompetencje.
4. Miasto otwarte, gmina, lub inna jednostka terytorialna wykonuje te zadania
samorządu terytorialnego które nie są
zastrzeżone dla prowincji jako wyższej jednostki
administracyjnej. Szczegóły reguluje ustawa.
art. 133.
1. Jednostki samorządu terytorialnego mają osobowość prawną.
Przysługują im prawo własności i inne prawa majątkowe.
2. Samodzielność jednostek samorządu terytorialnego podlega ochronie sądowej.
art. 134.
1. Zadania publiczne służące zaspokajaniu potrzeb wspólnoty samorządowej są wykonywane przez jednostkę samorządu terytorialnego jako zadania własne.
2. Jeżeli wynika to z uzasadnionych potrzeb państwa, ustawa może zlecić jednostkom samorządu terytorialnego wykonywanie innych zadań publicznych.
Ustawa określa tryb przekazywania i sposób wykonywania zadań zleconych.
3. Spory kompetencyjne między organami samorządu terytorialnego i administracji rządowej
rozstrzyga Sąd Królewski.
art. 135.
1. Jednostkom samorządu terytorialnego zapewnia się udział w dochodach publicznych odpowiednio do przypadających im zadań.
2. Dochodami jednostek samorządu terytorialnego są ich dochody własne oraz subwencje ogólne i dotacje celowe z budżetu państwa.
3. Źródła dochodów jednostek samorządu terytorialnego są określone w ustawie.
4. Zmiany w zakresie zadań i kompetencji jednostek samorządu terytorialnego następują wraz z odpowiednimi zmianami w podziale dochodów publicznych.
art. 136.
Jednostki samorządu terytorialnego mają prawo ustalania wysokości podatków i opłat lokalnych w zakresie określonym w ustawie.
art. 137.
1. Jednostki samorządu terytorialnego wykonują swoje zadania za pośrednictwem organów stanowiących i wykonawczych.
2. Wybory
do organów stanowiących oraz wybory prefektów i burmistrzów są powszechne,
bezpośrednie i odbywają się w głosowaniu tajnym. Czynne i bierne prawo
wyborcze w wyborach lokalnych mają wszyscy mieszkańcy jednostki terytorialnej,
którzy spełniają następujące wymogi
a) Posiadają zamieszkanie czasowe lub stałe na terenie jednostki
terytorialnej od przynajmniej 10 dni przed dniem wyborów i w samym dniu wyborów
b)
Ich stan zdrowia nie spadł poniżej 30% punktów zdrowia, co czyni ich z mocy
prawa niezdolnymi do aktu wyborczego
c) Nie zostali ubezwłasnowolnieni wyrokiem sądu
Ponadto
bierne prawo wyborcze posiadają wszyscy inni obywatele i mieszkańcy Królestwa
Scholandii, spełniający wymogi b i c niniejszego artykułu.
Zasady i tryb zgłaszania kandydatów i przeprowadzania wyborów oraz warunki ważności wyborów określa ustawa.
3. Zasady i tryb wyborów oraz odwoływania organów wykonawczych jednostek samorządu terytorialnego określa ustawa.
4. Ustrój wewnętrzny jednostek samorządu terytorialnego określają, w granicach ustaw, ich organy stanowiące.
art. 138.
Członkowie wspólnoty samorządowej mogą decydować, w drodze referendum, o sprawach dotyczących tej wspólnoty, w tym o odwołaniu pochodzącego z wyborów bezpośrednich organu samorządu terytorialnego.
Zasady i tryb przeprowadzania referendum lokalnego określa ustawa.
art. 139.
1. Działalność samorządu terytorialnego podlega nadzorowi z punktu widzenia legalności.
2. Organami nadzoru nad działalnością jednostek samorządu terytorialnego są
Minister odpowiedni dla nadzoru nad administracją i prefekci, a w zakresie spraw finansowych regionalne izby obrachunkowe.
3. Parlament, na wniosek Premiera, może rozwiązać organ stanowiący samorządu terytorialnego, jeżeli organ ten rażąco narusza Konstytucję lub ustawy.
