Nowa Micropedia jest jeszcze w fazie beta. W razie problemów, napisz maila na pomoc@wiki.mikronacje.info albo zgłoś go na kanale na Mikronacyjnym Discordzie!

Monarchia Austro-Węgierska: Różnice pomiędzy wersjami

Z Micropedia
imported>Franciszek Józef II
Nie podano opisu zmian
(Trochę poprawiłem)
 
(Nie pokazano 143 wersji utworzonych przez 48 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
'''Austro-Węgry''' - dość młode [[wirtualne państwo]]. Jest budowane na wzór historycznej CK Monarchii, jednak z zachowaniem zasad właściwych dla mikronacji. Obecnie liczy ponad 80 mieszkańców.
Austro-Węgry, . '''Monarchia Austro-Węgierska''' lub '''Królestwa i Kraje w Radzie Państwa Reprezentowane wraz z Krajami Korony Świętego Stefana''' - istniejące od [[24 kwietnia]] [[2005]] r. [[wirtualne państwo]]. Jest budowane na wzór historycznej [[pl.wikipedia:Austro-Węgry|C. i K. Monarchii]], jednak z zachowaniem zasad właściwych dla mikronacji. 
{| border="1" cellpadding="2" cellspacing="0" align="right" width="300px" style="margin-left: 0.5em; margin-bottom: 0.5em"
|+ <font size="+1">'''Austro-Węgry'''</font>
|----
| align="center" colspan="2" style="border-bottom:3px solid gray;" | <font size="-1">Dewiza: ''Viribus Unitis''<br/>(łac. "Wspólnymi siłami")</font>
|----
|[[Grafika:Doppeladler.jpg|150px|center]]
|[[Grafika:Ah-reich.PNG|150px|center]]
|----
|Pełna nazwa:
|Cesarstwo i Królestwo Austro-Węgier
|----
| Język urzędowy
| polski, niemiecki, węgierski, łacina
|----
| Stolica
| Wiedeń i Budapeszt
|----
| Ustrój polityczny
| dualistyczna monarchia parlamentarna
|----
| Głowa państwa<br>
| Cesarz i Król <br> Franciszek Józef II
|----
| Szef rządu<br>
| Imre Nagy
|----
| Głowa kościoła
| abp Otto Katz
|----
| Uzyskanie niepodległości<br>
| 24 kwietnia 2005
|----
| Waluta
| 1 korona (kr) = 100 halerzy lub fillerów
|----
| Hymn państwowy
| [[Media:Hymn.ogg|Volkshymne]]
|----
| Kod
| AUH, AH
|}


==Polityka==
{{kraj
Za rządów kanclerza Sebastiana Metternicha Austro-Węgierską politykę ogarnął powszechny zastój. Jednak od objęcia tego urzędu przez Imre Nagy'a, sytuacja ulega zmianie. W państwie działają dwie partie, a swoją działalność rozpoczynają następne. Obywatele tej mikronacji, jako jednej z nielicznych działają aktywnie.


==Podział administracyjny==
|nazwa = Austro-Węgry
*Królestwa i kraje reprezentowane w Radzie Państwa (Przedlitawia):
|pelna_nazwa = Monarchia Austro-Węgierska,
**Austria Górna
Kraje i Królestwa w Radzie Państwa Reprezentowane wraz z Krajami Korony Świętego Stefana
**Austria Dolna
|godlo = Godło_Austro-Węgier_do_1915_roku.png
**Styria
|flaga = Bandera handlowa.png
**Karyntia
|jezyk = polski, niemiecki, węgierski, czeski, serbskochorwacki
**Salzburg
|stolica = [[Wiedeń]]/[[Budapeszt]]
**Tyrol
|ustroj = [[monarchia]] [[federacja|federacyjna]]
**Vorarlberg
|glowa_panstwa = [[Jego Cesarska i Królewska Mość]]
**Karniola
|glowa_panstwa_osoba = [[Franciszek Leopold I]]
**Kustenland
|szef_rzadu = [[premier|Prezydent Ministrów JCKM]]
**Dalmacja
|szef_rzadu_osoba = [[Borys von Targersdorf]]
**Bośnia
|niepodleglosc = [[24 kwietnia]] [[2005]]
**Hercegowina
|waluta = 1 [[Korona austro-węgierska|korona]] (Kr) = 100 halerzy/fillerów
**Czechy
|domena = austro-wegry.org
**Morawy
|hymn = [[Plik:Hymn.ogg]]
**Śląsk
}}
**Galicja i Lodomeria
**Bukowina
*Kraje korony świętego Stefana (Zalitawia):
**Węgry
**Chorwacja