4. Minister
odpowiedni dla spraw administracji może, w przypadku nie dokonania wyborów
lokalnych w przewidzianym terminie, powołać osobę Pełniącą obowiązki
Prefekta lub burmistrza, na okres nie dłuższy niż dwa miesiące. Podstawowym
obowiązkiem tej osoby, obok bieżącego zarządzania jednostką, jest
przygotowanie i przeprowadzenie wyborów lokalnych.
art. 140.
1. Jednostka samorządu terytorialnego ma prawo przystępowania do międzynarodowych zrzeszeń społeczności lokalnych i regionalnych oraz współpracy ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych państw.
2. Zasady, na jakich jednostki samorządu terytorialnego mogą korzystać z praw, o których mowa w ust. 1 i 2, określa ustawa.</left>
Rozdział VIII
SĄDY
<left>
art. 141.
Sądy są władzą odrębną i niezależną od innych władz.
art. 142.
Sądy wydają wyroki w imieniu Króla Scholandii.
art. 143.
1. Wymiar sprawiedliwości w Królestwie Scholandii sprawują Sąd Królewski.
2. Sąd wyjątkowy lub tryb doraźny może być ustanowiony tylko na czas wojny.
art. 144.
1. Postępowanie sądowe jest dwuinstancyjne.
2. Ustrój i właściwość sądów oraz postępowanie przed sądami określają ustawy.
art. 145.
(skreślony)
art. 146.
1. Sędziowie w sprawowaniu swojego urzędu są niezawiśli i podlegają tylko Konstytucji oraz ustawom.
2. Sędziom zapewnia się warunki pracy i wynagrodzenie odpowiadające godności urzędu oraz zakresowi ich obowiązków.
3. Sędzia nie może należeć do partii politycznej, związku zawodowego ani prowadzić działalności publicznej nie dającej się pogodzić z zasadami niezależności sądów i niezawisłości sędziów.
art. 147.
Sędziowie są powoływani przez Króla na czas nieoznaczony.
art. 148.
1. Sędziowie są nieusuwalni.
2. Złożenie sędziego z urzędu, zawieszenie w urzędowaniu, przeniesienie do innej siedziby lub na inne stanowisko wbrew jego woli może nastąpić jedynie na mocy orzeczenia sądu
lub decyzji Królewskiej,i tylko w przypadkach określonych w ustawie.
3. Sędzia może być przeniesiony w stan spoczynku na skutek uniemożliwiających mu sprawowanie jego urzędu choroby lub utraty sił.
Tryb postępowania oraz sposób odwołania się do sądu określa ustawa.
art. 149.
Sędzia nie może być, bez uprzedniej zgody Króla, pociągnięty do odpowiedzialności karnej ani pozbawiony wolności.
art. 150.
Udział obywateli w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości określa ustawa.
</left>
SĄD KRÓLEWSKI
art. 151.
1. Sąd Królewski sprawuje nadzór nad działalnością sądów powszechnych w zakresie orzekania.
2. Sąd Królewski wykonuje także inne czynności określone w Konstytucji i ustawach.
3. Prezesa Sądu Królewskiego powołuje Król Scholandii na sześcioletnią
(180 sni) kadencję spośród sędziow Scholandii.
4. Sąd Królewski składa się z
1 do 3 sędziów, wybieranych indywidualnie przez
Króla na spośród osób wyróżniających się wiedzą prawniczą.
art.
152.
Sąd Królewski orzeka w sprawach:
1) zgodności ustaw i umów międzynarodowych z Konstytucją,
2) zgodności ustaw z ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi, których ratyfikacja wymagała uprzedniej zgody wyrażonej w ustawie,
3) zgodności przepisów prawa, wydawanych przez centralne organy państwowe, z Konstytucją, ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi i ustawami,
4) zgodności z Konstytucją celów lub działalności partii politycznych,
5) skargi konstytucyjnej.
art. 153.
Sąd Królewski rozstrzyga spory kompetencyjne pomiędzy centralnymi konstytucyjnymi organami państwa.
art. 154.