==Ustrój==
==Położenie==
Monarchia Austro-Węgierska to jeden z największych terytorialnie krajów świata oraz Ostii, czyli Kontynentu Wschodniego. Obszar Monarchii rozciąga się na niemal sześciuset osiemdziesięciu tysiącach kilometrów kwadratowych. W Austro-Węgrzech panuje klimat umiarkowany, choć występują między jej poszczególnymi częściami znaczne różnice. Zasadniczo, podzielić można ów obszar na trzy "pasy": południowy, środkowy i północny.


Austro-Węgry to dualistyczna monarchia parlamentarna. Zasady funkcjonowania określa konstytucja. Trójpodział władzy przedstawia się następująco:
Pas południowy obejmuje kraje nadmorskie i południową część Tyrolu, charakteryzuje się klimatem łagodnym i dość ciepłym. Środkowy to z kolei idealny region dla uprawy wszelkiej maści zbóż i winorośli (zwłaszcza na Wielkiej Nizinie Węgierskiej) - do niego zalicza się większość obszaru Monarchii. W pasie północnym znajdują się północne Czechy i cały obszar Galicji. Jest to ziemia najchłodniejsza i najsurowsza dla upraw - nie udaje się tu (poza pewnymi wyjątkami) na przykład uprawa winorośli.


Władza ustawodawcza:
W około 3/4 obszar Monarchii jest górzysty, wyróżnia się tu trzy główne systemy górskie: Alpy, podgórze niemieckie i Karpaty. Monarchia dysponuje też bogatą siecią rzek, z których najważniejszą jest, oczywiście, Dunaj.
*Monarcha, za swoje decyzje odpowiedzialny jedynie przed Bogiem i historią.
==Ustrój==
*Rada Nadworna (Hofrat) - wybierana przez Monarchę niezależnie od czynników zewnętrznych, nie podlega prawu veta Reichsratu.
Najwyższym prawem Monarchii Austro-Węgier jest [[Ugoda]], która stanowi gwarancję jedności Monarchii.
*Rada Państwa (Reichsrat) - izba najniższa, jej członkowie są powoływani w niezależnych wyborach.


Władza wykonawcza:
===Rząd JCKM===
*Monarcha
Politykę wewnętrzną i zewnętrzną państwa prowadzi głównie [[Rząd Jego Cesarskiej i Królewskiej Mości]]. Monarcha desygnuje kandydata na Prezydenta Ministrów (w praktyce najczęściej w wyniku kuluarowych konsultacji w [[Rada Państwa (Austro-Węgry)|Radzie Państwa]]), który następnie musi wygłosić program Rządu i uzyskać wotum zaufania od Rady Państwa.
*Rząd Jego Cesarsko-Królewskiej Mości z kanclerzem na czele


Władza sądownicza:
===Monarcha===
*Niezawisłe sądy
Zgodnie z obowiązującą obecnie<ref>Stan na 9 stycznia 2021</ref> Ugodą, Monarcha zachowuje szereg prerogatyw, m.in. prawo łaski, prawo do wydawania dekretów z mocą ustawy (te muszą jednak zostać zaaprobowane przez właściwego ministra), prawo ratyfikowania umów międzynarodowych bez zgody Parlamentu (o ile nie dotyczą one układu politycznego bądź wojskowego, czy nie wpływają na prawo krajowe) oraz prawo do wypowiedzenia wojny oraz zawarcia pokoju w przypadkach kiedy Rada Państwa nie może się zebrać bądź ''"w razie znaczącego narażenia na niebezpieczeństwo interesu Monarchii Austro-Węgierskiej, oraz bezpieczeństwa jej obywateli(..)"''<ref>[https://forum.austro-wegry.org/viewtopic.php?f=27&t=694 Tekst obowiązującej Ugody]</ref>.


==Kalendarium wydarzeń==
===Federalizacja===
W Monarchii istnieje silny podział terytorialny na [[Kraj koronny|Kraje koronne]] określone w Ugodzie, która przyznaje im też bardzo szeroką autonomię. Taka konstrukcja miała w zamyśle prowadzić do przekształcenia Monarchii w państwo stricte federalne, jednak na chwilę obecną w pełni z tych możliwości korzystają nieliczne samorządy.


24 kwietnia 2005 - Cesarz i Król Franciszek Józef II założył od nowa Cesarstwo i Królestwo Austro-Węgier
==Dom Panujący==
Domem do którego należą wszyscy panujący monarchowie Austro-Węgier oraz ich rodziny jest [[Dom Habsburgów Lotaryńskich]]. Obecnie seniorem rodu jest Jego Cesarska i Królewska Mość [[Franciszek Leopold I]].


24 kwietnia 2005 – Dekretem Cesarsko-Królewskim nr 001 zostaje wprowadzony stan wyjątkowy
Nestorem rodziny pozostaje jednak niezmiennie aktywny [[Franciszek Józef II]], który ma pięciu synów: Karola, Fryderyka Wilhelma - którego jednak wydziedziczył za ordynarne zachowanie wobec kobiet - oraz Jerzego I. Czwartym pozostaje JCKW [[Maksymilian Teodor I]], piątym zaś JCKM [[Franciszek Leopold I]]. JCKW Franciszek Józef II ma również wnuków - Rudolfa, syna arcyksięcia Karola oraz [http://micropedia.wikia.com/wiki/Ferdynand_Habsburg_Lotary%C5%84ski_Radziwi%C5%82%C5%82 Franciszka Ferdynanda] , syna arcyksięcia Jerzego. Jednak zgodnie z prawem Monarchii Austro-Węgierskiej nawet tak wysoka pozycja w rodzie nie daje im żadnych gwarancji na objęcie tronu w przyszłości, ponieważ Monarcha imiennie mianuje swojego następcę.


25 kwietnia 2005 – Dekret 002 reguluje działanie dyplomatów w naszej Mikronacji. Powstaje Forum
==Sposób sprawowania rządów w Monarchii Austro-Węgier na przestrzeni historii==
W całej historii Monarchii Austro-Węgier generalnie wyróżniamy dwa sposoby sprawowania władzy:


6 maja 2005 - Traktaty uznaniowe – zostały podpisane ze Zjednoczonym Królestwem Aklandii oraz z Królestwem Natanii. Jest to zwiastun przyszłej współpracy między naszymi państwami.
#Centralny, który opiera się przede wszystkim na istnieniu centralnych jednostek władzy ustawodawczej i wykonawczej, której decyzje obowiązują w każdym zakątku państwa,
#Dualistyczny I, który opiera się na istnieniu odrębnych jednostek władzy ustawodawczej i wykonawczej dla Przed- i Zalitawi. Monarcha przy takim systemie rządów posiadał o wiele większe uprawniania. Istniały także "urzędy wspólne": Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Ministerstwo Wojny i Ministerstwo Skarbu. Ich szefów mianował Monarcha - ich działania dotyczyły całego państwa.
#Dualistyczny II, który zwiększył nieco rolę centralnej administracji, tak aby uelastycznyć wykonywanie władzy. Ten system utrzymał się do zawieszenia działalności Monarchii.