1. Orzeczenia Sądu Królewskiego mają moc powszechnie obowiązującą i są ostateczne.
2. Orzeczenia Sądu Królewskiego w sprawach wymienionych w art. 152 podlegają niezwłocznemu ogłoszeniu w organie urzędowym, w którym akt normatywny był ogłoszony.
Jeżeli akt nie był ogłoszony, orzeczenie ogłasza się w
Monitorze Rządowym Królestwa Scholandii.
3. Orzeczenie Sądu Królewskiego wchodzi w życie z dniem ogłoszenia, jednak
Sąd Królewski może określić inny termin utraty mocy obowiązującej aktu normatywnego.
Termin ten nie może przekroczyć
dwóch miesięcy, gdy chodzi o ustawę, a gdy chodzi o inny akt normatywny
jednego miesiąca.
W przypadku orzeczeń, które wiążą się z nakładami finansowymi nie przewidzianymi w ustawie budżetowej,
Sąd Królewski określa termin utraty mocy obowiązującej aktu normatywnego po zapoznaniu się z opinią
Rządu Królewskiego.
4. Orzeczenie Sądu Królewskiego o niezgodności z Konstytucją, umową międzynarodową lub z ustawą aktu normatywnego, na podstawie którego zostało wydane prawomocne orzeczenie sądowe, ostateczna decyzja administracyjna lub rozstrzygnięcie w innych sprawach, stanowi podstawę do wznowienia postępowania, uchylenia decyzji lub innego rozstrzygnięcia na zasadach i w trybie określonych w przepisach właściwych dla danego postępowania.
art. 155.
1. Z wnioskiem do Sądu Królewskiego wystąpić mogą:
1) Król Scholandii, Marszałek Parlamentu, Premier, poseł, Sędziowie sądów,
3) organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego, 4) kościoły i inne związki
wyznaniowe.
art. 156.
Każda osoba lub organ urzędowy może przedstawić Sądowi Królewskiemu pytanie prawne co do zgodności aktu normatywnego z Konstytucją, ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi lub ustawą, jeżeli od odpowiedzi na pytanie prawne zależy rozstrzygnięcie sprawy toczącej się przed sądem.
art. 157.
1. Sędziowie Sądu Królewskiego w sprawowaniu swojego urzędu są niezawiśli i podlegają tylko Konstytucji.
2. Sędziom Sądu Królewskiego zapewnia się warunki pracy i wynagrodzenie odpowiadające godności urzędu oraz zakresowi ich obowiązków.
3. Sędziowie Sądu królewskiego w okresie zajmowania stanowiska nie mogą należeć do partii politycznej, związku zawodowego ani prowadzić działalności publicznej nie dającej się pogodzić z zasadami niezależności sądów i niezawisłości sędziów.
4. Jeżeli rozstrzygnięcie sprawy na podstawie aktów
normatywnych jest niemożliwe, dopuszczalne jest orzekanie na podstawie zasad słuszno�ci
i zwyczajów, jakie utarły się w państwie.
art. 158.
Sędzia Sądu Królewskiego nie może być, bez uprzedniej zgody Króla, pociągnięty do odpowiedzialności karnej ani pozbawiony wolności.
art. 159.
Organizację pracy oraz tryb postępowania przed Sądem Królewskim określa ustawa.
art. 160.
1. Za naruszenie Konstytucji lub ustawy, w związku z zajmowanym stanowiskiem lub w zakresie swojego urzędowania, odpowiedzialność konstytucyjną przed
Sądem Królewskim ponoszą:
Premier oraz członkowie Rządu, Prezes Centralnego Banku Scholandii,
ministrowie i inne osoby, którym
Premier powierzył kierowanie ministerstwem oraz Naczelny Dowódca Sił Zbrojnych.
2. Odpowiedzialność konstytucyjną przed Sądem Królewskim ponoszą również posłowie.
3. Rodzaje kar orzekanych przez Sąd Królewski określa ustawa.
Rozdział IX
FINANSE PUBLICZNE
art. 161.
1. środki finansowe na cele publiczne są gromadzone i wydatkowane w sposób określony w ustawie.