13 maja 2005 - Odznaczenie obywatelki katji Orderem Złotej Korony za wybitne zasługi w umacnianiu naszej państwowości, oraz nadanie jej tytułu szlacheckiego.
Pierwsi szefowie rządu centralnego nosili tytuł Kanclerza. Od 2006 r. szef rządu nosi miano Premiera i nic nie zapowiada, aby do nazwy "Kanclerz" kiedykolwiek powrócono. W tym samym roku wprowadzono omawiany wyżej dualistyczny system rządów, co nie przyniosło pozytywnych skutków. Wybuchały konflikty między rządami Za- i Przedlitawi. Drastycznie zahamował się rozwój Krajów Korony Świętego Stefana.


21 maja 2005 – Najjaśniej nam panujący Cesarz Franiczek Józef II, C. K. Dekretem nr 003 znosi stan wojenny. Trwał on 26 dni. Kanclerzem zostaje obywatelka katja
Widząc pogłębiającą się zapaść polityczno - administracyjną państwa postanowiono powrócić do centralnego sposobu rządzenia. Finalizacją tego pomysłu było wejście w życie 1 stycznia 2008r. nowej Ugody, która oficjalnie powoływania do istnienia Rząd Jego Cesarskiej i Królewskiej Mości. Pierwszym centralnym premierem został Victorio Mortuus - dotychczasowy szef rady ministrów Zalitawi.


2 czerwca 2005 – Powstaje projekt lotu w kosmos
W 2011 roku przyjęto nową Ugodę oraz konstytucję austriacką i węgierską, tworzące Prawa Fundamentalne. Wszystkie te dokumenty bazowały na dualizmie, lecz czerpały z korzyści centralizmu, tworząc bardziej elastyczną sytuację; definiowały też na nowo niektóre pojęcia, systematyzując je. Ponadto, konstytucje części składowych Monarchii oddawały specyfikę tychże krajów.


11 czerwca 2005 – Nasza Mikronacja ma swój hymn!
Po powrocie Monarchii w 2017 roku wprowadzono system z jednym ośrodkiem władzy, aczkolwiek dużą autonomią krajów koronnych.


15 czerwca 2005 – Gryflandia oraz Austro – Węgry podpisują traktat o stosunkach dyplomatycznych
==Symbole Monarchii Austro-Węgier==
 
===Godło===
9 lipca 2005 – traktat między Międzynarodowym Trybunałem Sprawiedliwości a Austro-Węgrami
''"1. Godłem Wielkim Monarchii Austro-Węgierskiej jest wizerunek czarnego, dwugłowego orła w Koronie Cesarstwa Austriackiego; w szponach orła - miecz, berło i jabłko; na piersi orła - herb Domu Panującego Habsburgów Lotaryńskich; wokół herbu wizerunki Orderu Złotego Runa, Orderu Świętego Stefana, Orderu Marii Teresy, Orderu Leopolda oraz Orderu Żelaznej Korony; na skrzydłach orła tarcze herbowe krajów koronnych, prowincji i terytoriów Monarchii Austro-Węgierskiej.''
 
''2. Godłem Małym Monarchii Austro-Węgierskiej jest wizerunek czarnego, dwugłowego orła w Koronie Cesarstwa Austriackiego; w szponach orła - miecz, berło i jabłko; na piersi orła - herb Domu Panującego Habsburgów Lotaryńskich; wokół herbu wizerunek Orderu Złotego Runa" (art. 9 ust. 1-2 Ugody)''
12 lipca 2005 - Budowa statku kosmicznego S.M.S. "Viribus Unitis" została zakończona.
===Flaga===
 
''"Flagę państwową Monarchii Austro-Węgierskiej tworzy flaga Austrii w czerwono-biało-czerwone pasy wraz z tarczą herbową Austrii połączona z flagą Węgier w czerwono-biało-zielone pasy wraz z tarczą herbową Królestwa Węgier." (Art. 9 ust. 3 Ugody)''
14 lipca 2005 - II Kongres Wiedeński
===Hymn===
 
{|
23 lipca 2005 - Istvan Tersztyanskyeg ministrem sportu
|I.<br />Boże wspieraj, Boże ochroń<br />Nam Cesarza i nasz kraj!<br />Tarczą wiary rządy osłoń<br />Państwu Jego siłę daj!<br />Brońmy przodków Jego koron<br />Zwróćmy wroga wszelki cios<br />Bo z Habsburgów tronem złączon<br />Jest na wieki Austrii los!
 
|II.<br />Obowiązkom swoim wierni<br />Strzeżmy pilnie świętych praw<br />W ich obronie niech się spełni<br />powołanie do cnych spraw!<br />Pomni, jak to skroń żołnierza<br />Świetnie zdobi lauru krzew<br />Nieśmy chętnie za Cesarza,<br />Za Ojczyznę mienie, krew!
24 lipca 2005 - Kamil Kozakowski jako nowy minister wojny.
|-
 
|III.<br />Ludu pilnej pracy zbiory<br />Niech osłania zbrojna moc<br />Niechaj kwitną ducha twory<br />Niech rozświetla światło noc!<br />Austrii Boże daj wsławienie<br />Na szczyt chwały racz ją wznieść<br />Słońca swego skłoń promienie<br />Ku jej chwale, na jej cześć!
26 lipca 2005 - Sebastian Metternich II nowym Kanclerzem
|IV.<br />Spólność, jedność powołania,<br />Niech przenika wszystek lud,<br />Bo złączonych sił działania<br />Zdolne przemóc wszelki trud.<br />Dążąc społem ku celowi,<br />Chciejmy bratnio siły zlać,<br />Szczęść Monarsze, szczęść Krajowi,<br />Austria będzie wiecznie trwać!
 
|}
14 sierpnia 2005 - powołanie instytucji zwanej Tajną Konferencją Zarządczą (Geheime Regierungskonferenz).
 
16 sierpień 2005 - Traktat między Brugią a Austro-Węgrami
 
23 wrzesień – 7 październik 2005 – Rewolucja w Austro – Węgrzech
 
7 październik 2005 – koniec kadencji Reichsratu oraz Hofratu. Zmiany w rządzie.
 
17 październik 2005 – pierwsze wydanie Kuriera Monarchii
 
18 październik 2005 – Kanclerzem zostaje Imre Nagy.  
 
19 październik 2005 - Powstaje Urząd Pracy
 
26 październik 2005 – Prezesem Urzędu Promocji zostaje Szymon Mendus
 
7 listopad 2005 – Szymon Mendus zostaje Ministrem Spraw Zagranicznych
 
==Hymn Austro-Węgier==
 
Boże wspieraj, Boże ochroń  
<br>Nam Monarchę i nasz kraj!  
<br>Tarczą wiary rządy osłoń  
<br>Państwu Jego siłę daj!  
<br>Brońmy przodków Jego koron  
<br>Zwróćmy wroga wszelki cios  
<br>Bo z Habsburgów tronem złączon  
<br>Jest na wieki Austrii los!  
 
Obowiązkom swoim wierni  
<br>Strzeżmy pilnie świętych praw  
<br>W ich obronie niech się spełni  
<br>powołanie do cnych spraw!  
<br>Pomni, jak to skroń żołnierza  
<br>Świetnie zdobi lauru krzew  
<br>Nieśmy chętnie za Monarchę,  
<br>Za Ojczyznę mienie, krew!  


Ludu pilnej pracy zbiory
==Linki==
<br>Niech osłania zbrojna moc
<br>Niechaj kwitną ducha twory
<br>Niech rozświetla światło noc!
<br>Austrii Boże daj wsławienie
<br>Na szczyt chwały racz ją wznieść
<br>Słońca swego skłoń promienie
<br>Ku jej chwale, na jej cześć!