2. Nabywanie, zbywanie i obciążanie nieruchomości, udziałów lub akcji oraz emisja papierów wartościowych przez Skarb Państwa, Narodowy Bank Scholandii lub inne państwowe osoby prawne następuje na zasadach i w trybie określonych w ustawie.
3. Ustanowienie monopolu następuje w drodze ustawy.
4. Zaciąganie pożyczek oraz udzielanie gwarancji i poręczeń finansowych przez państwo następuje na zasadach i w trybie określonych w ustawie.
5. Nie wolno zaciągać pożyczek lub udzielać gwarancji i poręczeń finansowych, w następstwie których państwowy dług publiczny przekroczy 1/2 wartości rocznego produktu krajowego brutto.
Sposób obliczania wartości rocznego produktu krajowego brutto oraz państwowego długu publicznego określa ustawa.
art. 162.
Nakładanie podatków, innych danin publicznych, określanie podmiotów, przedmiotów opodatkowania i stawek podatkowych, a także zasad przyznawania ulg i umorzeń oraz kategorii podmiotów zwolnionych od podatków następuje w drodze ustawy.
art. 163.
Organizację Skarbu Państwa oraz sposób zarządzania majątkiem Skarbu Państwa określa ustawa.
art. 164.
1. Parlament uchwala budżet państwa na rok budżetowy w formie ustawy budżetowej.
2. Zasady i tryb opracowania projektu budżetu państwa, stopień jego szczegółowości oraz wymagania, którym powinien odpowiadać projekt ustawy budżetowej, a także zasady i tryb wykonywania ustawy budżetowej określa ustawa.
3. W wyjątkowych przypadkach dochody i wydatki państwa w okresie krótszym niż rok może określać ustawa o prowizorium budżetowym.
Przepisy dotyczące projektu ustawy budżetowej stosuje się odpowiednio do projektu ustawy o prowizorium budżetowym.
4. Jeżeli ustawa budżetowa albo ustawa o prowizorium budżetowym nie weszły w życie w dniu rozpoczęcia roku budżetowego,
Rząd prowadzi gospodarkę finansową na podstawie przedłożonego projektu ustawy.
art. 165.
1. Zwiększenie wydatków lub ograniczenie dochodów planowanych przez Rząd nie może powodować ustalenia przez
Parlament większego deficytu budżetowego niż przewidziany w projekcie ustawy budżetowej.
2. Ustawa budżetowa nie może przewidywać pokrywania deficytu budżetowego przez zaciąganie zobowiązania w centralnym banku państwa.
art. 166.
Inicjatywa ustawodawcza w zakresie ustawy budżetowej, ustawy o prowizorium budżetowym, zmiany ustawy budżetowej, ustawy o zaciąganiu długu publicznego oraz ustawy o udzielaniu gwarancji finansowych przez państwo przysługuje wyłącznie
Rządowi.
art. 167.
Rząd przedkłada Parlamentowi najpóźniej na 6 dni przed rozpoczęciem roku budżetowego
(miesiąca realnego) projekt ustawy budżetowej na rok następny.
W wyjątkowych przypadkach możliwe jest późniejsze przedłożenie projektu.
art. 168.
1. Król podpisuje w ciągu 4 dni ustawę budżetową albo ustawę o prowizorium budżetowym przedstawioną przez Marszałka
Parlamentu
2. W przypadku zwrócenia się Króla do Sądu Królewskiego w sprawie zgodności z Konstytucją ustawy budżetowej albo ustawy o prowizorium budżetowym przed jej podpisaniem,
Sądł orzeka w tej sprawie nie później niż w ciągu 3 dni od dnia złożenia wniosku w
Sądzie.
art. 169.
Jeżeli w ciągu 10 dni od dnia przedłożenia projektu ustawy budżetowej nie zostanie ona przedstawiona Królowi do podpisu, Król może w ciągu
4 dni zarządzić skrócenie kadencji Parlamentu.
art. 170.
1. Rząd w ciągu 6 dni od zakończenia okresu budżetowego przedkłada
Parlamentowi sprawozdanie z wykonania ustawy budżetowej wraz z informacją o stanie zadłużenia państwa.
2. Parlament rozpatruje przedłożone sprawozdanie i podejmuje, w ciągu 3
dni od dnia przedłożenia Parlamentowi sprawozdania, uchwałę o udzieleniu lub o odmowie udzielenia
Rządowi absolutorium.
art. 171.
1. Centralnym bankiem państwa jest Centralny Bank Scholandii.
Przysługuje mu wyłączne prawo emisji pieniądza oraz ustalania i realizowania polityki pieniężnej.
centralny
Bank Scholandii odpowiada za wartość scholandzkiego pieniądza.
2. Organem Centralnego Banku Scholandii jest: Prezes Centralnego Banku Scholandii.
3. Prezes Centralnego Banku Scholandii jest powoływany przez Króla, na okres 6
lat scholandzkich.
4. Prezes Centralnego Banku Scholandii nie może należeć do partii politycznej, związku zawodowego ani prowadzić działalności publicznej nie dającej się pogodzić z godnością jego urzędu.
5. Organizację i zasady działania Centralnego Banku Scholandii określa ustawa.
Rozdział X
STANY NADZWYCZAJNE
art. 172.
1. W sytuacjach szczególnych zagrożeń, jeżeli zwykłe środki konstytucyjne są niewystarczające, może zostać wprowadzony odpowiedni stan nadzwyczajny: stan wojenny, stan wyjątkowy lub stan klęski żywiołowej.
2. Stan nadzwyczajny może być wprowadzony tylko na podstawie ustawy, w drodze rozporządzenia, które podlega dodatkowemu podaniu do publicznej wiadomości.
3. Zasady działania organów władzy publicznej oraz zakres, w jakim mogą zostać ograniczone wolności i prawa człowieka i obywatela w czasie poszczególnych stanów nadzwyczajnych, określa ustawa.
4. Ustawa może określić podstawy, zakres i tryb wyrównywania strat majątkowych wynikających z ograniczenia w czasie stanu nadzwyczajnego wolności i praw człowieka i obywatela.
5. Działania podjęte w wyniku wprowadzenia stanu nadzwyczajnego muszą odpowiadać stopniowi zagrożenia i powinny zmierzać do jak najszybszego przywrócenia normalnego funkcjonowania państwa.
6. W czasie stanu nadzwyczajnego nie mogą być zmienione: Konstytucja, ordynacje wyborcze do
Parlamentu i organów samorządu terytorialnego, ustawa dotycząca Urzędu Królewskiego oraz ustawy o stanach nadzwyczajnych.
7. W czasie stanu nadzwyczajnego oraz w ciągu 10 dni po jego zakończeniu nie może być skrócona kadencja
Parlamentu, przeprowadzane referendum ogólnokrajowe, nie mogą być przeprowadzane wybory do
Parlamentu, oraz organów samorządu terytorialnego, a kadencje tych organów ulegają odpowiedniemu przedłużeniu.
Wybory do organów samorządu terytorialnego są możliwe tylko tam, gdzie nie został wprowadzony stan nadzwyczajny.
art. 173.
W razie zewnętrznego zagrożenia państwa, zbrojnej napaści na terytorium Królestwa Scholandii lub gdy z umowy międzynarodowej wynika zobowiązanie do wspólnej obrony przeciwko agresji, Król na wniosek
Rządu może wprowadzić stan wojenny na części albo na całym terytorium państwa.
art. 174.
1. W razie zagrożenia konstytucyjnego ustroju państwa, bezpieczeństwa obywateli lub porządku publicznego, Król na wniosek
Rządu może wprowadzić, na czas oznaczony, nie dłuższy niż 30 dni, stan wyjątkowy na części albo na całym terytorium państwa.
2. Przedłużenie stanu wyjątkowego może nastąpić tylko raz, za zgodą
Parlamentu i na czas nie dłuższy niż 60 dni.
art. 175.
Dekret o wprowadzeniu stanu wojennego lub wyjątkowego Król przedstawia
Parlamentowi w ciągu 48 godzin od podpisania go.