==Strona internetowa państwa==
*[[Historia Austro-Węgier]]
[http://www.austro.wegry.prv.pl Strona internetowa C. i K. Austro-Węgier]
*[http://awfp.wordpress.com/ Archiwum Austro-Węgierskiej Federacji Piłkarskiej]
*[https://forum.austro-wegry.org Forum Monarchii]
{{Austro-Węgry}}
{{Kontynent Wschodni}}
{{Medal|miesiac=luty|rok='06}}
[[Kategoria:Austro-Węgry|!]]
[[Kategoria:Państwa]]
<references />
{{DEFAULTSORT:Austro-Węgry}}

Aktualna wersja na dzień 23:33, 23 sie 2022

Austro-Węgry, wł. Monarchia Austro-Węgierska lub Królestwa i Kraje w Radzie Państwa Reprezentowane wraz z Krajami Korony Świętego Stefana - istniejące od 24 kwietnia 2005 r. wirtualne państwo. Jest budowane na wzór historycznej C. i K. Monarchii, jednak z zachowaniem zasad właściwych dla mikronacji. 

Austro-Węgry
Monarchia Austro-Węgierska, Kraje i Królestwa w Radzie Państwa Reprezentowane wraz z Krajami Korony Świętego Stefana
Język(i) urzędowe polski, niemiecki, węgierski, czeski, serbskochorwacki
Stolica Wiedeń/Budapeszt
Ustrój polityczny monarchia federacyjna
Głowa państwa
Jego Cesarska i Królewska Mość Franciszek Leopold I
Szef Rzadu
Prezydent Ministrów JCKM Borys von Targersdorf
Religia państwowa brak
Uzyskanie niepodległości 24 kwietnia 2005
Waluta 1 korona (Kr) = 100 halerzy/fillerów
Hymn państwowy Plik:Hymn.ogg
Kod samochodowy brak
Domena internetowa austro-wegry.org

Położenie

Monarchia Austro-Węgierska to jeden z największych terytorialnie krajów świata oraz Ostii, czyli Kontynentu Wschodniego. Obszar Monarchii rozciąga się na niemal sześciuset osiemdziesięciu tysiącach kilometrów kwadratowych. W Austro-Węgrzech panuje klimat umiarkowany, choć występują między jej poszczególnymi częściami znaczne różnice. Zasadniczo, podzielić można ów obszar na trzy "pasy": południowy, środkowy i północny.

Pas południowy obejmuje kraje nadmorskie i południową część Tyrolu, charakteryzuje się klimatem łagodnym i dość ciepłym. Środkowy to z kolei idealny region dla uprawy wszelkiej maści zbóż i winorośli (zwłaszcza na Wielkiej Nizinie Węgierskiej) - do niego zalicza się większość obszaru Monarchii. W pasie północnym znajdują się północne Czechy i cały obszar Galicji. Jest to ziemia najchłodniejsza i najsurowsza dla upraw - nie udaje się tu (poza pewnymi wyjątkami) na przykład uprawa winorośli.

W około 3/4 obszar Monarchii jest górzysty, wyróżnia się tu trzy główne systemy górskie: Alpy, podgórze niemieckie i Karpaty. Monarchia dysponuje też bogatą siecią rzek, z których najważniejszą jest, oczywiście, Dunaj.

Ustrój

Najwyższym prawem Monarchii Austro-Węgier jest Ugoda, która stanowi gwarancję jedności Monarchii.

Rząd JCKM

Politykę wewnętrzną i zewnętrzną państwa prowadzi głównie Rząd Jego Cesarskiej i Królewskiej Mości. Monarcha desygnuje kandydata na Prezydenta Ministrów (w praktyce najczęściej w wyniku kuluarowych konsultacji w Radzie Państwa), który następnie musi wygłosić program Rządu i uzyskać wotum zaufania od Rady Państwa.

Monarcha

Zgodnie z obowiązującą obecnie[1] Ugodą, Monarcha zachowuje szereg prerogatyw, m.in. prawo łaski, prawo do wydawania dekretów z mocą ustawy (te muszą jednak zostać zaaprobowane przez właściwego ministra), prawo ratyfikowania umów międzynarodowych bez zgody Parlamentu (o ile nie dotyczą one układu politycznego bądź wojskowego, czy nie wpływają na prawo krajowe) oraz prawo do wypowiedzenia wojny oraz zawarcia pokoju w przypadkach kiedy Rada Państwa nie może się zebrać bądź "w razie znaczącego narażenia na niebezpieczeństwo interesu Monarchii Austro-Węgierskiej, oraz bezpieczeństwa jej obywateli(..)"[2].

Federalizacja

W Monarchii istnieje silny podział terytorialny na Kraje koronne określone w Ugodzie, która przyznaje im też bardzo szeroką autonomię. Taka konstrukcja miała w zamyśle prowadzić do przekształcenia Monarchii w państwo stricte federalne, jednak na chwilę obecną w pełni z tych możliwości korzystają nieliczne samorządy.

Dom Panujący

Domem do którego należą wszyscy panujący monarchowie Austro-Węgier oraz ich rodziny jest Dom Habsburgów Lotaryńskich. Obecnie seniorem rodu jest Jego Cesarska i Królewska Mość Franciszek Leopold I.

Nestorem rodziny pozostaje jednak niezmiennie aktywny Franciszek Józef II, który ma pięciu synów: Karola, Fryderyka Wilhelma - którego jednak wydziedziczył za ordynarne zachowanie wobec kobiet - oraz Jerzego I. Czwartym pozostaje JCKW Maksymilian Teodor I, piątym zaś JCKM Franciszek Leopold I. JCKW Franciszek Józef II ma również wnuków - Rudolfa, syna arcyksięcia Karola oraz Franciszka Ferdynanda , syna arcyksięcia Jerzego. Jednak zgodnie z prawem Monarchii Austro-Węgierskiej nawet tak wysoka pozycja w rodzie nie daje im żadnych gwarancji na objęcie tronu w przyszłości, ponieważ Monarcha imiennie mianuje swojego następcę.

Sposób sprawowania rządów w Monarchii Austro-Węgier na przestrzeni historii

W całej historii Monarchii Austro-Węgier generalnie wyróżniamy dwa sposoby sprawowania władzy:

  1. Centralny, który opiera się przede wszystkim na istnieniu centralnych jednostek władzy ustawodawczej i wykonawczej, której decyzje obowiązują w każdym zakątku państwa,
  2. Dualistyczny I, który opiera się na istnieniu odrębnych jednostek władzy ustawodawczej i wykonawczej dla Przed- i Zalitawi. Monarcha przy takim systemie rządów posiadał o wiele większe uprawniania. Istniały także "urzędy wspólne": Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Ministerstwo Wojny i Ministerstwo Skarbu. Ich szefów mianował Monarcha - ich działania dotyczyły całego państwa.
  3. Dualistyczny II, który zwiększył nieco rolę centralnej administracji, tak aby uelastycznyć wykonywanie władzy. Ten system utrzymał się do zawieszenia działalności Monarchii.

Pierwsi szefowie rządu centralnego nosili tytuł Kanclerza. Od 2006 r. szef rządu nosi miano Premiera i nic nie zapowiada, aby do nazwy "Kanclerz" kiedykolwiek powrócono. W tym samym roku wprowadzono omawiany wyżej dualistyczny system rządów, co nie przyniosło pozytywnych skutków. Wybuchały konflikty między rządami Za- i Przedlitawi. Drastycznie zahamował się rozwój Krajów Korony Świętego Stefana.