Parlament niezwłocznie rozpatruje
Dekret Króla.
Parlament
może go uchylić bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej
trzech posłów.
art. 176.
W celu zapobieżenia skutkom katastrof naturalnych lub awarii technicznych noszących znamiona klęski żywiołowej oraz w celu ich usunięcia
Rząd może wprowadzić na czas oznaczony, nie dłuższy niż 15 dni, stan klęski żywiołowej na części albo na całym terytorium państwa.
Przedłużenie tego stanu może nastąpić za zgodą
Parlamentu.
art. 177.
1. Ustawa określająca zakres ograniczeń wolności i praw człowieka i obywatela w czasie stanu wojennego i wyjątkowego nie może ograniczać wolności i praw określonych w
rozdziale II.
2. Niedopuszczalne jest ograniczenie wolności i praw człowieka i obywatela wyłącznie z powodu rasy, płci, języka, wyznania lub jego braku, pochodzenia społecznego, urodzenia oraz majątku.
3. Ustawa określająca zakres ograniczeń wolności i praw człowieka i obywatela w stanie klęski żywiołowej może ograniczać
wolność działalności gospodarczej, wolność osobistą, nienaruszalność
mieszkania, wolność poruszania się i pobytu na terytorium Scholandii, prawo do
strajku,
prawo własności, wolność pracy, prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków
pracy, prawo do wypoczynku.
art. 178.
1. Jeżeli w czasie stanu wojennego Parlament nie może zebrać się na posiedzenie, Król na wniosek
Rządu wydaje dekret z mocą ustawy.
2.Dekret ten podlega zatwierdzeniu przez
Parlament na najbliższym posiedzeniu.
Rozdział XI
ZMIANA KONSTYTUCJI
art. 179.
1. Projekt ustawy o zmianie Konstytucji może przedłożyć co najmniej dwóch posłów lub Król Scholandii.
2. Zmiana Konstytucji następuje w drodze ustawy uchwalonej w jednakowym brzmieniu przez
Parlament i za zgodą Króla.
3. Pierwsze czytanie projektu ustawy o zmianie Konstytucji może odbyć się nie wcześniej niż
drugiego dnia od dnia przedłożenia Parlamentowi projektu ustawy.
4. Ustawę o zmianie Konstytucji uchwala Parlament większością co najmniej 3
głosów w obecności 4 posłów lub wiekszością 4 głosów w obecności
wszystkich pięciu posłów.. Zmianę musi także zaakceptować Król Scholandii.
5. Uchwalenie przez Parlament ustawy zmieniającej przepisy rozdziałów I, II lub
XI Konstytucji może odbyć się nie wcześniej niż trzeciego dnia po pierwszym czytaniu projektu tej ustawy.
6. Jeżeli ustawa o zmianie Konstytucji dotyczy przepisów rozdziału I, II lub
XI, podmioty określone w ust. 1 mogą zażądać, w terminie 3 dni od dnia uchwalenia ustawy przez
Parlament, przeprowadzenia referendum zatwierdzającego.
Z wnioskiem w tej sprawie podmioty te zwracają się do Marszałka
Parlamentu, który zarządza niezwłocznie przeprowadzenie referendum w ciągu
10 dni od dnia złożenia wniosku.
Zmiana Konstytucji zostaje przyjęta, jeżeli za tą zmianą opowiedziała się większość głosujących.
7. Po zakończeniu postępowania określonego w ust. 4 i 6 Marszałek
Parlamentu przedstawia Królowi uchwaloną ustawę do podpisu.
Król, jeśli
zgadza się ze zmianą, podpisuje ustawę w ciągu 3 dni od dnia przedstawienia i zarządza jej ogłoszenie w
Monitorze Rządowym Królestwa Scholandii.
W przypadku braku zgody Króla zmiana Konstytucji przepada. Zmianę o takim
samym brzmieniu można wtedy zaproponować nie wcześniej, niż przed upływem 4
lat scholandzkich.
art. 180.
Konstytucja Królestwa Scholandii wchodzi w życie po upływie 10 dni od dnia jej ogłoszenia.