Widząc pogłębiającą się zapaść polityczno - administracyjną państwa postanowiono powrócić do centralnego sposobu rządzenia. Finalizacją tego pomysłu było wejście w życie 1 stycznia 2008r. nowej Ugody, która oficjalnie powoływania do istnienia Rząd Jego Cesarskiej i Królewskiej Mości. Pierwszym centralnym premierem został Victorio Mortuus - dotychczasowy szef rady ministrów Zalitawi.

W 2011 roku przyjęto nową Ugodę oraz konstytucję austriacką i węgierską, tworzące Prawa Fundamentalne. Wszystkie te dokumenty bazowały na dualizmie, lecz czerpały z korzyści centralizmu, tworząc bardziej elastyczną sytuację; definiowały też na nowo niektóre pojęcia, systematyzując je. Ponadto, konstytucje części składowych Monarchii oddawały specyfikę tychże krajów.

Po powrocie Monarchii w 2017 roku wprowadzono system z jednym ośrodkiem władzy, aczkolwiek dużą autonomią krajów koronnych.

Symbole Monarchii Austro-Węgier

Godło

"1. Godłem Wielkim Monarchii Austro-Węgierskiej jest wizerunek czarnego, dwugłowego orła w Koronie Cesarstwa Austriackiego; w szponach orła - miecz, berło i jabłko; na piersi orła - herb Domu Panującego Habsburgów Lotaryńskich; wokół herbu wizerunki Orderu Złotego Runa, Orderu Świętego Stefana, Orderu Marii Teresy, Orderu Leopolda oraz Orderu Żelaznej Korony; na skrzydłach orła tarcze herbowe krajów koronnych, prowincji i terytoriów Monarchii Austro-Węgierskiej. 2. Godłem Małym Monarchii Austro-Węgierskiej jest wizerunek czarnego, dwugłowego orła w Koronie Cesarstwa Austriackiego; w szponach orła - miecz, berło i jabłko; na piersi orła - herb Domu Panującego Habsburgów Lotaryńskich; wokół herbu wizerunek Orderu Złotego Runa" (art. 9 ust. 1-2 Ugody)

Flaga

"Flagę państwową Monarchii Austro-Węgierskiej tworzy flaga Austrii w czerwono-biało-czerwone pasy wraz z tarczą herbową Austrii połączona z flagą Węgier w czerwono-biało-zielone pasy wraz z tarczą herbową Królestwa Węgier." (Art. 9 ust. 3 Ugody)

Hymn

I.
Boże wspieraj, Boże ochroń
Nam Cesarza i nasz kraj!
Tarczą wiary rządy osłoń
Państwu Jego siłę daj!
Brońmy przodków Jego koron
Zwróćmy wroga wszelki cios
Bo z Habsburgów tronem złączon
Jest na wieki Austrii los!
II.
Obowiązkom swoim wierni
Strzeżmy pilnie świętych praw
W ich obronie niech się spełni
powołanie do cnych spraw!
Pomni, jak to skroń żołnierza
Świetnie zdobi lauru krzew
Nieśmy chętnie za Cesarza,
Za Ojczyznę mienie, krew!
III.
Ludu pilnej pracy zbiory
Niech osłania zbrojna moc
Niechaj kwitną ducha twory
Niech rozświetla światło noc!
Austrii Boże daj wsławienie
Na szczyt chwały racz ją wznieść
Słońca swego skłoń promienie
Ku jej chwale, na jej cześć!
IV.
Spólność, jedność powołania,
Niech przenika wszystek lud,
Bo złączonych sił działania
Zdolne przemóc wszelki trud.
Dążąc społem ku celowi,
Chciejmy bratnio siły zlać,
Szczęść Monarsze, szczęść Krajowi,
Austria będzie wiecznie trwać!

Linki

  1. Stan na 9 stycznia 2021
  2. Tekst obowiązującej Ugody